امروزه در محافل كسب و كار واژگاني همچون كوچينگ، منتورينگ، مشاوره، تسهيلگري، راهنما و رايزن،را بسيار بسيار مي شنويم. اين نقش ها، نقش هايي هستند كه هر مدير خبره و مجرب در هرسازمان مي تواند در نقش آنها ظاهر شود و لزوما يك شغل مختص يك شخص خاص از بيرون سازمان مي آيد، نبوده و نيستند.
يك مدير اداري، يك مدير ارشد اجرايي، يك مدير ماركتينگ،يك مدير منابع انساني و ... مي تواند يك يا برخي از اين نقش ها را به عهده گرفته و پيشران شركت باشد. در اينجا به اختصار به توضيح اين چهار نقش خواهم پرداخت:
1. : مشاور (CONSULTANT)، مشاور معمولا فردي است كه تحليل عملكرد گذشته سازمان را بر عهده گرفته و پيشنهادات و نقاط نيازمند بهبود و بازيابي را به سازمان گوشزد مي كند. در واقع مشاور با رويكردي گذشته نگر و غيرتجويزي مشكلات و معظلات را شناسايي مي كند.
2. منتور (Mentor) منتور فردي است كه كه با نگاهي رو به آينده و راه حل محور تلاش مي مي كند تا سازمان را به سمت تعالي و موفقيت راهنمايي كند ، منتور همانند كوچ يا مربي تجربه زيسته بايسته و شايسته اي در خصوص موفقيت و شكست سازمانها داشته و اصطلاحا راه و چاه را مي داند اما در طي مسر همراه شما نخواهد بود.تمركز و تأكيد اوليه منتور حل و برطرف كردن تمام و كمال معضل و مسأله است.
3. راهنما و رايزن (Counselor) يك رايزن خبره پرسشگر است و اساسا پرسشهاي مناسبي را پيش روي مديران قرار مي دهد و از آنها مي خواهد كه با اصلاح رويه ها و روش ها مسائل و مشكلات را از پيش رو بردارند.
4. مربي (Coach) كوچ فردي است كه با نگاهي رو به آينده و چشم انداز شركت، راهكار و راه حل پيش روي سازمان مي گذارد.كوچ فردي است كه قله را نشان داده و همراه سايرين از كوهپايه به سمت قله آنها را مشايعت و همراهي كرده و هدايتگر آنها است. كوچ، صرفا به نصيحت و پند و اندرز دادن همانند يك مشاور بسنده نكرده و از مديران و اعضاي سازمان مي خواهد تا رو به هدف حركت كنند، كوچ به سازمان بيم و اميد مي دهد، كوچ همراه سازمان است و نه صرفا يك منتقد بدون راه حل. كوچ بر توسعه و آموزش ريشه يابي و حل مسأله در سراسر سازمان توجه دارد، او مي خواهد تمامي سازمان نگاه مطالبه گر، مسأله شناس، ريزبين و دقيق به فرآيندهاي شركت داشته باشند و تنها به برطرف شدن مشكل سازمان اكتفا نمي كند.