محمدامین صدیقی
محمدامین صدیقی
خواندن ۸ دقیقه·۲ سال پیش

ایزو چیست؟ و انواع استاندارد ایزو ها در صنایع متختلف کدامند؟

استاندارد چیست؟

اگه برای شما هم سوال شده که ایزو یا استاندارد چیه ؟ چطوری میشه اون رو گرفت و به چه دردی میخوره شاید این سوالی باشه که در ذهن شما ایجاد شده باشه امروز می خوایم علاوه بر توضیج اینکه ایزو چیست؟ کاربردهای ایزو رو هم بگیم و توضیح بدیم که انواع ایزو ها کدوما هستند و در صنایع مختلف از کدوم ایزو ها استفاده میشه. پس با ما همراه باشید تا در انتها هم به شما راه های اخذ ایزو و یا همون صدور ایزو رو به شما توضیح بدیم.

ایزو چیست و در مدیریت و فرایندها چه کمکی به ما میکنه:

ایزو به معنای استاندارد است. یک استاندارد ایزو فقط مجموعه ای از الزامات است که توسط متخصصان برای انجام فرایند خاصی تعیین می شود. یعنی شما برای گرفتن ایزو باید یک سری الزامات رو رعایت کنید.

استانداردهای ایزو در همه مباحث نقش دارد و برای انواع حوزه های مدیریت از جمله مدیریت کیفیت، راهنمایی های مربوط به مسئولیت های زیست محیطی و اجتماعی، تا نحوه طراحی وسایل پزشکی. چارچوب ها و الزاماتی را ارائه داده است. پس مثلا اگه شرکت، محصول و یا هرچیزی که شما دیدید و آرم مثلا ایزو 9001 روی اون قرار داشت خیلی پروسه عجیب و غریبی رو طی نکرده صرفا یک سری الزامات رو رعایت کرده حتی برای ایزو 17025 هم به همین گونه است یعنی شما یکسری الزمات رو رعایت و گواهینامه خودتون رو دریافت می کنیدو البته باید به اون الزمات در اینده هم پایبند باشید.

الزامات ایزو ها در نوشتن فرآیندهای خوب به ما کمک می کنند. که چگونه می توان این فرایندها  را سازماندهی کرد و یا اجرا و بهبود داد. مثلا در ایزو 45001 الزاماتی در مورد

ISO 45001 الزامات یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای (OH&S) را مشخص می کند و راهنمایی هایی را برای استفاده از آن ارائه می دهد تا سازمان ها را قادر سازد تا با جلوگیری از آسیب ها و بیماری های ناشی از کار و همچنین با بهبود فعال محیط های کاری ایمن و سالم را فراهم کنند.

ایزو چه کاری انجام می دهد؟

در قلب ایزو اصل سیستماتیک کردن فرایند های شما برای مدیریت بهتر فرآیندها در شرکت شما وجود دارد به همین سادگی! شما ممکن است از ISO ترسیده باشید، اما در واقع نیازی به ترساندن نیست. علاوه بر این، تغییرات اخیر شروع به کار با استانداردهای ISO را از همیشه آسان کرده است.

در این مقاله، همه موارد ISO را بررسی خواهیم کرد:

ISO چیست؟ یک معرفی ساده برای همه افراد

ISO مخفف International Organization for Standardization است و یکی از مشهورترین و با سابقه ترین نهادها برای تنظیم و نگهداری استانداردها در جهان است. استانداردهای ایزو از زمان تاسیس در لندن ، ۱۹۴۷ توسط شرکت ها و سازمان ها در هر اندازه و صنعت در ۱۶۴ کشور اجرا شده است.

بنابراین ایزو استانداردهای جدیدی ایجاد می کند و این استانداردها توسط متخصصان مربوطه در این زمینه تعیین می شوند. نکته ای که در استانداردهای ایزو وجود دارد، فراهم آوردن مبانی آگاهانه و قابل اعتماد برای شرکت ها و سازمان ها است که روش های عملیاتی استاندارد خود را پایه گذاری کرده و به طور کلی فعالیت های خود را انجام دهند.

یک استاندارد را می توان مجموعه ای از الزامات تعیین شده دانست که مورد توافق بسیاری از افراد قرار گرفته است. این برای استاندارد ISO نیز همین است. برای اینکه یک استاندارد ایزو ایجاد شود، باید توسط تعدادی از متخصصان از بسیاری از سازمانهای مختلف با استانداردهای خودمختار اثبات شود.

این بدان معناست که وقتی شرکتی از یک استاندارد ایزو پیروی می کند، در واقع آنها از استانداردی پیروی می کنند که بیش از هزار سازمان این استاندارد را به عنوان بهترین دستورالعمل ممکن برای مدیریت فرایند ها پذیرفته اند.

ایزو تقریباً همین است. آنها هزاران استاندارد را در انواع صنایع منتشر کرده اند. اخیراً، ISO یک ساختار مشترک ایجاد کرده است که بسیاری از استانداردها از آن استفاده می کنند تا عملکردهای متقابل و یکپارچه سازی چند استاندارد را آسان تر کند.

این ساختار مشترک به عنوان ساختار استاندارد سیستم مدیریت (MSS) شناخته می شود.

در این مقاله ما فقط پرکاربرد ترین استاندارد های ایزو می پردازیم چنانچه قصدر دارید  تمامی استاندارد های تخصصی حوزه فعالیتی خود را مشاهده کنید از صفحه ایزو سازمان شما حوزه فعالیتی  خود را انتخاب کنید و لیست تمامی استاندارد های تخصصی و عمومی را مشاهد کنید.

استانداردهای ایزو سیستم مدیریت (MSS)

برخی از استانداردهای ایزو بر سیستم های مدیریتی تمرکز دارند ، از جمله: مدیریت کیفیت (ISO 9001)، مدیریت ریسک (ISO (31000، سیستم های مدیریت محیطی (ISO 14001) و…

از این موارد بعضاً “استانداردهای سیستم مدیریت” یاد می شود. آنها رهنمودهای خاصی را برای شرکت ها به منظور ساخت و نگهداری موثر سیستم های مدیریت ترسیم می کنند.

برخی از محبوب ترین استاندارد ایزو MSS ها عبارتند از:

  • ایزو 9001: 2015 (سیستم های مدیریت کیفیت)
  • ایزو 14001: 2015 (سیستم های مدیریت محیط زیست)
  • ایزو 27001: 2013 (سیستم های مدیریت امنیت اطلاعات)

علاوه بر این، ISO MSS هایی نیز وجود دارد که رهنمودهایی را برای استانداردهای مدیریت فرایند های تخصصی ارائه می دهد که در صنایع خاص یا بخشهای خاص، استافاده میشود، مانند:

  • ایزو 13485: 2016 (دستگاه های پزشکی)
  • ISO / TS 22163: 2017 (برنامه های راه آهن)
  • ISO/TS 29001: 2010 (صنایع نفت)

برخی از ایزو MSS های دیگر نیز وجود دارند که به عنوان راهنما عمل می کنند و یا توضیحات بیشتری را در زمینه های خاص سیستم های مدیریت سازمان ارائه می دهند تا به درک عمیق تر سیستم های پیچیده تر کمک کنند.

برخی از این استانداردها عبارتند از:

  • ایزو 22000: 2018 (سیستم های مدیریت ایمنی مواد غذایی)
  • ISO/TR 10013: 2001 (دستورالعمل های اسناد سیستم مدیریت کیفیت QMS)
  • ایزو 19011: 2018 (دستورالعمل های سیستم مدیریت حسابرسی)
  • ایزو 26000: 2010 (راهنمای مسئولیت اجتماعی)
  • ایزو 31000: 2018 (راهنمای مدیریت ریسک)

چیزی که بسیاری از این استانداردها مشترک هستند ساختار اصلی آنها است که به عنوان ساختار ضمیمه L شناخته می شود.

ضمیمه L یا Annex L

ضمیمهL  (پیوست SL سابق) ساختاری با سطح بالا و ۱۰ بخشی است که برای بهینه سازی توسعه، نگهداری و بهبود مستمر سیستم های مدیریتی ساخته شده است.

هدف از ضمیمه L ارتقا uniform یکنواختی در بین استانداردهای سیستم مدیریت است. همانطور که ایزو به روزآوری استانداردهای خود ادامه می دهد ، سرانجام با رعایت کلیه استانداردهای خود از ساختار ضمیمه L به عنوان پایه و اساس خود پیروی می کند ، به طوری که استانداردها با یکدیگر سازگارتر و ادغام آنها راحت تر است.

ساختار MSS ضمیمه L به شرح زیر است:

  • محدوده
  • مراجع قانونی
  • اصطلاحات و تعاریف
  • متن سازمان
  • رهبری
  • برنامه ریزی
  • حمایت کردن
  • عمل
  • سنجش عملکرد
  • بهبود مستمر

ISO و SOP (روشهای استاندارد عملیاتی)

رویه های استاندارد عملیاتی با استانداردهای ISO هماهنگ هستند. اگر درک کاملی از استانداردهای ایزو مربوطه داشته باشید، می توانید SOP بهتری بسازید.

SOP چیست؟

به ساده ترین شکل ممکن، آنها روش دیگری برای تفکر درباره فرایندها هستند. آنها همچنین به طور معمول رسمیت بیشتری دارند ، این جایی است که استانداردهای ایزو وارد می شوند.

ایزو برای مدیریت فرآیند تجارت (BPM)

قالب های ایو

در واقع مدیریت فرآیند کسب و کار، عملی ساختن ، حفظ و بهینه سازی فرآیندهای کسب و کار شما است. استانداردهای ایزو گاهی اوقات می تواند برای شرکتهایی که BPM انجام می دهند بسیار مفید باشد ، خصوصاً در مورد رعایت آن.

از زمان تجدید نظر اخیر در استانداردهای ایزو، انجام SOP های شما بسیار آسان و حتی خودکار با استفاده از قدرت نرم افزار BPM هرگز آسان نبوده است.

با استفاده از نوع مناسب نرم افزار BPM ، به راحتی می توانید به انطباق با ایزو برسید و مطمئن شوید که SOP به شما اجازه می دهد:

  • خطای انسانی را کاهش دهید
  • هزینه های پایین در سراسر هیئت مدیره
  • به طور کلی در وقت و هزینه خود صرفه جویی کنید
  • تضمین انطباق موفقیت مداوم کسب کنید
  • از گردش کار خوب پشتیبانی کنید
  • کیفیت را حفظ و مدیریت کنید
  • وظایف مختلف را در یک گردش کار اختصاص دهید
  • در واقع از آنها استفاده کنید.

بهبود مستمر، موضوع اصلی ایزو

به بیان ساده، بهبود مستمر فرآیندی مداوم برای ارزیابی فرآیندها و محصولات/خدمات شرکت شما و ایجاد پیشرفت براساس مشاهدات است.

بیشتر تلاشهای مستمر برای بهبود، تحت یکی از دو نوع زیر قرار می گیرند:

بهبود تدریجی (یا افزایشی) که طی یک دوره زمانی صورت می گیرد.

پیشرفت “دستیابی به موفقیت”، که یک باره اتفاق می افتد.

شرکتی که از فرایند ها جهت بهبود مستمر استفاده می کند، همیشه عملکرد و توانایی آنها را برای دستیابی به رضایت مشتری ارزیابی می کند، در حالی که همچنان به دنبال راه هایی برای اصلاح هرگونه مشکل و ساده سازی فرآیندها است.

بهبود مستمر یکی از عناصر اصلی بسیاری از سیستم های مدیریت ISO است. بسیاری از استانداردهای سیستم مدیریت اغلب به شرکت نیاز دارند که فرآیندهای آنها را مرتباً ارزیابی کرده و تعیین کند که آیا آنها با اهداف و اهداف شرکت همسو هستند.

ایزو 14000 چیست؟

ایزو 14000 گروهی از استاندارد است که به ساخت و نگهداری سیستم مدیریت محیط زیست (EMS) اختصاص دارد. EMS مجموعه ای از قوانین و فرآیندهای تعریف شده است که برای کمک به شرکتها برای به حداقل رساندن تأثیر منفی آنها بر محیط و افزایش عملکرد و کارایی کلی آنها ساخته شده است.

در مقایسه با سیستم مدیریت کیفیت، یک سیستم مدیریت محیطی بر اهمیت بهبود مستمر تأکید می کند و مقررات خود را بر اساس روشهای BPM اثبات می کند.

برای موثر بودن، EMS باید از فرآیندهای اجرایی ، مقررات و مسئولیتهای واضح و پیامدهای بالقوه ثبت شده برای کلیه کارکنان قابل اجرا تشکیل شود.

لیست خانواده ایزو 14000 و الگوهای مربوطه:

  • ایزو 14001 سیستم مدیریت محیط زیست (EMS)
  • الگوی تجزیه و تحلیل SWOT
  • ISO 14004 راهنمای پیاده سازی سیستم مدیریت محیط زیست
  • ISO 14005 راهنمایی برای ایجاد فرایند های انعطاف پذیر
  • ISO 50001 سیستم مدیریت انرژی
ایزومحیط زیستمدیریتاستانداردسازیاخذ ویزا
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید