در جهان امروز حدود ۴۰ درصد از جمعیت دنیا دسترسی به ایتبه اینترنت دسترسی ندارند و ۴.۵ میلیارد نفری هم که به اینترنت دسترسی دارند همواره با مشکلاتی از نظیر قطعی اینترنت یا گاها قیمت بالای آن و سرعت کمش رنج می برن.درسته که با اومدن اینترنت هایی نظیر فیبرنوری کمی این مشکل حل شده است اما همچنان جمعیت زیادی توانایی دریافت این اینترنت را نداشته و همچنان با مشکلاتی در استفاده از اینترنت دست و پنجه نرم می کنند.اما حدود چند ماهی است خبر آمدن اینترنتی با نحوه سرویس دهی متفاوت بسیاری از کاربران اینترنت را به خود امید وار کرده است. و در این مقاله می خوایم با اینترنت ماهواره‌ای و مخصوصا پروژه‌ی استارلینک اسپیس ایکس بیشتر آشنا شویم.
در ابتدای کار باید به این اشاره داشته باشیم که این سبک از اینترنت دهی پدیده جدیدی نیست و شرکت های بسیاری بزرگی این خدمات رو ارائه می دهند و جالب این است که شروع این شرکت ها از سال ۲۰۱۲ بوده . با این وجود برای اکثریت مردم این سبک کاملا جا افتاده است . ۲ شرکت اصلی که در حال حاظر اینترنت ماهواره ای ارائه می دهند و از سال ۲۰۱۲ شروع به کار کردند ،ویاست و هیوزنت نام دارند که همزمان شروع به کار کرده اند و این روز ها شرکت هیوزنت به تنهایی حدود ۱.۳ میلیون مشترک فقط در آمریکا دارد.
اما سوال این است با وجود این ۲ شرکت بزرگ و پرمخاطب چرا بسیاری از مخاطبان اینترنت بی صبرانه منتظر این اینترنت می باشند؟
جواب این است که استارلینک با دیگر اینترنت های ماهواره ای تفاوت هایی می کند که این اینترنت رو از دیگر رقبا برتری داده است.در ادامه به تعدادی از این تفاوت ها اشاره خواهیم کرد.
تا پیش از این یکی از مهم‌ترین معایب اینترنت ماهواره‌ای تاخیر بسیار بالای آن و محدود بودن سرویس به یک کشور یا قاره‌ی خاص بوده است. دلیل این تأخیر زیاد و محدودیت جغرافیایی این است که شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی خدمات اینترنت ماهواره‌ای تا پیش از این ماهواره‌های خود را در مدار زمین ثابت یا GEO قرار می‌دادند. سرعت گردش ماهواره‌هایی که در این مدار قرار می‌گیرند، برابر با سرعت چرخش زمین به دور خود است و درنتیجه ماهواره عملا از دید ناظر زمینی در یک نقطه‌ی ثابت در آسمان ثابت باقی می‌ماند.
مچنین ارتفاع ۳۵ هزار کیلومتری مدار این ماهواره‌ها باعث می‌شود تأخیر اینترنتی که ارائه می‌دهند در بهترین حالت به ۵۵۰ میلی‌ثانیه و درعمل تا ۶۰۰ میلی‌ثانیه برسد. چنین میزان تاخیری سرویس‌های اینترنت ماهواره‌ای سنتی را برای مصارفی مثل ارتباط صوتی-تصویری و بازی‌های ویدیویی بسیار نامناسب یا حتی عملا غیرقابل استفاده می‌کند.
اما ماهواره‌های استارلینک قرار است در مدار پایینی زمین یا LEO با ارتفاع ۵۰۰ کیلومتر در فاز اول و ۳۰۰ کیلومتر در فازهای بعدی (یعنی ۷۰ تا ۱۰۰ برابر نزدیک‌تر از ماهواره‌های مدار GEO) قرار بگیرند. همین موضوع باعث می‌شود تأخیر اینترنت ماهواره‌ای استارلینک ازلحاظ تئوری حتی از فیبر نوری هم کمتر باشد.اما تا زمانی که این اینترنت عرضه نشده است اینترنت فیبرنوری یک سر وگردن از دیگر اینترنت ها در این زمینه بهتر عمل می کند.
در حال حاظر میزان پینگ یا سرعت پاسخ دهی این اینترنت بین ۳۰ تا ۹۰ میلی ثانیه گزارش شده است که گاها تا ۲۰میلی ثانیه هم دیده شده است.ایلان ماسک گفته است طی اجرایی شدن فاز بعدی این سرویس پینگ آن تا ۸ میلی ثاینه کاهش خواهد یافت.این یعنی برای اولین بار می توان از اینترنت ماهواره ای برای بازی های اینترنتی یا تماس های تصویری بدون قطعی و با پاسخ دهی سریع استفاده کرد.
و برتری آن نسبت به دیگر اینترنت های جهانی این است که این پینگ در اکثر مناطق تحت پوشش یکسان می باشد.
یکی دیگر از معایب اینترنت های ماهواره ای که تا کنون فعالیت می کردند تعداد کم ماهواره هاشون بودکه سبب می شد تعداد کاربران زیادی به آن متصل شوند و در ازای این اتفاق پهنای باند زیادی مصرف شود و در ادامه سرعت اینترنت برای اکثر کاربران کاهش پیدا کند و حتی قطعی این اینترنت افزایش پیدا کند.این بدین معناست که حتی اگر این شرکت ها توانایی پوشش دادن تمام نقاط جغرافیایی را داشته باشند توانایی ارائه این اینترنت را به تعدادی محدود مشترک خواهند داشت و در صورت زیاد شدن تعداد این افراد سرعت اینترنت کم و قطعی های آن زیاد می شود.
به همین خاطر اسپیس ایکس قصد دارد تعداد ماهواره های خود را به عدد ۴ هزار دستگاه برساند که این خودش یک رکورد است و در ادامه قصد دارد این تعداد را به عدد باورنکردنی ۴۰ هزار برساند که تمامی این مشکلات اینترنت ماهواره ای های گذشته را به راحتی حل خواهد کرد.
جالب است بدانید قبل از شروع استارلینک ماهواره ها فعال در مدار زمین کلا ۱۵۰۰ عدد بوده و با شروع این پروژه اسپیس ایکس قصد دارد این عدد را به ۲۵ برابر برساند !
اینترنت استارلینک تا چندی پیش در فاز بتای خصوصی قرار داشت و تنها تعداد کمی از کارمندان اسپیس ایکس به آن دسترسی داشتند. به‌تازگی (اکتبر ۲۰۲۰، آبان ۹۹) اسپیس ایکس فاز بتای عمومی اینترنت ماهواره‌ای خود را آغاز کرده و تعدادی از کسانی که پیش از این در سایت استارلینک ثبت نام کرده و ساکن آمریکای شمالی هستند، می‌توانند با پرداخت هزینه اشتراک و تهیه‌ی آنتن از اینترنت استارلینک استفاده کنند. اگر همه‌چیز طبق برنامه پیش برود، اینترنت استارلینک اواخر سال ۲۰۲۰ یا اوایل سال ۲۰۲۱ برای عموم کاربران در مناطق تحت پوشش به‌صورت تجاری عرضه خواهد شد.
اسپیس ایکس در تاریخ ۲۸ اکتبر ۲۰۲۰ رسما دعوت‌نامه‌ی بتای عمومی استارلینک را برای کاربرانی که پیش از این ثبت‌نام کرده بودند ارسال کرد تا هزینه‌ی استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک و قیمت دیش (آنتن آرایه فازی) آن پس از مدت‌ها گمانه‌زنی، رسما مشخص شود.
براساس اعلام اسپیس ایکس کاربران بتای عمومی برای استفاده از اینترنت استارلینک باید آنتن مخصوص آن را با قیمت ۴۹۹ دلار از اسپیس ایکس تهیه و ماهیانه ۹۹ دلار بابت حق اشتراک آن پرداخت کنند.
