هر انسانی از بدو تولد به ارتباط با دیگران نیاز دارد و همان گریه کردن و رفتارهای بعضا نامفهوم یک نوزاد دقیقا زبان بدن وی برای برقراری ارتباط با دیگران برای رفع نیازهای خودش است. انسان وقتی رشد می کند، به طور طبیعی زبان بدن را نیز در کنار روش های ارتباط کلامی که می آموزد حفظ می کند و برای برقراری ارتباط و رساندن منظور خود از آن نیز بهره می برد. زبان بدن یک قابلیت بسیار عالی برای انتقال بهتر پیام و منظور به دیگران است. اما آیا زبان بدن مردان و زنان یکی است یا اینکه تفاوتی میان زبان بدن میان مردان و زنان وجود دارد؟ این موضوعی است که باید در مورد آن به تفصیل بحث کرد. از این رو قصد داریم به طور مشروح به تفاوت ها و شباهت های زبان بدن مردان و زنان و انواع زبان بدن مورد استفاده بانوان و آقایان بپردازیم. با ما همراه باشید.
روان شناسان معتقدند بسیاری از پیام های انسان ها توسط بدن و حرکات و حالات فیزیکی و همچنین حالات چهره منتقل می شود. مساله مهم توانایی درست خواندن زبان بدن دیگران است. زیرا اگر ما نتوانیم به درستی زبان بدن طرف مقابل را بخوانیم، نمی توانیم رفتار و پاسخ و عکس العملی متناسب با شرایط وی داشته باشیم. از این رو نمی توانیم در مراودات با طرف مقابل نتیجه ای دلخواه به دست آورده و روابطی مستحکم ایجاد کنیم. اما باید در نظر داشت برخی مفاهیم و پیام ها در حالات زبان بدن مردان و زنان دارای تفاوت است. پس باید این تفاوت ها را هم به درستی بدانیم تا وقتی که با طرف مقابل روبرو شدیم بر اساس زبان بدن او بتوانیم حال و شرایط و منظور او را به درستی متوجه شویم و بر اساس آن رفتار متناسبی را تنظیم نماییم.
زبان بدن زنان
اولا باید دانست که خانم ها بهتر از آقایان علائم زبان بدن را متوجه می شوند. این توانایی به طور کلی در خانم ها به مراتب بیشتر از آقایان است و می توانند زبان بدن طرف مقابل را بخوانند. از این نظر خانم ها بهتر می توانند رفتار مناسب با طرف مقابلشان را تنظیم نمایند.
تحقیقات نشان داده که زنان در نشان دادن علائم غیر کلامی نا محسوس در بیان مقصود خود نسبت به مردان مهارت بیشتری دارند. این حالت ممکن است مربوط به خصوصیات از قبل برنامه ریزی شده زنان برای تربیت فرزندان و ساماندهی محیط اجتماعی باشد. تجربه نشان داده است که زن می تواند از طریق زبان بدن و رفتارهای غیر کلامی بدون آن که این کار را به طور آشکار و علنی انجام دهد، دیگران را تحت تأثیر قرار دهد.
– در زمینه بروز عواطف و احساسات زنان متفاوت با مردان عمل می کنند. به عنوان مثال بیشتر از مردان به لبخند زدن برای نمایش ادب تمایل دارند.
– به طور عمومی زنان با دوستان خود و افرادی که با آن ها حس نزدیکی دارند فاصله فیزیکی کمتری می گیرند. در حالی که مردان این گونه عمل نمی کنند. البته در برابر مردان غریبه به طور طبیعی زنان فاصله زیادی می گیرند. برای ایجاد فاصله بیشتر معمولا زنان از قرار دادن کیف خود به عنوان یک نوع سپر استفاده می کنند.
– اکثر بانوان از زبان بدن بسته استفاده می کنند و بنا بر فرهنگ خود برای نشان دادن جذابیت زنانه به نوعی ترجیح می دهند وضعیت بدنی کشیده به خود گیرند.
– نکته مهم در مورد زبان بدن زنان این است که وقتی آنان به چیزی یا کسی حس علاقه پیدا کنند به جلو خم می شوند و در مقابل اگر از شرایط یا از کسی ناراحت یا ناراضی باشند به عقب تکیه می دهند.
– بحث تماس چشمی یکی از مهم ترین بخش های زبان بدن به شمار می رود. وقتی تماس چشمی محکمی برقرار شود، نشان می دهد که خانم ها به فرد مورد نظر علاقه مند شده اند یا به موضوع مورد بحث تمایل زیادی دارند. همچنین گشاد شدن مردمک چشم در زنان به معنای علاقه می باشد.
– هر وقت جو برای خانم ها قابل تحمل نباشد آن ها ضربه هایی با دست یا پا می زنند. هر چند این ضربه ها آرام باشد می تواند نشانه ای از ناراحتی آنان و غیر قابل تحمل بودن موقعیت برای آن ها باشد.
زبان بدن مردان
مردان به طور معمول در بیان مفاهیم با زبان بدن به شکل متفاوتی از زنان عمل می کنند. برخی تصورات البته می تواند در زمینه تفاوت زبان بدن مردان و زنان اشتباه هم باشد. به عنوان مثال تصور اشتباهی وجود دارد که باید از زبان بدن مردان در بسیاری از موارد خشم را دریافت کرد ولی از زنان خیر. این اشتباه است و می تواند قضاوت اشتباهی به شما در مورد طرف مقابلتان بدهد.
– در زمینه بروز احساسات، مردان به طور عمومی کمتر از مردان تمایل به لبخند زدن دارند و سعی دارند بیشتر خشک و خشن تر به نظر بیایند. البته این را نمی توان به همه تعمیم داد. مردان برعکس زنان در جمع کمتر لبخند می زنند و بسیار بسیار بروز احساسات و عواطف خود در جمع را کنترل می کنند. اما برخی موارد در تعامل با برخی افراد برای ایجاد حس هم دلی و برخی مواقع هم که واقعا شاد هستند در جمع لبخند می زنند.
– مردان معمولا با کشیدن پاها اعتماد به نفس خود را نشان می دهند. به طور عمومی مردان برعکس آن چه در مورد زنان ذکر شد تمایلی به زبان بدن بسته ندارند.
– معمولا مردان فاصله بیشتری از نظر فیزیکی با نزدیکان خود ایجاد می کنند و معمولا به عنوان سپر برای ایجاد این فاصله از کت یا فنجان یا وسایلی مانند این ها به عنوان حائل با طرف مقابل استفاده می کنند.
– مردان هم مانند زنان از تماس چشمی به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای زبان بدن بهره می برند. اما این مورد برای آن ها گاهی معانی دیگری هم می تواند داشته باشد. به عنوان مثال تماس چشمی محکم و طولانی مدت همان طور که پیش تر ذکر شد برای زنان نشانه ای از علاقه به حساب می آید. برای مردان نیز در بسیاری از موارد می تواند همین معنا را داشته باشد. اما در برخی موارد هم در برخی مردان، تماس چشمی طولانی مدت به معنای خصم و دشمنی است. درست به مانند زنان، گشاد شدن مردمک چشم در مردان نیز به معنای علاقه می باشد.
– مردان بیشتر از زنان از ضربه زدن دست ها استفاده می کنند. اما برخلاف بانوان که در زمان کلافگی و بی قراری از این کار استفاده می کنند، مردان به طور عادی برای تخلیه انرژی این کار را انجام می دهند.
نتیجه گیری درباره زبان بدن مردان و زنان
در کل هر مردان و هم زنان از زبان بدن بهره می برند. اما تفاوت های زیادی میان نوع پیام های ارسالی آنان از طریق زبان بدن وجود دارد. در کل زنان بیش از مردان توانایی درک زبان بدن طرف مقابل را دارند. این بدین دلیل است که زنان و مردان در مغزشان تفاوت هایی میان مکانیزم پردازش پیام ها وجود دارد. مقایسه تصاویر ام آر آی از مغزهای زنان و مردان نشان می دهد، که تفاوت عمده ای در نحوه استفاده از قسمت های مختلف مغز بین مردان و زنان وجود دارد. در زنان 16 قسمت مشخص از مغز، مسئول پردازش و تفسیر رفتارها و پیام های فرستاده شده از دیگران است. اما در مردان کمتر از 6 بخش از مغز را برای پردازش و تفسیر رفتارها و پیام های فرستاده شده از دیگران مسئولیت دارند. به همین علت است که زنان توانایی انجام چند کار را به طور همزمان دارند و مردان عموما روی یک کار بیشتر نمی توانند تمرکز کنند.
این موضوع که زنان در خواندن زبان بدن بیشتر از مردان توانایی دارند یک موضوع کاملا ذاتی است و طبق تحقیقات به اثبات رسیده است. اما به هیچ وجه نمی توان گفت استفاده از زبان بدن در ملاقات ها و همچنین خواندن زبان بدن دیگران توانایی هایی کاملا ذاتی و غیر اکتسابی هستند. پس به راحتی می توان روی مردان نیز در این زمینه کار کرد. یعنی هر مردی می تواند با آموزش درست و تمرینات فراوان اولا یاد بگیرد در اجتماع و ملاقات ها چگونه با زبان بدن مقصود خود را به دیگران برساند. همچنین بتواند با خواندن زبان بدن طرف مقابل روی حالات و شرایط او را به درستی متوجه شود و بتواند بر اساس شرایط طرف مقابل رفتار خود را تنظیم کند و بر این اساس بهترین نتیجه را از ملاقات خود بگیرد. این موضوع در زمینه ملاقات های کاری و به ویژه جلسات فروش و بازاریابی کسب و کارها بسیار کاربردی می باشد.
