بعضی افراد هستند که از نظر زمان برایشان مقدور نیست که بتوانند رمانهای طویل و عریض بخوانند و از طرفی دیگر نیاز روحی به خواندن کتاب را، در خود میبینند. بهترین راهکار برای این افراد خواندن داستان کوتاه است که هم، زمان زیادی از آنها نمیگیرد و هم عطششان به مطالعه را برطرف میکند. بحث بعدی این است که حال چه کتابی را انتخاب کنند؟ چه داستانی؟ از چه نویسندگانی؟ ایرانی یا خارجی؟ برخی افراد معتقدند که ما باید داستانهایی بخوانیم که ایرانی باشند تا بتوانیم بهدلیل قرابت فرهنگی و شخصیتی که با این فضا داریم، راحتتر با داستان ارتباط برقرار کنیم، این حرف تا حدی درست است ولی هرگز دلیل قانعکنندهای نیست که ما خود را از حَظ ادبی که میتوانیم با خواندن آثار نویسندگان خارجی ببریم، محروم نماییم و با فرهنگ و روش زندگی آنها آشنا نشویم؛ هرچه باشد همهی ما ناگریز از برقراری ارتباط با هم در این دهکدهی جهانی هستیم. در ادامه به معرفی برخی از پرفروشترین داستانهای کوتاه خارجی خواهیم پرداخت.
همهی ما کم و بیش با ادبیات کلاسیک روس آشنا هستیم و حتی اگر شده چند خطی از آثار تولستوی و داستایوسفکی را خوانده و از آنها لذت بردهایم، اما کمتر پیش آمده که از نویسندگان معاصر روسیه کتابی خوانده باشیم و یا گاها حتی اسمشان را هم نشنیدهایم؛ یکی از رسالتهای این کتاب همین آشنا ساختن خواننده با ادبیات غنی حال حاضر روسیه است. چیزی که در اولین گام توجه همه را در خصوص این کتاب جلب میکند، عنوان فوقالعاده آن است که با هوشیاری تحسینبرانگیزی انتخاب شده و خواننده را تحریک میکند که با فضولی خاصی کتاب را باز کند. ویژگی برجستهی داستانهای روسی که همان اتفاق افتادن قصه در فضای تیره و تاریک، بدون هیچگونه اثری از شادی و امید است، بهوضوح در این کتاب احساس میشود و شاید بتوان این امر را ارمغان دوران سلطهی کمونیست در شوروی سابق دانست که حتی پس از فروپاشی هم دست از سر این سرزمین و مردمانش برنداشت. شاید برایتان جالب باشد که در حال حاضر همهی نویسندگان این اثر زندهاند و توانستند پیش از مرگ با هنرنماییهایشان در زمینهی خَلق داستان، شُهره شوند. این اثر دربردارندهی 7 داستان کوتاه با عناوین دختر بخارا (اثر لودمیلا اولیتسکایا)، پالتوی سیاه (اثر لودمیلا پتروشفسکایا)، زن آدمکش (اثر دینا روبینا)، حادثهی خانوادگی (اثر آندری گلاسیموف)، نیکا (اثر ویکتور پلوین)، رفتیم بیرون سیگار بکشیم هفده سال طول کشید (اثر میخاییل یلیزاروف) و آدمکش و دوست کوچکش (اثر زاخار پریلیین) هستند که توسط آبتین گلکار به فارسی ترجمه شده و نشر چشمه برای نخستین بار آن را در سال 1395منتشر کرد است.
یکی از آثاری که در لیست خرید کتاب داستان کوتاه خارجی باید قرار دهید، برفهای کلیمانجارو است. این کتاب که عدهای معتقدند دربارهی زندگی ارنست همینگوی بوده، دربردارندهی چند داستان کوتاه است. همینگوی در این داستان، مرز بین زندگی و مرگ را دستمایهی خود قرار داده و در پایان شما را با سوالات ریز و درشت ذهنتان دربارهی داستان تنها میگذارد.
محسن سلیمانی توانسته با انتخاب وسواسگونهی خود در این اثر مجموعهای خواندنی از بهترین داستانهای کوتاه جهان را گردآوری و ترجمه نماید. از جمله نویسندگانی که میتوانید داستانهایشان را در این کتاب بخوانید باید به تولستوی، ریچارد رایت، هرناندو تلث، ویلیام کارلوس ویلیامز، هنری سلسلر، رالف الیسن و گی دوموپاسان اشاره کرد.
بعضی افراد هستند که بهدنبال کتابیاند که داستان کوتاه از «پائولو کوئیلو» داشته باشد، باید بگویم «مکتوب» همان چیزی است که آنها میخواهند. در این اثر مجموعهای از داستانهای کوتاه، حکایات، برداشتها و تاملات این نویسندهی مشهور برزیلی از زندگی در این جهان ارائه شده است. کوئیلو دربارهی "مکتوب" میگوید: «این کتاب پندنامه نیست، تبادل تجربه است.»
میدانید «استاد داستان کوتاه معاصر» لقب چهکسی است؟ آلیس مونرو (نویسندهی این کتاب) از نظر بسیاری از منتقدان توانسته خواننده را با داستان کوتاه آشتی بدهد و بههمین خاطر او را لایق این لقب دانستهاند. این کتاب با عنوان "Dear Life" در سال 2012 برای اولینبار منتشر شد. این اثر که دربردارندهی 14 داستان کوتاه بوده، آخرین کتاب مونرو بهحساب میآید زیرا که او چند ماه پس از انتشار این اثر و زمانی که موفق به دریافت جایزهی نوبل ادبیات شد، برای همیشه قلمش را بوسید و از عرصهی نویسندگی خداحافظی کرد.
اگر شما قدرت خارقالعادهای مثل گذشتن از دیوار را داشتید چه کار میکردید؟ «مارسل امه» به شخصیت اصلی داستان دیوارگذر که یک کارمند عادی بود، این قدرت را داد ولی متاسفانه او نتواست بهدرستی از آن استفاده نماید و در نهایت دست به دزدی از بانک زد. این کتاب که مجموعهای از داستانهای کوتاه از این نویسنده خوب فرانسوی بوده در سالهای اِشغال کشورش در جنگ جهانی دوم نوشته شده و توانست با اقبال عمومی روبهرو شود. این کتاب دربردارندهی پنج داستان با عناوین دیوارگذر، کارت، حکم، ضربالمثل و چکمههای هفت فرسخی است.
در این اثر مجموعهای بینظیر از 10 داستان کوتاه از برجستهترین نویسندگان جهان گردآوری شده است. از جمله ویژگیهای این اثر میتوان به عامه درنظرگرفتن مخاطب اشاره کرد. «اولین سکه» اثر ویلیان مارچ، «گرسنه» اثر ریچارد رایت، «عابر پیاده» اثر ری برادبری، «باغچه جعفری» و «تابستان و اسب سفید» اثر ویلیام سارویان، «بودجه» اثر ماریو بندتی، «خداوند حقیقت را میبیند اما صبر میکند» اثر لئو تولستوی، «خیالاتی» اثر فرانک اوکانر، «دوشیاد» اثر استراتیس میریویلیس و «ماتهئو فالکاته» اثر پروسپر مریمه عناوین داستانهای کوتاه این مجموعهی خواندنی هستند.
در این کتاب 24 داستان کوتاه از «آگوتا کریستف» گردآوری شده است. آگوتا توانسته در این اثر، واقعیت و خیال را درهمآمیزد و مفاهیمی چون انتظار، جدایی، جنون، ترحم و عشق را با فرمولی خارقالعاده بیان نماید.
داستان کوتاه را میتوان یکی از گزینههای سنجش سطح ادبی یک سرزمین دانست. بعضی اوقات خواندن یک داستان کوتاه میتواند بسیار دلچسبتر و تاثیرگذارتر از یک رمان بلند ادبی باشد. یکی از بزرگان ادبیات معتقد است که داستان کوتاه خوب خواندنش چند دقیقه طول میکشد و فراموش کردنش چند سال.