چندی پیش در برنامه پرگار که از شبکه بی بی سی فارسی پخش می گردد، از افرادی دعوت شده بود که در مورد فلسفه اسلامی گفتگو و تبادل نظر انجام دهند که متاسفانه آشنایی چندانی با آن نداشتند.
البته این نخستین بار نیست که چنین اشتباهات فاحشی در این برنامه و یا این شبکه رخ می دهد، برای مثال در قسمت دیگری از برنامه پرگار که در مورد تاریخ ایران بود استاد تاریخی که حتی در دانشگاهی در آمریکا در حال تدریس است معتقد بود صفویان به جنوب ایران از استان فارس به بعد اصولا توجهی نداشت و حتی نمی دانست دلیل انتخاب نام بندر عباس برای بندر گمرون چه بوده است و یا در مستند دیگری که قبلا در مورد آن مطلب نوشته ایم.
و اما بازگردیم به مطلب اصلی، در این برنامه شرکت کنندگان مدعی بودند که کلا چیزی بنام فلسفه اسلامی و یا فیلسوف مسلمان وجود ندارد، چون فرد مسلمان معتقد است و نمی تواند استدلال و افکار فلسفی داشته باشد و البته این نوع نگرش در میان اسلام ستیزان و خدا ناباوران هم مسبوق به سابقه است که در این قسمت از پادکست به بررسی این ادعا می پردازیم و شرح میدهیم چرا و به چه علت تفکرات آنها ارتباطی به اعتقاداتشان نداشته است.
فقط برای اشاره ای کوچک برای نشان دادن میزان ناآگاهی شرکت کنندگان کافیست به این اسامی از دانشمندان ایرانی و آثار فلسفی آنها نگاهی بکنیم
ابو نصر فارابی ملقب به استاد ثانی صاحب کتاب ماوراء الطبیعه
ابو علی سینا صاحب کتب شفا، اشارات و تنبیهات و منطق المشرقیین
ملاصدرا صاحب کتب حکمت متعالیه، حرکت جوهری و ..
میرداماد صاحب نخبة المقال فی اسماء الرجال
شهاب الدین سهرودی کتب حکمت الاشراق، التلویحات و ..
امام فخر رازی صاحب کتب البیان و برهان، تعجیزالفلاسفه
و در میان سایر مسلمانان افرادی نظیر ابن عربی، زمخشدری، ابن رشد و ... تا معتزله و اشعریون
و بسیاری از افراد دیگر که نامی از آنها برده نشد در اینجا
و در انتها نظر شما را قبل از شنیدن این قسمت از پادکست به این نکته جلب می کنم که این فیلسوفان نه تنها دارای کتب و مقالات ارزشمندی هستند حتی دارای نظریه فلسفی مستقل و نوی آورانه ای هم بودند که پیش از آنها کسی به آن نپرداخته بود نظیر نظریه حرکت جوهری از ملا صدرا شیرازی.
پی نوشت:
- ارجاع به هر قسمت از پادکست از طریق لینک در متن موجود و قابل به اشتراک گذاری با علاقمندان است.
- اگر مایل به دنبال کردن مطالب هستید میتوانید هرجا که پادکست گوش می دهید نام پادکست را به فارسی یا انگلیسی جستجو نموده و عضو شوید، حتی امکان شنیدن از طریق صفحات وب، نیز مقدور است.
