در بامداد روز 30 ژوئن 1908 در منطقه دورافتاده سیبری رخ داد. قدرت این انفجار به حدی بود که حدود 2,000 کیلومتر مربع از جنگلهای منطقه را کاملاً تخریب کرد، درختان را از ریشه کند و شوک آن در کیلومترها دورتر احساس شد.
حادثه تونگوسکا در بخش پودکامنایا تونگوسکا، یکی از مناطق دورافتاده سیبری رخ داد. این منطقه با جنگلهای انبوه و جمعیت اندک شناخته میشود و دلیل عدم تلفات عمده انسانی، خالی بودن منطقه از سکنه بوده است.
این انفجار به قدری عظیم بود که تقریبی از قدرت آن حدود 15 تا 20 مگاتن TNT تخمین زده شده است، یعنی حدود 1,000 برابر انفجار بمب اتمی هیروشیما. شوک ناشی از انفجار پنجرهها را تا 800 کیلومتری شکست، و برخی ساکنان محلی چنان تعجب کردند که آن را به خشم خدایان نسبت دادند.
شاهدان محلی گزارش دادند که بلافاصله قبل از انفجار، یک جسم نورانی، شبیه به یک شهابسنگ بزرگ، را در آسمان دیدهاند. سپس صدای عجیبی شبیه غرش رعد شنیده شد و موج شوک انفجاری منطقه بزرگی را لرزاند.
برخورد شهابسنگ یا دنبالهدار
رایجترین نظریه میگوید که این حادثه در اثر برخورد یک شهابسنگ یا بخشی از یک دنبالهدار با جو زمین رخ داده است. نظریهپردازان معتقدند که این جسم، قبل از برخورد با زمین، در جو منفجر شده است.
دلیل احتمالی تخریب گسترده اما نبود هیچ دهانه برخوردی (Crater) این است که شهابسنگ در ارتفاعی حدود 5-10 کیلومتری از سطح زمین منفجر شده است. 2. پدیدههای زمینی ناشناخته
برخی دانشمندان پدیده حادثه تونگوسکا را به فورانهای گاز متان موجود در زمین نسبت دادهاند. آنها میگویند در اثر فوران متان و برخورد آن با الکتریسیته جو، انفجار رخ داده و گرمای حاصل از آن باعث تخریب جنگل شده است.
3. برخورد ماده ضد ماده (Antimatter)
نظریه دیگر، که بیشتر جنبه علمی – تخیلی دارد، احتمال برخورد ذرات ماده ضد ماده با زمین است. این برخورد میتوانست انرژیای عظیم آزاد کرده و باعث چنین انفجاری شود.
با توجه به دورافتاده بودن محل انفجار، تا سال 1927 هیچگونه تحقیقات جدی در مورد حادثه انجام نشد. لئونید کولیک، یک دانشمند روس، اولین کسی بود که به این منطقه سفر کرد. او و تیمش تخریب گستردهٔ درختان را ثبت کردند، اما نتوانستند هیچ دهانه برخورد یا بقایای شهابسنگی پیدا کنند.
در دهههای بعد، تلاشهای بیشتری برای مطالعه حادثه انجام شد. با استفاده از مدلهای مدرن شبیهسازیشده انفجارها، دانشمندان امروز باور دارند که یک جرم آسمانی (شاید شهابسنگ یا دنبالهدار) هنگام ورود به جو زمین منفجر شده است.