تسلط یافتن بر یک مهارت مستلزم تلاش است. البته استثنائات اندکی وجود دارند که استعداد ذاتی دارند. استعداد ذاتی چیست؟ زمانی گفته میشود که فردی در یک موضوع مستعد است که یادگیری اش در آن زمینه سریع باشد و یا خلاقیت های جالب در آن زمینه به عمل آورد. گویا انگار فرد در زندگی قبلی خود این کاره بوده. حال عامل این یادگیری سریع در افراد مستعد چیست؟ تحقیقاتی نشان داده که در واقع اصل قضیه به میلین مرتبط است.
میلین ساختاری از سلول عصبی است که در سرعت انتقال پیام عصبی نقش بسزایی دارد. به این صورت که میلین بخش هایی از آکسون سلول عصبی را نارسانا میکند تا پیام عصبی توسط جهش از روی این بخش به قسمت دیگر رسانای آکسون منتقل شود. تصور کنید یک مسیر را میخواهید با قدم زدن طی کنید و یا میتوانید با پرش این مسیر را به انتها برسانید. مسلما پرش گزینه‌ی بهتری هست. البته باید توجه داشت که طول مسافت طی شده توسط هر جهش چقدر است. حال یک شبیه سازی ساده انجام شد که آن را به سلول عصبی در مغز ببریم.
پیام عصبی اگر بخواهد طول یک سلول عصبی را با قدم زدن طی کند، شصت سال طول میکشد که شما بتوانید یک لیوان آب را از روی میز بردارید. حال تصور کنید پیام عصبی از روی ساختار میلین جهش کند. حال آنکه طول این جهش چقدر باشد ارتباط دارد با میزان میلین دور رشته‌ی آکسون.
آنچه که استعداد ذاتی می‌نامیم در واقع میزان میلین بیشتر در سلول های عصبی یک بخش از مغز است. یعنی پرش های پیام عصبی در سلول های عصبی این افراد مستعد در یک بخش خاص از مغز به صورت مادرزادی سریع تر است. که این مسئله در معنای وجود میلین بیشتر در آن بخش از مغز افراد هست.
حال شاید بگویید مستعد نیستیم دیگر و کاری را رها کنید. اما تحقیقاتی نشان داده که متمرکز شدن به مدت سه الی چهار ساعت در روز بدون هیچ عامل مزاحمی بر روی یک فعالیت باعث میلین سازی در آن بخش از مغز افراد خواهد شد. به عبارتی استعداد یک فرد مستعد با تمرین مستمر در شخص غیر مستعد قابل دستیابی خواهد بود. درست مانند فردی که قصد دارد عضلات بازوی خود را پرورش دهد، می‌بایست دمبل های زیادی بزند تا رشته های ماهیچه ضخیم تر شوند و عضله سازی صورت بگیرد. پس ساخت میلین نیز مشابه به وزنه زدن هست. ورزش مغز.
کار طولانی بر روی یک فعالیت باعث میشود آن قسمت از مغز پیام های عصبی زیاد و مکرری را رد و بدل کند که همین مسئله موجب ساخت میلین میشود. حال چرا لازم است بی وقفه و بدون مزاحمت باشد؟ تصور کنید در حال تمرین موسیقی هستید و ناگهان تلفن همراه خود را چک میکنید. ناگهان فشار را از روی آن قسمت مغز بر میدارید و پیام های عصبی بسیاری را در مناطق مختلف مغز ایجاد میکنید. در نتیجه تمرین شما ممکن است اثر بخش باشد اما اگر بی وقفه نباشد، به آن به اصطلاح استعداد در آن زمینه نخواهید رسید.
در بیماری ام اس، سیستم ایمنی به سلول های میلین حمله میکند و آن ها را تخریب میکند. به این دلیل فرد مبتلا دارای اختلالات حرکتی-ذهنی شده. چرا که سرعت انتقال پیام عصبی کاهش پیدا کرده است.
جنس میلین از چربی و پروتئین هست. در بیماری تای‌ساکس که یک اختلال ژنتیکی نادر است به دلیل عدم وجود آنزیمی است که به تجزیه مواد چرب کمک می کند. در نتیجه میزان چربی دور رشته های عصبی در این بیماری افزایش یافته که باعث بروز مشکلات حرکتی، ناتوانی در تفکیک واقعیت از خیالات، اختلال در تفکر و استدلال و امثالهم میشود. البته برخی منابع گفته شده این بیماری به میلین ارتباطی ندارد و در کل مبهم هست. اما به طور کلی این بیماری نوعی تجمع چربی اطراف نورون ها میباشد.
