به یک شرکت راه آهن فکر کنید. ما بلیطها را ازطریق اَپ یا وب خریداری میکنیم. شرکت صادرکننده کارت اعتباری مقداری از پول پرداختی ما را برای پردازش تراکنش برمیدارد. بااستفاده از بلاک چین، اپراتور راهآهن نهتنها میتواند در هزینه پردازش کارت اعتباری صرفهجویی کند، بلکه میتواند کل مراحل فروش بلیط را به بلاک چین منتقل کند. دو طرف تراکنش شرکت راهآهن و مسافر هستند. بلیط یک بلاک است که به زنجیره بلاک بلیط اضافه میشود. همانطورکه یک تراکنش پولی در بلاک چین یک رکورد منحصربهفرد، قابل تأیید و غیرقابلجعل است (مانند بیت کوین)، بلیط شما نیز میتواند چنین باشد. بلاک چین نهایی بلیط همچنین شامل ثبت تمام تراکنشها مثلاً برای یک مسیر قطار خاص یا حتی کل شبکه قطار است که شامل هر بلیط فروختهشده و هر سفری است که تاکنون انجامشده است.
اما نکته کلیدی در اینجا این است که این برنامه رایگان است. بلاک چین نهتنها میتواند پول را انتقال دهد یا ذخیره کند، بلکه میتواند جایگزین تمام فرآیندها و مدلهای تجاری که متکی به گرفتن هزینه برای هر تراکنش شود. ( یا هر معامله دیگری بین دو طرف )
در اینجا یک مثال دیگر آورده شده است Gig Economy Hub Fivver درازای 5 تراکنش بین افراد برای خدمات خرید و فروش، 0.5 دلار هزینه میگیرد. اما همچنان استفاده از بلاک چین برای تراکنشها رایگان است. ارگو Fivver هم دیگر وجود نخواهد داشت. خانههای بهمزایده گذاشته شده و هر موجودیت تجاری دیگری هم براساس اصل سازنده بازار چنین خواهد شد.
حتی تازه واردانی مانند Uber و Airbnb هم توسط بلاک چین تهدید میشوند. تنها کاری که شما باید انجام دهید رمزگذاری اطلاعات تراکنشها برای مثلا یک اتومبیل سواری یا یک شب اقامت است و باز هم شما یک راه کاملاً ایمن دارید که مدل کسبوکار شرکتهایی را که تازه شروع به چالش با اقتصاد سنتی کردهاند، مختل میکند. ما فقط دلال میانی پردازش هزینه را برنمیداریم، بلکه نیاز به پلتفرمی برای پیداکردنِ مورد منطبق با درخواستمان را هم ازبین میبریم.
ازآنجاکه تراکنشهای بلاک چین رایگان است، میتوانید مبالغی ناچیز ، مثلاً 1/100 درصد برای نمایش ویدیو یا مقاله خواندهشده، شارژ کنید. اگر میتوانم بهازای هر مقاله در فیس بوک یا برنامه چت مورد علاقه خودم در فیسبوک هزینهاش را بدهم، چرا باید به مجله Economist یا نشنال جئوگرافیک هزینه اشتراک سالانه بپردازم؟ باز هم یادتان باشد که تراکنشهای بلاک چین هیچ هزینهای ندارند. با بلاک چین بدون نگرانی از کاهش سود شخص ثالث، میتوانید برای هر چیزی به هر مبلغی هزینه دریافت کنید.
بلاک چین ممکن است فروش موسیقی ضبط شده را با قطع دخالت شرکتهای موسیقی و توزیعکنندگان (که حق نشر میگیرند) مانند اپل یا اسپاتیفای، دوباره برای هنرمندان سودآور کند. موسیقی خریداریشده شما حتی میتواند در خود بلاک چین کدگذاری شود و ازاینطریق آن را به آرشیو فضای ابری برای هر آهنگ خریداریشده تبدیل میکند. ازآنجاکه مبالغ شارژشده میتواند بسیار کم باشد، خدمات اشتراک و پخش بیموضوع میشوند.
مزایای بلاک چین همچنان ادامه دارد. کد های بلاک چین میتوانند در کتابهای الکترونیکی قرار گیرند. بهجای آنکه آمازون هزینههای خود را از پرداختهای شما بردارد و شرکت کارت اعتباری درآمد فروش خود را کسب کند، این کتابها بهصورت رمزگذاری شده منتشر میشوند و یک تراکنش موفق بلاک چین پول را به نویسنده منتقل میکند و قفل کتاب باز میشود. با بلاک چین همه پول به نویسنده منتقل خواهد شد، نه فقط حق امتیازی ناچیز. شما میتوانید این کار را در وبسایت بررسی کتاب مانند Goodreads یا در وبسایت خود انجام دهید. پس از آن استفاده از آمازون غیرضروری میشود. استفاده از بلاک چین حتی میتواند شامل بررسیها و سایر اطلاعات شخص ثالث درباره کتاب باشد.
مهدی استوی، مدیر شرکت داده پرداز پویای شریف