فاصله‌ای که هرگز صفر نمی‌شود

وقتی درباره فاصله حرف میزنیم ، ظاهرا همه چیز روشن است اما اگر با نگاه ریاضی یا فیزیک به این مقوله دقت کنیم ، همه چیز تغییر می کند. در نگاه یک ریاضیدان یا یک فیزیکدان ، شما در فرآیند نزدیک شدن به یک مقصد ، هر لحظه به آن نزدیک می شوید ولی هرگز به آن نمی رسید . مثلا اگر در هر لحظه فاصله شما تا مقصد نصف شود ، تا ابد این فاصله می تواند نصف شود و شما هرگز نمیتوانید به مقصد برسید. در واقع فاصله صفر بی معنی است . لپ کلام این است که اساسا "صفر" وجود ندارد. این حرف با درک ما از واقعیت در تناقض است . زیرا آنچه ما می بینیم این است که یک دونده بالاخره به مقصد می رسد ، روبان خط پایان را پاره کرده و از آن عبور میکند.

پاسخ این تناقض کجاست ؟

ریاضیدانان از زمان یونان باستان تا همین امروز می دانستند که صفر معضل بزرگی است و همواره با آن دست به گریبان بودند . از فیثاغورث گرفته تا ارسطو همگی از صفر می ترسیدند و آن را انکار کرده و شیطانی می دانستند. قرنها بعد ریاضیدانان هندی و ایرانی با پرداختن به مفاهیم حد و مشتق و بعد تر با حساب دیفرانسیل و انتگرال در ریاضیات مدرن که توسط نیوتن و لایبنیتس فرمول بندی شدند، تلاشهایی شد تا شاید کمی از درد صفر کاسته شود. ولی با تمام این تلاشها، دانشمندان به این نتیجه نرسیدند که ما می توانیم به صفر برسیم، بلکه صرفا با تعریف مفهوم حد در ریاضیات ، گفتند : که درست است که هرگز هیچ فاصله ای، صفر نخواهد شد ولی حد آن به صمت صفر میل خواهد کرد . خب این یعنی چه ؟ یعنی ما با این فرمولها می توانیم بفهمیم که شما در حال نزدیک شدن به چه نقطه ای هستید و عدد دقیق آن نقطه را به شما اعلام کنیم، ولی هرگز مدعی نیستیم که شما دقیقا به آن نقطه خواهید رسید . در واقع می گویند : ما هرگز به یک نقطه ی مشخص(هر نقطه ای که می خواهد باشد) نخواهیم رسید بلکه بی نهایت به آن نزدیک شده و بالاخره، از روی آن می پریم. پس ما هرگز به چیزی نمی رسیم بلکه از روی همه چیز می پریم.

حالا با توجه به این واقعیت درباره صفر، من می خواهم سولی را مطرح کنم ... !

آیا هرگز فاصله ی ما با مرگ، صفر خواهد شد ؟ آیا درباره مرگ نیز این موضوع صدق نمی کند که ما هر لحظه در حال نزدیک شدن به لحظه ی مرگ هستیم و بی نهایت به آن نزدیک شده و نهایتا از روی آن می پریم؟  با این حساب ، آیا اساسا مرگ و نیستی وجود دارد؟ در حالی که علم ثابت میکند که هیچ "صفر" ی در کیهان وجود ندارد ، مرگ و نیستی می تواند وجود داشته باشد؟ یا اینکه صرفا ما در یک لحظه ی خاص، از روی مرگ خواهیم پرید ؟!

آیا تمام ترس ما از مرگ بی دلیل است و همه ی ما باید مانند حضرت مولانا فریاد بزنیم :

مرگ اگر مرد است آید پیش من   تا در آغوشش بگیرم تنگ تنگ 

من از او جانی برم بی‌رنگ و بو   او ز من دلقی ستاند رنگ‌رنگ