سه تفاوت اصلی بین هر دو فرش عبارتند از: ریشه فرش، پشت فرش و زیگزاک کنار فرش. این سه عنصر به شما کمک می‌کنند که بتوانید این دو نوع فرش را از هم تشخیص دهید. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با تفاوت های فرش ماشینی و دستبافت آشنا شوید.
قبل از اینکه به جزئیات این ویژگی‌های فرش بپردازیم، ابتدا نحوه بافت فرش دستباف و ماشینی را بررسی کنیم. اگر به فرش دستباف نگاهی بیندازید متوجه می‌شوید که هر گره فرش با دست بافته می‌شود که در آن گره‌های فرش ماشینی توسط ماشین‌های بزرگ در فرش بافته می‌شود. به فرش‌های ماشینی، فرش های بافندگی نیز می‌گویند. بهتر است بدانید که تولید فرش دستباف با سایز ۹ یا ۱۲ بیش از ۱۲ ماه طول می‌کشد. فرش‌های ماشینی معمولا از الیاف مصنوعی مانند پلی پروپیلن، اکریلیک و فرش های دستباف با استفاده از ابریشم، پشم و پنبه بافته می‌شوند.
در هنگام انتخاب هرکدام از این فرش‌ها به موارد زیر توجه کنید.
قالیچه ها
ریشه های فرش می‌تواند به شما نشان دهد که فرش دستباف است یا نه! ویژگی‌های ریشه نشان می‌دهد که آیا ماشینی است یا خیر. اگر ریشه ضمیمه فرش باشد، به راحتی می‌توانید متوجه شوید که فرش دستباف است، که اگر بعد از آن ریشه اضافه شود، فرش ماشینی است.
تکمیل لبه فرش
پرداخت لبه فرش نیز می‌تواند تفاوت فرش دستباف و ماشینی را به شما نشان دهد. اگر گره‌ای دیده نمی‌شود، فرش دستباف است.
پشت قالیچه ها
ساده‌ترین راه برای اینکه بفهمید فرش ماشینی است یا دستباف، بررسی قسمت پشتی فرش است. وقتی پشت فرش را می‌بینید و متوجه می شوید که فرش دستباف است و هر گره از طریق دست انجام می شود.هر چه جزئیات بیشتر در پشت فرش نشان داده شود، کیفیت فرش بهتر است. اگر به دنبال فرش دستباف هستید اهمیت بیشتری دارد زیرا جزئیات زیاد به این معنی است که برای تکمیل آن زمان بیشتری صرف شده است. فرش‌های دستباف به ویژه برای مجموعه داران فرش که مایل به سرمایه گذاری روی فرش‌های مرغوب برای خانه خود هستند، ارزش بیشتری دارد.
در قرن نوزدهم و در جریان انقلاب صنعتی، مدرن سازی ماشین های بافندگی آغاز شد که به مرور زمان کاملاً خودکار شد. به لطف پیشرفت تکنولوژی، فرش‌ها در انواع گسترده ای در دسترس هستند. فرش‌های بافته شده همان‌طور که از اسم آن‌ها مشخص است، با ماشینی بافته می‌شوند ماشین بافندگی که به الگوی مناسب برنامه‌ریزی شده و صدها قرقره را می‌چرخاند، که با چرخش، نخ‌ها را به حرکت در می‌آورد.
فرش‌های دستباف در کیفیت‌ها و مواد مختلفی تولید می شوند. تراکم بافت و کیفیت مواد اولیه از ویژگی های اساسی فرش دستبافت است. یک فرش دستبافت خوب که سال ها دوام می آورد باید تراکم بافت بالایی داشته باشد به عنوان مثال؛ ۹۰۰۰۰ گره در هر متر مربع.
فرش‌های کوچک‌تر معمولاً از پشم بی‌کیفیت ساخته می‌شوند و با وجود قیمت بسیار مقرون به صرفه، محبوبیت زیادی ندارند. فرش‌های دستبافت معمولاً فرش‌هایی هستند که از پشم، ابریشم٫پنبه و الیاف دیگر ساخته می‌شوند. فرش های دستبافت ناهموار هستند و اغلب با استفاده از روش های مختلف روی تارهای پشمی یا پنبه ای ساخته می شوند.
مهمترین ویژگی فرش دستبافت منحصر به فرد بودن طرح است. فرش های دستبافت را می توان از پشم دست ریس و همچنین نخ ریسی ماشینی تهیه کرد. این فرش ها به طور سنتی با رنگ های گیاهی مشتق شده طبیعی رنگرزی می شوند، اگرچه امروزه بیشتر و بیشتر از رنگ های مصنوعی استفاده می شود. این فرش ها با دست برش داده شده اند. ساخت فرش دستباف کار سختی است که زمان زیادی می برد. برای تولید این فرش ها به کارگاه بافندگی، ابزار مورد نیاز برای ریسندگی و رنگرزی – سوهان، دوک و چاقو نیاز دارید.
فرش‌های دستباف معاصر در مناطقی از مراکش تا غرب آسیا، از طریق رومانی و بلغارستان، ترکیه، ایران، قفقاز، افغانستان، ترکمنستان، پاکستان، هند و تبت و نپال تا غرب چین تولید می‌شوند. به لطف ویژگی های فوق٫ گران تر از محصولات ماشینی هستند.
امروزه انبوه شرکت ها و موادی که برای تولید به کار می روند، طیف وسیعی از مدل ها، طرح ها و کیفیت محصولات را ارائه می دهند. مواد معمولی که در تولید فرش ماشینی استفاده می شود نخ های طبیعی و مصنوعی مانند پشم، پنبه، شنل و ویسکوز است. هر یک از این مواد دارای ویژگی های متمایز خود هستند.
در فرش های اصیل ایرانی، ریشه بخشی از بدنه خود فرش است. در فرش های ماشینی، ریشه در طول فرآیند تولید ایجاد نمی شود. در واقع پس از اتمام فرش روی فرش دوخته می شود.به قسمتی که ریشه به بدنه فرش چسبیده است دقت کنید. اگر می بینید که فرش به فرش دوخته شده است، بدانید که فرش اصل نیست.
فرش های دستباف ایرانی به احتمال زیاد دارای تغییرات جزئی در رنگ هستند. این به این دلیل است که فرآیند کاملاً دستی از جمله فرآیند رنگرزی است.
استفاده از پشمی که در دسته های مختلف رنگ آمیزی شده است، اغلب باعث تغییرات جزئی رنگ می شود. در فرش های ماشینی، مواد مورد استفاده معمولاً در یک دسته رنگ می شوند و رنگ ها در سراسر آن یکنواخت خواهند بود.
سخن پایانی
در این مطلب در مورد این موضوع بحث شد که فرش ماشینی یا دستبافت بخریم؟ شما با شناخت ویژگی‌های هرکدام می‌توانید انتخاب بهتری داشته باشید. طراحی دقیق در پشت فرش به معنای کیفیت بهتر است. گره یا همان بافت بیشتر در هر اینچ مربع به معنای بادوام تر و ماندگاری بیشتر است. ما مطمئن هستیم که پس از مطالعه این همه تفاوت فرش دستباف و ماشینی، هرکسی به راحتی می‌تواند فرش دستباف یا ماشینی را بنا به نیاز خود انتخاب کند.
منبع :مجموعه فرش افرند
