محمدجواد زفرقندی
محمدجواد زفرقندی
خواندن ۵ دقیقه·۷ ماه پیش

چگونه حامی خوب باشیم؟ ( چگونه در شرایط سخت به دیگران کمک کنیم؟)

برای بسیاری از ما پیش‌آمده است که یک نفر از نزدیکان یا دوستانمان به دلایل مختلف دچار آسیب روانی شده باشند. مرگ و ازدست‌دادن عزیزان، اخراج‌شدن از محیط کاری و ازبین‌رفتن اموال و دارایی سلامت روان افراد را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

اما چگونه می‌توان به افرادی که به‌تازگی یک بحران شدید روحی را در زندگی خود تجربه کرده‌اند، کمک کرد؟ به چه شکلی به افرادی که در افسردگی غرق شده‌اند و در دنیای خود هیچ‌گونه امیدی برای ادامه‌ی زندگی نمی‌بینند، یاری برسانیم. در این مقاله راهکارهای وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا حدی از رنج و عذاب دوستان و عزیزان خود بکاهید


روش‌های حمایت از افراد آسیب‌دیده

وقتی می‌بینیم که عزیزانمان در ناراحتی و افسردگی گرفتار شده‌اند، استرس می‌گیریم. خود را سرزنش می‌کنیم که نمی‌توانیم به آن‌ها کمک کنیم و از دیدن دوستی که در ناامیدی و ناکامی غرق‌شده است، احساس گناه می‌کنیم. در این شرایط کافی است که با مهربانی به درد افراد پاسخ دهیم. موارد زیر به شما کمک می‌کند تا به‌عنوان یک حامی در کنار دوستان و عزیزان خود باشید.

  • اکثر مردم در هنگام سختی‌ها و مشکلات یک نفر را می‌خواهند که کنارشان باشد، حواسش به آنها باشد و به آنها اهمیت بدهد.
  • فراموش نکنید که شخصی که از او مراقبت می‌کنید خودش می‌داند که چه نیازهایی دارد. از خود او راهنمایی بگیرید و نظرش را در مورد مراقبت‌های موردنیازش بپرسید. همین کار و گوش‌کردن به پاسخ‌های او سبب برقراری ارتباط مؤثر میان شما می‌شود.
  • مراقبت از دیگران ممکن است، سلامت روان شما را به خطر بیندازد؛ بنابراین باید با اقداماتی جزئی به‌سلامت خودتان نیز رسیدگی کنید. مراقب خواب، میزان تغذیه، ورزش، روابط اجتماعی و روال ثبات زندگی خود باشید.
  • حدومرز تعیین کنید. حمایت از شخص دیگر به این معنی نیست که زندگی شما دیگر اهمیتی ندارد. شفاف‌سازی ارزش‌ها به شما کمک می‌کند در شرایط سخت به مراقبت از او ادامه دهید و درعین‌حال، تعادل میان این کار و زندگی شخصیتان را حفظ کنید.
  • گوش‌دادن دلسوزانه و مهربانانه و توجه به حرف کسی که از او مراقبت می‌کنید، نباید دست‌کم گرفته شود. شاید این کار مشکل اصلی را حل نکند؛ اما باعث می‌شود او کمتر احساس تنهایی کند. توجه کافی شانس بهبود را افزایش می‌دهد. حمایت اجتماعی ابزار قدرتمندی است؛ ولی لزوماً قرار نیست همه‌ی مشکلات را حل کند. فقط مهربانی و درک بالای می‌طلبد.
  • برای حمایت و مراقبت نیازی به برقراری ارتباط از طریق گفت‌وگوهای طولانی و فشرده نیست، ارتباط برقرارکردن در کمترین زمان هم نقش حیاتی دارد. راه‌رفتن در حین صحبت‌کردن به کسانی که در حرف‌زدن معذب هستند، کمک می‌کند. حتی می‌توانید صحبت نکنید، فقط در سکوت با هم وقت بگذرانید. حضورتان سبب می‌شود دیگری حس کند به او توجه دارید و کمتر احساس تنهایی کند.
  • اگر می‌خواهید کمک کنید تا او در مورد مشکلاتش صحبت کند، سؤالاتی بپرسید که جوابی بیش از بله یا خیر دارند، مثلاً به‌جای ((خوبی؟)) بپرسید ((به چه چیزی فکر می‌کنی؟))
  • بادقت به حرف‌هایش گوش کنید. هیچ توصیه و پیشنهادی به او نکنید، مگر اینکه خودش نظر شما را بپرسد. فقط به حرف‌هایش عکس‌العمل نشان دهید تا بداند گوش می‌دهید و به او احترام می‌گذارید.
  • اگر او در مورد احساس ناامیدی یا درماندگی صحبت می‌کند و می‌گوید که راه نجاتی نمی‌بیند یا اگر وضعیت سلامتی‌اش نگران‌کننده به نظر می‌رسد، حتماً از یک مشاور حرفه‌ای کمک بگیرید.
  • مشکلات مربوط به سلامت روان، انجام وظایف معمول روزمره را برای فرد سخت می‌کند. به دوست خود در درست‌کردن غذای خانگی سالم، مراقبت از فرزندان و انجام کارهای روزانه کمک کنید.
  • به موقعیت‌هایی که او در آنها آسیب‌پذیر است، حساسیت و توجه نشان دهید و در چنین شرایطی است که حضورتان بیش از مواقع دیگر ضروری است. حتماً در کنار او باشید. مثلاً اگر عزیزی که اخیراً داغدار شده مجبور است، برای اولین‌بار تنها در جمعی حضور پیدا کند، از همراهی‌کردن او اجتناب نکنید. تکیه‌گاه او باشید و عشق و محبتتان را به او نشان دهید.
  • صادق باشید. اگر می‌خواهید از کسی مراقبت و حمایت کنید اما نمی‌دانید چطور این کار را انجام دهید، این موضوع را پنهان نکنید. از خود او بخواهید اگر حرف‌ها یا کارهایتان برای او مفید نیست به شما بگوید.

تمام واکنش‌های بالا حاوی یک پیام هستند، من به‌خاطر تو اینجا هستم، برایم اهمیت داری، تو را می‌پذیرم، درکت می‌کنم، می‌فهمم چه رنجی می‌کشی و می‌خواهم کمکت کنم.

رفتارهای زیر را هرگز انجام ندهید

افراد اغلب نمی‌دانند که هنگامی دوست و یا یکی از نزدیکان آن‌ها دچار مشکلاتی در سلامت روان است، چگونه با او رفتار کنند و چه واکنشی از خود نشان دهند، چون جامعه در این مورد چیزی به ما آموزش نداده است. از گفتن جملات زیر و نشان‌دادن واکنش‌های زیر هنگام روبه‌روشدن با فردی که گرفتار ناامیدی و افسردگی است، بپرهیزید.

  • گفتن جملات و عبارت‌های انگیزشی مانند (مثبت فکر کن)، (دنیا به آخر نرسیده)، (پایان شب سیه سفید است)
  • وضعیت کنونی طرف مقابل را جویا می‌شوید و بعد سریع موضوع بحث را می‌کنید.
  • نصیحت‌کردن
  • احساسات طرف مقابل را دست‌کم گرفتن
  • به فرد موردنظر بگویید که افکارش غیرمنطقی است یا اینکه بیش از اندازه فکر منفی دارد.
  • بی‌اهمیت جلوه‌دادن درد طرف مقابل
  • به دیدن دوستی که دچار مشکل است، نمی‌روید یا برای او وقت نمی‌گذارید و از روبه‌روشدن با او اجتناب می‌کنید.
  • با بی‌قراری به حرف‌های او گوش کردن.
  • بدون اینکه بدانید احساس فرد موردنظر چیست، اطلاعات واقعی مربوط به موضوع یا راهبردهای مقابله با آن را بیان می‌کنید.
  • سرزنش‌کردن

جمع‌بندی

مراقبت از افرادی که به افسردگی، ناامیدی و درماندگی مبتلا هستند، بسیار سخت و پیچیده است. هر گونه حرکت و رفتار نامناسب می‌توان سلامت روان آن‌ها را بیشتر تهدید کند. به همین دلیل قبل از انجام هر کاری اطلاعات لازم را برای کمک به این‌گونه افراد کسب کنید.

در این مقاله به ارائه راهکارهای پرداختیم که می‌توانید زمانی که یکی از نزدیکانتان در شرایط سخت روانی قرار دارد، به او کمک کنید. در شرایط سخت بسیاری از ما وقتی آسیب می‌بینیم، بیش از اینکه آماده جستجوی راه‌حل‌ها و راهبردها یا شیوه‌های تازه‌ای از اندیشیدن درباره‌ی موقعیت باشیم، می‌خواهیم احساس کنیم درک شده‌ایم، پذیرفته شده‌ایم و از ما حمایت می‌شود.

منابع

سیلی واقعیت (اکت به روایتی دیگر) ،اثرراس هریس، مترجم: دکتر محمود روغنچی ، سروه ویسی ، میلاد جهانگیری

عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست، اثر مگان دیواین، مترجم: آرزو مومیوند, سیده‌سارا ضرغامی

سلامت روانسلامت روانیافسردگیمهربانیکمک
نویسنده و علاقمند به فیلم، کتاب، روانشناسی، سلامت و بهداشت
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید