سلطه شیطان، شناخت شیطان،
شیطانپرستی آگاهانه،غرور، انتقادپذیری، چاپلوسی، ویژگی های شیطان
۷۰۷- این بدان که شیطان تا زمانی در نفس انسان حضور و بر دلش سلطه دارد که شیطان بودنش درک نشود بلکه خدا یا الهام و وحی الهی پنداشته شود و یا نبوغ و هوشمندی و یا عشق فهم شود.
ولی تا شیطان بودنش درک و لعنت شد دیگر رفته است. پس شیطان جز به نور معرفت نفس این آثار شناخته و لعن شدنی نیست. و چون شیطان از نفس آدمی لعن گردید آدمی تازه مواجه با بی ارادگی خود می شود که این بی ارادگی جز از طریق اطاعت صادقانه از معارف توحیدی این آثار قابل جبران نیست. در غیر اینصورت دوباره شیطان با مکر و پیچیدگی دو چندان باز می گردد و شاید حتی آدمی آگاهانه شیطان را بخود فراخواند که این شیطان پرستی آگاهانه و عمدی است که نصیب کسانی می شود که به حقانیت این معارف یقین دارند ولی به آن عمل نمی کنند. "هرگز آنکه می داند و آنکه نمی داند یکسان نیست.» قرآن-
غرور شیطانی، انتقادناپذیری، چاپلوسی
۷۰۸- این بدان که همه کسانی که در سیطره شیطان هستند چون انتقادی بسویشان آید نعره شان به هوا می رود و کینه می کنند و انتقام می جویند! زیرا در درستی اعمال و راهشان تردیدی ندارند و این غرور شیطان است.
در حالیکه انسان اهل هدایت در هر عمل و اقدامی نگران درستی عمل خویش است و چون کسی در خفا نصیحتش کند قلباً ممنون می شود. "مؤمنان حقیقی کسانی هستند که چون نصیحتشان کنی سجده می کنند." قرآن-
۷۰۹- انتقاد و نصیحت پذیری میزان راستی و درستی دین و عقل انسان است و بعکس! این میزان در جامعه نیز مصداق دارد و بمیزانی که فرد یا جامعه ای انتقادناپذیر و اصلاح ناپذیر است در حال سقوط است. و بمیزانی که بر خشونت و خشم و کینه توزیش نسبت به منتقدین و دوستانش افزوده می شود در آستانه نابودی و خودکشی است. این قاعده درباره تمدنها و فرهنگها هم درست است.
۷۱۰- سجده در قبال انتقاد و نصیحت کجا و کینه و انتقامجوئی کجا! زیرا انسان مؤمن اهل محبت است و محبت را در هر در می یابد و می داند که از جانب خداست پس سجده می کند. "دوست حقیقی تو کسی است که عیبهایت را به تو هدیه کند و دشمنانت چاپلوسی تو را می کنند." علی (ع)- یعنی کسی که چاپلوسی تو را می کند فرستاده شیطان یا خود شیطان انسی است. پس در همه حال کسی که نقد و نصیحت می کند برحق تر از کسی است که تصدیق و چاپلوسی می کند. هر که این حق را دریافت رستگار است.
استاد علی اکبر خانجانی
قیامت نامه ص ۸۳
