امروزه دوچرخه به عنوان یک وسیله نقلیه سالم، مفید و با صرفه در سفرهای کوتاه و متوسط شهری و به ویژه جایگزینی برای خودروهای شخصی می‌باشد و در حال توسعه است. گسترش سهم این شیوه، نیازمند تمهیداتی است که در ابعاد مختلف باید مورد ارزیابی قرار گیرد و یکی از مهمترین موارد در این خصوص آموزش نکات مرتبط با دوچرخه‌سواری ایمن خصوصا دوچرخه‌سواری شهری است. در این گزارش مجموعه‌ای از مهمترین نکاتی که عدم توجه به آن‌ها حین دوچرخه‌سواری، دوچرخه‌سوار و سایر کاربران راه را با خطر مواجه خواهد کرد ارائه شده است:
1- دوچرخه‌سواری در خلاف جهت ترافیک: مطابق با قوانین، دوچرخه‌سواران لازم است موافق با جهت ترافیک دوچرخه‌سواری نمایند این موضوع به چند دلیل دارای اهمیت است:
2- عدم استفاده از کلاه ایمنی: بر اساس تحقیقات انجام شده بیش از 90 درصد تصادفات منجر به فوت دوچرخه‌سواران بر اساس ضربه به سر اتفاق افتاده است. استفاده صحیح از کلاه ایمنی استاندارد، سر را از تاثیرات صدمات برخورد با سطوح سخت مانند بتن و آسفالت حفاظت می‌کند.
3- دوچرخه‌سواری با یک دست: راندن دوچرخه با یک دست، برای انجام عکس‌العمل محدودیت ایجاد کرده و زمان واکنش نسبت به موقعیت‌های دارای خطرات ترافیکی را افزایش می‌دهد. دوچرخه‌سواران لازم است همواره به جز زمانی که برای هشدار نیاز است از علامت دادن با دست استفاده نمایند هر دوست را روی فرمان نگه دارند. کتاب، بسته‌ها و سایر موارد باید در کوله پشتی یا در سبد دوچرخه حمل شود.
4- خودروی در حال خروج از پارکینگ ساختمان: دوچرخه‌سواران هنگام رسیدن به همه تقاطع‌ها (که شامل پارکینگ و مسیرهای اختصاصی خروج از ساختمان‌ها نیز می‌باشد) لازم است سرعت خود را کاهش دهند یا توقف نمایند و جریان ترافیک را بررسی کنند. خودروهای پارک شده هر لحظه ممکن است شروع به حرکت نمایند؛ نگاه کنید و بشنوید تا هر حرکتی از وسایل نقلیه نزدیک را ببینید. هرگز از جلوی وسیله نقلیه بدون برقراری ارتباط چشمی با راننده و نشان دادن علامت هشدار دست برای تغییر مسیر عبور نکنید.
5- قطار در حال نزدیک شدن: هنگام رسیدن به خط آهن توقف نموده با دقت نگاه کنید و به صدای قطار در حال نزدیک شدن گوش داده و صبر کنید تا قطار عبور نماید، (محل تقاطع معبر و خط آهن با علائم و چراغ‌های چشمک زن قرمز علامت‌گذاری می‌شود و قطار معمولا هنگام نزدیک شدن به ایستگاه با بوق هشدار می‌دهد).
6- عبور از خط آهن: هنگام عبور از خط آهن در حالت پیاده همراه با دوچرخه و یا سوار بر دوچرخه، برای جلوگیری از گیر کردن لاستیک دوچرخه نیاز است حتما چرخ‌ها عمود بر خط آهن باشد.
7- مواجه شدن با عابران پیاده: دوچرخه‌سواران همواره باید به عابران پیاده توجه نمایند. در اغلب موارد عابران پیاده (مانند عابر نشان داده شده در شکل1) قابل تشخیص نیستند و گاهی اوقات بدون توجه به ترافیک عبوری وارد خیابان می‌شوند.
8- باز شدن درب خودرو: دوچرخه‌سواران لازم است همیشه به خودروهای پارک شده به دلیل وجود احتمال باز شدن درب خودرو توسط سرنشین توجه داشته و فاصله عرضی کافی با خودرو را به منظور اجتناب از برخورد با درب باز شده رعایت و قبل از تغییر خط حتما ترافیک پشت را چک نماید.
9- مواجه شدن با سگ‌های ولگرد: اگر هنگام دوچرخه‌سواری با سگ مواجه شدید نترسید و کنترل دوچرخه را از دست ندهید. اگر سگ قصد حمله و گاز گرفتن را داشت از دوچرخه پیاده شده و آن را بین خود و سگ قرار دهید و آهسته برگردید، سعی نکنید فرار کنید یا به حیوان ضربه بزنید.
10- خطرات سطح مسیر: دوچرخه‌سواران نیاز است به دقت و به صورت پیوسته به سطح مسیر برای دیدن موانع و خطرات توجه داشته و بدون منحرف شدن به مسیر سایر وسایل نقلیه از کنار خطرات سطح راه مانند چاله‌های موجود در سطح آسفالت، دریچه‌های فاضلاب و سطوح پوشیده شده با برگ یا آوار، به صورت ایمن عبور نمایند.
11- عدم رؤیت دوچرخه‌سوار: وسایل نقلیه موتوری گاهی اوقات از جلوی دوچرخه‌سواران عبور نموده و پس از آن برای انجام گردش سرعت خود را کاهش داده یا توقف می‌کنند. این شرایط معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که رانندگان سایر وسایل نقلیه دوچرخه‌سوار را ندیده و یا سرعت دوچرخه‌سوار را اشتباه تخمین زده‌اند. دوچرخه‌سواران باید همیشه به خوبی دیده شوند. لباس‌های روشن بپوشید و از بازتابنده‌ها به خصوص در زمان شب استفاده نمایید. همچنین در نواحی پر ترافیک برای بهبود تواناییتان به منظور داشتن عکس‌العمل مناسب نسبت به حرکات سایر وسایل نقلیه، آهسته رکاب بزنید.
استفاده از دوچرخه در سفرهای روزانه به خصوص با توسعه روز افزون سیستم‌های دوچرخه اشتراکی مانند رورو، بیش از پیش رو به افزایش است. در این میان رورو به موازات توسعه سیستم دوچرخه اشتراکی خود، اطلاع‌رسانی نکات ایمنی مرتبط را به منظور تامین ایمنی کاربران دوچرخه‌سوار از رسالت‌های خود می‌داند و در این راستا محتواهای مرتبط را منتشر می‌نماید.
منابع:
1- BIKE RIDING HAZARDS, https://www.nhtsa.gov/sites/nhtsa.dot.gov/files/bikeridinghazards.pdf
2- https://sigr.cc/
