کاهش حجم ترافیک درون‌شهری که نتیجه آن کاهش میزان مصرف سوخت و کاهش زمان سفر کاربران است، امری‌ست که با استفاده از دوچرخه بر روی زندگی جوامع و مدیریت سوخت تاثیرات فراوانی می‌گذارد و سبب کاهش بروز بیماری‌های مختلف می‌گردد. با توجه به مشکلات ترافیکی و آلودگی هوا در کلان‌شهرهای کشور، استفاده از دوچرخه را می‌توان راهکاری موثر برای مقابله و کنترل این مشکلات دانست. با توجه به آنکه در اغلب کلان‌شهرهای کشور، قوانین سختگیرانه‌ای به منظور محدود کردن تردد خودروهای شخصی به اجرا در می‌آید، توسعه دوچرخه‌سواری می‌تواند راهکاری به منظور کاهش تراکم ترافیک در کنار بهبود شرایط محیط‌زیستی به شمار آید.
پرداختن به دوچرخه و دوچرخه‌سواری در حمل‌ونقل شهری، اصولا جزئی از یک تفکر کلی بشمار میرود که هدف منطبق نمودن شهر با معیارهای انسانی فراموش شده را دنبال می‌کند تا بدین وسیله انسانها را از التهاب و اضطراب ناشی از توسعه بی‌رویه شهرها برهاند.
دوچرخه در ایران بجز در مقطع کوتاهی آن هم در بدو ورود، به عنوان ابزاری تفریحی مفهوم نداشت و همواره وسیله‌ای برای حمل‌ونقل و انجام کار و فعالیت در سطح شهرهای کشور به ویژه آنهایی که در محدوده مرکزی واقع هستند، محسوب می‌شود.
با توجه به مزایای خاص دوچرخه، در شرایط موجود رویکردی به این وسیله شده است، که از آن جمله می‌توان به طراحی مسیرهای دوچرخه اشاره نمود. ایده شهر سالم، یکی دیگر از این کوشش‌هایی به شمار میرود که از جانب شهرداری تهران در راه شناخت عوامل مساعد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به منظور اصلاح فرهنگ شهرنشینی در میان طیف‌های گوناگون جامعه صورت گرفته است.
نقش دوچرخه در کاهش آلودگی‌های محیط‌زیستی قطعی است و استفاده از دوچرخه به میزان قابل توجهی در تامین یکی از مولفه‌های اصلی توسعه پایدار در بخش حمل‌ونقل یعنی مسائل محیط‌زیستی تاثیر گذار است.
دوچرخه به دو طریق در افزایش کیفیت زندگی تاثیر می‌گذارد: مستقیم، در صورتی‌که راحتی و ایمنی آن تامین شده باشد و غیر مستقیم، از آنجایی‌که جایگزین شیوه‌های دودزا به ویژه در سفرهای کوتاه می‌شود، با کاهش این آلودگی‌ها، سلامت عمومی جامعه ارتقا می‌یابد. آنچنان‌که از دیدگاه جهانی نیز دوچرخه پایدارترین شیوه حمل‌ونقلی به شمار میرود. شایان ذکر است، طبق تحقیقات انجام شده، هر ده‌هزار دوچرخه به اندازه یک وسیله نقلیه شهری، آلودگی تولید نمیکند.
بر طبق مطالعاتی که در استرالیا و اروپا به طور مستقل انجام شده، علیرغم آنکه دوچرخه‌سواران دو تا سه برابر رانندگان تنفس می‌کنند، نسبت به رانندگان وسایل نقلیه موتوری، آلودگی کمتری را جذب می‌نمایند. این واقعیت از آنجا ناشی می‌شود که دوچرخه فرصت مانور (گریز از نقاط آلوده در طول مسیر) بیشتری داشته و خود تولید آلودگی نمیکند، لذا شدت آلودگی در اطراف دوچرخه‌سوار کمتر از خودرو است.
همچنین بررسی‌های پزشکی نشان می‌دهد، دوچرخه‌سوارانی که از نزدیکی یک محل پرترافیک عبور می‌نمایند، ده برابر بیشتر آلودگی را نسبت به افراد پیاده‌ای که در آن محل توقف کرده‌اند، وارد بدن خود می‌نمایند. برای مقابله با این مشکل، در صورت امکان، مسیرهای دوچرخه از مناطق با آلودگی کمتر توسعه پیدا نمایند.
این مطلب با کد 104384 در روزنامه همشهری روز چهارشنبه 18 تیر 1399در این لینک منتشر شده است.
