تشريح معيارها و زیر معیارها در مدل تعالی بازرگانی (رهبری)
1- معیار رهبري[1]:
معیار رهبری واحد بازرگانی نشان‌دهنده این است که در این واحد ضمن شناخت جهت‌گیری‌های کلی سازمان، واحد بازرگانی را در جهت تحقق اهداف و پایداری آنها هدایت می‌کند. این معیار همچنین به چگونگی رفتار رهبران واحد بازرگانی در ایفای نقش به‌عنوان الگوهای اخلاقی و ارزشی واحد بازرگانی، الهام بخشی، توسعه فضای اعتماد، انعطاف‌پذیری، مراعات قوانین و مقررات، مسئولیت‌پذیری و تعامل فعال با ذی‌نفعان مرتبط با واحد بازرگانی می‌پردازد. همچنین نقش فعالی در توسعه فرهنگ بازار محوری در سازمان را دارد.
زير معيارهاي معيار رهبري موارد به شرح ذیل می‌باشد:
رهبری واحد بازرگانی شخصاً در فرایند طراحی و استقرار استراتژی کسب‌وکار به صورت کلی برای سازمان و به صورت تخصصی برای واحد بازرگانی مشارکت دارد.
این زیر معیار، می‌تواند شامل نکات زیر باشد:
مشارکت فعال در فرایند طراحی و استقرار چشم‌انداز و ارزش‌های سازمانی و همچنین به صورت تخصصی برای واحد بازرگانی
مشارکت فعال در فرایند طراحی و استقرار استراتژی واحد بازرگانی با در نظر گرفتن نیازهای واحد بازرگانی، اهداف اصلی سازمان، ذی‌نفعان و جامعه.
اطمینان از اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی منابع انسانی شاغل در واحد بازرگانی از استراتژی کسب‌وکار و استراتژی واحد بازرگانی
اطمینان از توانمندسازی منابع انسانی شاغل در واحد بازرگانی جهت استقرار استراتژی کسب‌وکار و استراتژی واحد بازرگانیرهبری واحد بازرگانی، شخصاً در توسعه فرهنگ تعالی در سازمان و به صورت خاص، در واحد بازرگانی نقش فعالی ایفا می‌کند. همچنین در توسعه فرهنگ بازار محوری درکل سازمان و واحد بازرگانی مؤثر خواهد بود و به‌عنوان یک الگوی رفتاری عمل می‌نماید.
این زیر معیار، می‌تواند شامل نکات زیر باشد:
رهبر واحد بازرگانی با همراهی کارکنان مرتبط با حوزه خود و در حدود اختیارات سازمانی فرهنگ تعالی را تقویت می‌کنند.
با کارکنان ارتباط دو سویه داشته، در دسترس آنها بوده و به دقت به سخنانشان گوش سپرده و پاسخگوی آنها هست.
الهام‌بخش کارکنان بوده و فرهنگ تعلق سازمانی، شراکت، توانمندسازی، بهبود و پاسخ‌گویی را در تمامی سطوح ایجاد می‌کند.
فرهنگی را ترویج داده که از خلق و توسعه ایده‌های جدید و راه‌های نوین تفکر برای ترغیب نوآوری، کارآفرینی و توسعه واحد بازرگانی و حتی سازمانی حمایت می‌کند.
با انگیزش کارکنان و متحد ساختن آنان، کارکنان در می‌یابند که با به‌کارگیری تمام توانشان در یک فضای واقعی شراکت، در کسب موفقیت مستمر خود و سازمان سهیم هستند.
برای تحقق برنامه‌ها و اهداف کارکنان، از آنها حمایت کرده و از تلاش‌هایشان به موقع و به طور مناسب، تقدیر به عمل می‌آورد.
از وجود سازوکارهایی برای برقراری فرصت‌های برابر، برای کارکنان اطمینان حاصل می‌کند.
فرهنگ یادگیری سازمانی و توسعه فردی را ترویج داده و در برنامه‌های جانشین پروری و پرورش مدیران آینده به طور فعال مشارکت دارد.رهبری واحد بازرگانی شخصاً از اجرای کارآمد و اثربخش فرایندهای واحد بازرگانی اطمینان پیدا کرده و آنها را پایش، بازنگری و بهبود می‌دهد.
این زیر معیار، می‌تواند شامل نکات زیر باشد:
رهبر واحد بازرگانی به‌منظور بررسی پیشرفت واحد بازرگانی و سازمان و تشخیص اولویت‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت ذی‌نفعان و بر اساس استراتژی کلی سازمان مجموعه‌ای متوازن از نتایج مورد انتظار را به همراه علت و معلولی روشن، به کار می‌گیرد.
قابلیت‌های اساسی واحد بازرگانی و سازمان را می‌شناسد، آنها را در جهت تحقق اهداف توسعه می‌دهد و از به‌کارگیری مناسب آنها اطمینان حاصل پیدا می‌کند.
تصمیمات را بر اساس اطلاعات قابل اعتماد مبتنی بر واقعیت بنا کرده و از تمامی دانش در دسترس، برای تفسیر عملکرد جاری و پیش‌بینی فرایندهای مربوطه استفاده می‌نماید.
برای عملکرد خود، در قبال رهبران ارشد سازمان شفاف و پاسخ‌گو هست و فعالانه از تمایل به فراتر رفتن از رعایت مقررات، پشتیبانی می‌کند.
از وجود سازوکارها و فرایندهایی برای حاکمیت مؤثر واحد بازرگانی که شامل شفافیت عملکرد واحد بازرگانی، انتخاب مدیران، تفویض اختیارات، پاسخ‌گویی مدیران و رعایت حقوق صاحبان سرمایه و سایر ذی‌نفعان اطمینان حاصل پیدا می‌کند.
با شناسایی ریسک‌ها و مدیریت مناسب آنها، در همه فرایندهای واحد بازرگانی سطح بالایی از اعتماد سازمان را تأمین می‌کند.
از شایستگی مدیران و کارکنان واحد بازرگانی برای راهبری فرایندهای این واحد مطمئن می‌گردد.رهبران واحد بازرگانی در تعیین مأموریت، چشم‌انداز و ارزش‌های سازمان و واحد بازرگانی نقش مؤثر داشته و خود به‌عنوان الگوی اخلاقی عمل می‌کند.
این زیر معیار، می‌تواند شامل نکات زیر باشد:
رهبر واحد بازرگانی، باید جهت‌گیری روشن و تمرکز استراتژیک واحد بازرگانی را در راستای استراتژی سازمان، با تعریف کردن مأموریت، چشم‌انداز و ارزش‌ها تعیین نماید. ونیز آن را با کارکنان و ذی‌نفعان کلیدی مرتبط با حوزه فعالیت بازرگانی در میان گذاشته تا آنها را در دستیابی به اهداف سازمان سهیم کند.
از ارزش‌های واحد بازرگانی حمایت کرده و در درون و بیرون سازمان، با ایفای نقش الگو برای درستی، پای بندی به قوانین و مقررات و رفتار اخلاقی، خوش‌نامی سازمان را تقویت می‌نماید.
برای رفتار اخلاقی در واحد بازرگانی و کل سازمان اهمیت قائل است و در جهت تبیین و ترویج آن تلاش کرده و از وجود سازوکارهایی که منجر به ارتقاء رفتار اخلاقی در تعامل با کلیه ذی‌نفعان شود اطمینان حاصل پیداکرده و امکان پایش آن را نیز فراهم می‌سازد.
مهارت‌های رهبری خود و فرهنگ رهبری مشترک را توسعه داده و اثربخشی رفتارهای شخصی سایر رهبران را مورد ارزیابی قرار داده، بازنگری کرده و بهبود می‌بخشد.
در مسیر فعالیت‌های خود، ارزش‌های مشترک واحد بازرگانی و سازمان را مد نظر قرار داده و با پاسخ‌گویی، رفتار اخلاقی و فرهنگ اعتماد و گشودگی برای دستیابی به اهداف سازمان تلاش می‌نماید.
ایجاد، بهسازی و توسعه زیرساخت های علمی و کاربردی و بکارگیری آنها در واحدبازرگانی شرکت های ایرانی با رویکرد صادرات محور
# با استفاده از مدل تعالی بازرگانی
