حدود ۲.۵ سال در حوزه مارکت‌پلیس خدمات فعالیت داشتم و متوجه مواردی شدم که کمی تا حدی سعی بر توضیح آن دارم.
در چند سال اخیر با توجه به مقاله‌ی "نسل بعدی مارکت‌پلیس‌های چیست؟" از اندرو چن و میتوان به این نتیجه رسید که خدمات در محل و کسبوکارهای مدیریت شده میتوانند نسل بعدی این حوزه باشند. تجربه‌ی شخصی خودم در استارتاپ خدمات در محل و تماشای تلاش چندین ساله‌ی بازیگر‌های داخلی و خارجی باعث شد برداشت‌های شخصیی در این حوزه داشته باشم.
کسب‌وکارها خدماتی یک لایه بالاتر از دیگر مارکت‌پلیس‌ها سعی در ایجاد تجربه‌ی کاربری دارند. از زمان شروع Craigslist و Ebay و سپس Uber، ورود بیزینس به تجربه‌ی کاربری بیشتر و بیشتر شده است. Uber با قیمت گذاری و همچنین مشخص بودن تجربه باعث دگرگونی این تجربه شد. حال در کسب‌وکارهایی نظیر استادکار و Thumbtack، این تجربه کاربری به محیط خصوصی‌تر کاربر یعنی محل زندگی کشیده شده و همچنین تنوع خدمات باعث افزایش حس نیاز کاربر به این کسب‌وکارها میشود. اما سوالی که وجود دارد این است که چرا بعد از گذشت حدود یک دهه از ایجاد این کسب‌وکارها ما هنوز شاهد بزرگ شدن آنها و به قولی یونیکورن شدن آنها نیستیم؟
ابتدا مروری بر روند تکنولوژی داشته باشیم. بعد از معرفی World Wide Web از طرف تیم برنرز-لی شروع اتصالات بر پایه مستند (همان Hyperlink) کلید خورد. در ادامه‌ی این روند نسل بعدی وب یعنی وب ۲ که اپلیکیشن‌های مختلف روی آن قرار گرفتند ایجاد شد. در ادامه بحث نسل ۳ و ۴ اینترنت در بین خیلی از اشخاص و بزرگان به وجود آمده اما هنوز نتیجه‌ی خاصی نداشته است. طبق روندی که شروع شده است، وب معنایی و همچنین اینترنت غیر متمرکز جزو کاندیدای اصلی هستند. در این میان گجت‌ها هم پیشرفت عظیمی داشتند و با ورود تلفن همراه هوشمند، استفاده از زیرساخت اینترنت بسیار راحتتر شد. حال طبق بررسی وال‌استریت ژورنال، تکنولوژی بعدی که بتواند یک گذر بزرگ به عصر جدید را رقم بزند میتواند واقعیت افزوده یا AR باشد.
شروع بزرگ شدن و Craigslist با نسل ۱ وب یعنی متن و ساختار آنها بود. شروع Ebay با ایجاد مدیا داخل وب و نسل ۲ آن بود و Uber هم از وجود تلفن همراه هوشمند و نسل ۲ وب استفاده کرد و یک پلتفورم بسیار عالی ساخت. حال برای کسب‌وکارهایی خدماتی و مدیریت شده دوبازاره، به نظر با تمام تلاش‌های صورت گرفته دیگر تکنولوژی حال حاضر جوابگو نیست و نیاز است که نسل جدید از تکنولوژی به این بازار ورود کند. تلاش‌های مختلف کسبوکارهای داخلی و خارجی همگی حاکی از این موضوع است که برای ورود بیشتر به تجربه‌ی کاربری دیگر تکنولوژی حال مناسب نیست. موارد مختلفی همچون عدم قیمت‌گذاری بر روی سفارش‌ها و ایجاد رگولاتوری قیمت (شبیه اسنپ و تپسی)، عدم ضمانت بر روی خدمات، عدم اسکیل شدن افقی کسب‌وکارها در شهر‌های مختلف و کشور‌های مختلف و ... همگی نشان از این موضوع دارد.
تکنولوژی واقعیت افزوده هرچند در ابتدای مسیر خود قرار دارد؛ اما با ورود این تکنولوژی به این نوع کسب‌وکارها میتواند جهش بزرگی را ایجاد کند. نمونه‌ی موفق استفاده شده‌ی این تکنولوژی را میتوان در کسب‌وکار جذاب هوز Houzz دید. استفاده‌ی این کسب‌وکار از واقعیت افزوده باعث میشود که شما به راحتی بتوانید دکوراسیون منزل و هر محلی را قبل از انجام شدن ببینید و قیمت مورد نظر را دریافت کنید! به همین منظور به نظر باید منتظر نسل بعدی تکنولوژی در راستای پیشرفت مارکت‌پلیس‌ها باشیم.
منابع:
مقاله نسل بعدی مارکت‌پلیس‌ها:
https://a16z.com/2018/11/27/services-marketplaces-service-economy-evolution-whats-next/
گزارش وال‌استریت ژورنال از نسل بعدی تکنولوژی
https://www.youtube.com/watch?v=lHqlRYJsXGQ&ab_channel=WallStreetJournal
سایت کسب‌وکار هوز
https://houzz.com/
