اصطلاح تحقیق و توسعه (Research and development - R&D) یا تحقیق و توسعه فنی عبارت است از رشته فعالیتهای مشخصی در یک کسب و کار.
بنا به تعریف سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، تحقیق و توسعه به کار خلاقانهای گفته میشود که به طور سیستماتیک انجام میشود تا به دانش موجود بی افزاید و این دانش را برای ابداع کاربردهای تازه بهکار ببرد دستهبندی فعالیتهای تحقیق و توسعه از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت است، اما در مجموع شامل دو مدل اصلی میشود :
در مدل اول، وظیفه یک واحد تحقیق و توسعه، توسعه و دستیابی به محصول جدید است در مدل دوم، وظیفه اصلی واحد تحقیق و توسعه عبارت است از ساخت و کشف دانش نوین پیرامون عناوین علمی و فناورانه به منظور توسعهٔ محصولات، پروسهها و خدمات ارزشمند و جدید است. عموماً مهندسین، کادر پرسنلی در مدل اول تحقیق و توسعه را تشکیل میدهند، در حالی که در مدل دوم تحقیق و توسعه، غالباً دانشمندان صنعتی مشغول به فعالیت میشوند.
طراحی و توسعه محصول جدید معمولاً یک عامل بسیار مهم در بقای یک سازمان به شمار میآید. در صنعت هایی که دارای تحولات سریع هستند، سازمانها میبایست طراحیها و میزان محصولاتشان را به صورت پیوسته گسترش دهند. تغییرات پیوسته در فناوری، حضور رقبا و اولویتهای در حال تغییر مشتریان، این گسترش را اجتناب ناپذیر کردهاند. یک سازمان بدون برنامه تحقیق و توسعه، اگر میخواهد که از قافله عقب نماند، میبایست بر اتحاد استراتژیک، تملک و شبکههای کاری تکیه کنند. سیستمی که بر پایه بازاریابی حرکت میکند، تمرکز آن بر روی نیاز بازار است. اما سیستمی که فعالیتهای آن بر پایه تحقیق و توسعه صورت میگیرد، بر روی نیازی که تاکنون برآورده نشده، متمرکز میشود.عموماً، فعالیتهای تحقیق و توسعه توسط واحدها یا مراکز تخصصی وابسته به یک سازمان هدایت میشوند، یا میتواند به صورت قراردادی به پژوهشگاه های تحقیقاتی یا دانشگاهها برون سپاری شوند.
