وقتی شعر قصه می‌شود و قصه زندگی

آیا تا به حال فکر کرده‌اید چرا در مدرسه «ادبیات فارسی» می‌خوانیم؟
برای خیلی از دانش‌آموزان، این درس یعنی حفظ کردن شعرها، پیدا کردن آرایه‌ها و پاسخ دادن به سؤال‌های امتحان. اما واقعیت این است که ادبیات فارسی فقط یک درس نیست؛ آینه‌ای از زندگی و احساس انسان است.

شعر یعنی احساس، قصه یعنی تجربه

شعر و داستان، دو زبان متفاوت برای گفتن یک چیزند: زندگی.
شعر، احساس را در واژه‌ها می‌دمد و قصه، آن احساس را در قالب تجربه روایت می‌کند.
وقتی سعدی می‌گوید:

بنی‌آدم اعضای یکدیگرند
که در آفرینش ز یک گوهرند

در واقع دارد داستانی کوتاه از انسانیت را تعریف می‌کند؛ داستانی که هرکدام از ما در زندگی خود بارها آن را تجربه کرده‌ایم.
یا وقتی فردوسی از رستم و سهراب می‌گوید، فقط یک نبرد تاریخی نیست؛ روایتی از عشق، غرور، پشیمانی و سرنوشت انسان است — همان چیزهایی که در دل نوجوانی و زندگی امروز شما هم جریان دارد.

وقتی شعر به قصه تبدیل می‌شود

اگر شعر را تنها برای حفظ کردن نخوانیم، می‌بینیم که هر بیت، درون خود یک داستان دارد.
مثلاً بیت حافظ که می‌گوید:

دلا بسوز که سوز تو کارها بکند

می‌تواند آغاز داستانی باشد از نوجوانی که با شور و تلاش راه خودش را پیدا می‌کند.
در واقع، هر شعر، قصه‌ای از دل انسان است. اگر با دل بخوانی، قصه‌ی خودت را در میان واژه‌ها پیدا می‌کنی.

چطور با ادبیات فارسی زندگی کنیم؟

کافی است کمی زاویه‌ی نگاه‌مان را تغییر دهیم.
به جای اینکه شعر و داستان را فقط برای امتحان بخوانیم، می‌توانیم با آن‌ها زندگی کنیم.
چند پیشنهاد ساده و کارآمد:

1. برای هر شعر، یک تصویر یا ویدیو بساز. وقتی تصویر می‌سازی، احساس شعر را بهتر درک می‌کنی.

2. برای هر داستان، یک شعر کوتاه بنویس. لازم نیست کامل باشد؛ فقط حس داستان را در چند سطر بنویس.

3. با دوستانت شعر را اجرا کن. بازی، نمایش یا دکلمه باعث می‌شود شعر در ذهن و دل‌تان بماند.

4. از شعر برای بیان احساساتت استفاده کن. مثلاً وقتی ناراحتی یا هیجان داری، جمله‌ای شاعرانه برای خودت بنویس.

ادبیات، فقط مجموعه‌ای از واژه‌ها نیست؛ ابزاری برای شناخت خود، بیان احساس و درک زندگی است.

ادبیات فارسی؛ زبان دل ما

در دنیایی که پر از تصویر، سرعت و هیجان است، شعر و داستان به ما یاد می‌دهند که گاهی مکث کنیم، فکر کنیم و احساس کنیم.
ادبیات کمک می‌کند مهربان‌تر باشیم، زیباتر حرف بزنیم و عمیق‌تر ببینیم.
اگر با دل بخوانیم، شعر و قصه از صفحه‌ی کتاب بیرون می‌آیند و در دل زندگی‌مان جا می‌گیرند.

پس بیایید ادبیات فارسی را فقط نخوانیم، زندگی کنیم.
چون وقتی شعر قصه می‌شود و قصه زندگی،

من فاطمه امیرکافی، دبیر ادبیات فارسی هستم. در کنار شما برخی از چالش های این ر‌شته را بررسی می کنیم

فارسی نه یک درس، که راهی برای فهمیدن خودمان است