یه چند وقت پیش توی گپوگفتهای دوستانهمون بحث "مالیات صورتی" رو پیش کشیدم. راستش انتظار نداشتم اینقدر واکنشهای عجیب و دفاعی ببینم. یکی گفت: "نه بابا، اینجور چیزا فقط توی تبلیغاته!" یکی دیگه گفت: "آقایون هم هزینههای خودشونو دارن." اما من همچنان فکر میکنم این موضوع ارزش بحث داره. پس بیاید اول ببینیم این مالیات صورتی چیه؟
"مالیات صورتی" یه مالیات واقعی نیست، ولی خب جیبمون رو خالی میکنه! این اصطلاح به تفاوت قیمت محصولاتی اشاره داره که برای خانمها و آقایون طراحی شدن. مثلاً خودت یه تیغ اصلاح زنونه و مردونه رو کنار هم بذار، چرا زنونهها گرونترن؟
از تیغ تا شامپو: همهجا هست!
تفاوت قیمتها فقط به تیغ اصلاح ختم نمیشه. شامپوها، لباسها، کفشها و حتی اسباببازیهای بچهها هم از این ماجرا بینصیب نیستن. یه بار با دوستات مقایسه کن ببین محصولات "ویژه خانمها" همیشه یه چیزی بیشتر از جیب میبرن. شاید بپرسی: "خب، دلیلش چیه؟" دلیلها متفاوته: از طراحی متفاوت گرفته تا بازاریابی هدفمند برای خانمها. اما نتیجه همیشه یکیه: قیمتها برای خانمها بالاتره.
چرا این موضوع حرص آدمو درمیاره؟
شاید بگی "خب حالا، چیزیه که هست!" ولی واقعیت اینه که پشت این قیمتگذاریها یه ذهنیت کلیشهای وجود داره که خانمها حتماً باید بیشتر خرج کنن تا ظاهر یا وسایلشون شیکتر باشه. این موضوع ناعادلانه نیست؟ چرا برای کیفیت یا عملکرد یکسان، خانمها باید پول بیشتری بدن؟ وقتی اینو میبینی، شاید حق بدی که حرص آدم دربیاد.
وقتی به تریش قبای بعضیها برمیخوره!
توی همون گپوگفت دوستانه، وقتی این موضوع رو مطرح کردم، دیدم بعضیها شدیداً دفاعی میشن: "این چیزا واقعی نیست، مگه ما قیمتگذاری میکنیم؟" یا "آقایون هم هزینههای خودشونو دارن، مثلاً ماشین و تعمیراتش!" اما واقعیت اینه که بحث درباره مقایسه جنسیتی نیست، درباره یه سیستمه که کلیشهها رو تکرار میکنه و تأثیرش روی همهمونه. اگه خانمها مجبور بشن بیشتر خرج کنن، این تأثیرش روی اقتصاد خونواده هم میذاره، پس مسئله فردی نیست.
این گاردها کی تموم میشه؟
راستش واقعیت اینه که تغییر نیاز به آگاهی داره. وقتی دهههای مختلف (از متولدین دهه 50 تا دهه 80) با هم صحبت میکنن، فرصت داریم که این کلیشهها رو بشکنیم. اما گارد گرفتن جلوی یه موضوع فقط بحث رو سختتر میکنه. بیایم یه بار بدون پیشداوری به موضوع نگاه کنیم و از خودمون بپرسیم: چرا باید یه رنگ یا برچسب قیمت، تفاوت ایجاد کنه؟
چیکار کنیم؟
حالا که فهمیدیم داستان چیه، بیایم آگاهانه خرید کنیم. محصولاتی رو انتخاب کنیم که ارزش واقعی دارن و گول رنگ و برچسب رو نخوریم. حتی میتونیم این موضوع رو با دیگران هم مطرح کنیم، بدون اینکه بحث و دعوا بشه. وقتی همه آگاهتر باشیم، شاید بتونیم این چرخه رو تغییر بدیم.
دنیای بدون مالیات صورتی؟
یه دنیای عادلانهتر جاییه که قیمتها برای کیفیت برابر، برابر باشن. شاید یه روزی این گاردها برداشته بشه و هممون یاد بگیریم بدون کلیشهها زندگی کنیم. تا اون موقع، آگاهی و انتخابهای ما میتونه شروع خوبی باشه.