دین سنتی و مشکلات انسان آخرالزمان
۱۲۸- خدا، معاد، بهشت و جهنم برای هزاران سال، گروههای بشری را تسکين می داد و قانع می کرد تا مشقات زندگی را تحمل کنند. ولی برای انسان آخرالزمان این مفاهیم سنتی پاسخگو نیستند زیرا تلاطم ها و سختی ها و بحرانها هم در وسعت و هم در شدت روزافزون هستند و لذا آن معانی و احساساتی که از الفاظ و باورهای مقدس کهن حاصل می آمد امروزه پاسخگو نيست. يعنی آن خدای آسمانی و دين ما بعد زندگانی و وعده های قيامت پايانی نمی توانند انسان امروز را در قبال اینهمه بطالتها و زجرها و بحرانها مصونیت و امنیت و صبر و استقامت در قبال سختی ها بخشند تا شرافت و اخلاق انسانی را حفظ کند و به خود خیانت نکند.
۱۲۹ - این بدان دلیل نیست که انسان مدرن لزوماً فهمیده تر و عمیق تر از انسان سنتی است بلکه صبر و مقاومتش در قبال سختی ها به پایان رسیده و لذا آن معنویت سنتی قادر نیست به او ایمان لازم را ببخشد تا خود را در قبال هجوم شرارتها و وسوسه های نو به نو محفوظ نماید عمر ایمان و معرفت دينی دوران سنت به پایان رسیده است و اینست که علی ع می فرماید که در آخرالزمان دیگر نماز مقبول حق واقع نمي شود. يعنی دل را قوت و امنیت و اطمینان نمی بخشد. زیرا میزان قدرت ایمان و معرفت دينی هر انسانی در امتحانات و سختی ها به محک مي خورد که تا چه حد است و این سختيها و امتحانات در آخرالزمان بطور روزافزونی جانکاه تر و غیر قابل تحملتر و سوزاننده تر می شود و تا اعماق قلوب نفوذ می کند و چون به دل می رسد دل قادر به حراست از خودش نیست و هیچ و پوچ می گردد و گاه از هراس غش می کند و می می رد.
استاد علی اکبر خانجانی
از خود تا خودآ ص ۱۷
