ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ از دیدگاه علم روانشناسی

نت برداری شده از روی مقالات روانشناسی :

در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻓﺮاواﻧﯽ درﺑﺎره ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﯾـﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪهاﻧـﺪ ﮐـﻪ ﻟـﺰوم ﺗﻮاﻓﻖﺳﻨﺠﯽ ﻗﺒﻞ از ازدواج را ﺿﺮوری ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ (ﻋﺎﺑﺪﯾﻦ، ﻓﺎﺗﺤﯽ و دﻫﻘﺎﻧﯽ، .(2010 در زﯾﺮ ﺿﻤﻦ اﺷﺎره ﺑﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد.

ﺳﻦ ازدواج: اﻏﻠﺐ ﻣﺤﻘﻘﺎن و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺳﻦ را ﯾﮑﯽ از ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﻣﻬﻢ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﻣﯽداﻧﻨﺪ. ﭼـﻮن اﻧﺘﻈﺎرات و ﺷﯿﻮه ﻧﮕﺮش اﺷﺨﺎص در ﺳﻨﯿﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮق ﻣﯽﮐﻨﺪ و اﻓﺮادی ﮐﻪ دارای ﺳﻨﯿﻦ ﻣﺘﻔﺎوت ﻫـﺴﺘﻨﺪ، دارای ﺑﺎورﻫﺎ و اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﻧﯿﺰ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد؛ ﻟﺬا ﺗﻔﺎوت وﺳﯿﻊ ﺳﻨﯽ، ﺗﻔﺎوتﻫﺎی وﺳـﯿﻊ ﻓﺮﻫﻨﮕـﯽ و ﺟﻬﺎنﺑﯿﻨﯽ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﺪ آورد و ﺑﺮ ﮐﯿﻔﯿﺖ راﺑﻄﻪ زوﺟﯿﻦ و ﺳﻌﺎدت زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ آﻧﻬﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ

ﮔﻮرﻣﻦ(1986)3 درﯾﺎﻓﺖ، اﻓﺮادی ﮐﻪ در ﺳﻨﯿﻦ ﮐﻤﺘﺮ از ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎل ازدواج ﮐﺮدهاﻧﺪ، ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﭘﺎﯾـﺪاری ازدواج را داﺷﺘﻪاﻧﺪ. ﻣﺎﻧﯿﮑﺮ و رﻧﮑﯿﻦ(1985) 4 ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ وﺿﻮح ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ، ﭘﺎﯾﺪاری ازدواج ﺗﺤﺖ ﺗـﺄﺛﯿﺮ ﺳـﻦ اﻓﺮاد ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ازدواج اﺳﺖ. اﮔﺮ ﭼﻪ ﺳﻦ اﻓﺮاد ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ازدواج، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﭘـﯿﺶﺑﯿﻨـﯽ ﮐﻨﻨـﺪه رﺿـﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ، وﻟﯽ ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﮐﻤﺎﮐﺎن ﻣﻮرد اﻧﺘﻈـﺎر ﺑـﻮده اﺳـﺖ، ﭼـﺮا ﮐـﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺿﻌﯿﻒ در اﯾﻔﺎی ﻧﻘﺶ ﻫﻤﺴﺮی در ﺟﺮﯾﺎن ازدواج زود ﻫﻨﮕﺎم، ﺑﯿﺸﺘﺮ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد (ﮔﻮرﻣﻦ،.(1986 ﺗﻌﺎدل ﺳﻄﺢ ﺗﺤﺼﯿﻼت: از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺗﺤﺼﯿﻼت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺎﺧﺼﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺟﻬﺎنﺑﯿﻨﯽ ﻓﺮدی اﻧﺴﺎنﻫﺎ اﺳﺖ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻌﯿﺎر در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد. ﺗﺠﺎﻧﺲ در ﺗﺤﺼﯿﻼت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﯽ ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪه در ازدواج و راﺑﻄﻪ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ( ﻧﺎﮐﻮزﻧﯽ، راﺟﺮز؛1995؛ ﺣﺴﯿﻨﯽ،.(1384

ﺷﺎﻣﻠﻮ (1378) ﻣﻄﺮح ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ روانﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻔﺎوت ﻣﯿﺎن ﺳﻄﺢ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ و ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ در اﺧﺘﻼﻓﺎت ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ و زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ اﺳﺖ. اﻟﺒﺘـﻪ اﻣﮑـﺎن دارد ﮐـﻪ در ﻋـﯿﻦ اﺧﺘﻼف ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ، زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺳﻌﺎدتﻣﻨﺪاﻧﻪای ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، وﻟﯽ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ازدواﺟﯽ ﮐـﻪ در آن اﺧﺘﻼف ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ زﯾﺎد اﺳﺖ، اﺟﺘﻨﺎب ﮐﺮد.

ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎد ﺗﺤﺼﯿﻼت ﺑﺎﻻ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ- اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﺎﻻ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد، زﯾﺮا اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در اﻓﺮاد ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﻬـﺎرتﻫـﺎی ﺣـﻞ ﻣـﺴﺄﻟﻪ ﺑﻬﺘـﺮ و ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﮐﻤﺘـﺮ اﺳﺘﺮسﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ ﺷﻮﻧﺪ (ﮐﺎر، .(2004

ﻓﺮزﻧﺪان: ﻻﮐﯽ و ﺑﯿﻦ (1989) در زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﺮ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ رﺿـﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧﺪان روﻧﺪی ﻧﺰوﻟﯽ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و زﻧﺎن ﺑﯿﺶ از ﻣﺮدان آن را اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐـﻪ ورود ﻓﺮزﻧﺪان ﺗﻮﻗﻌﺎﺗﯽ را در ﭘﯽ ﻣﯽآورد ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﻤﯿﻖ ﺷﮑﺎف ﺑﯿﻦ زوﺟﯿﻦ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد. ﻓﺮﺿـﯿﻪﻫـﺎی ﺟﺪﯾﺪﺗﺮ (اﺳﭙﺮﯾﮑﺮ، وﯾﻨﺰل، ﻫﺎروی، (2008 ﻋﻠﻞ اﺧﺘﻼل در رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ زوﺟﯿﻦ ﭘﺲ از ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧـﺪان را در ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ رو ﺑﻪ ﻓﺰوﻧﯽ ﻣﯽداﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﻀﻮر ﻓﺮزﻧﺪان در ﭘﯽ دارد.

ﺷﻠﺰﯾﻨﮕﺮ(1983) 1 ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺧـﻮد ﺑـﺮ روی 129 زوج ﮐـﻪ ﺣـﺪاﻗﻞ 15 ﺳـﺎل از ازدواﺟـﺸﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد و ﺻﺎﺣﺐ ﯾﮏ ﻓﺮزﻧﺪ ﺑﻮدﻧﺪ، ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ: اﻟﻒ) ﻣﯿﺰان رﺿـﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ دارای ﯾـﮏ اﻓـﺖ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ و ﺗﺪرﯾﺠﯽ، وﻟﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﻌﻨﺎدار از آﻏﺎز زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ اﺳﺖ. ب) رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺤﻨﯽ

U ﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﮐﻪ اوج آن در ﺳﺎلﻫﺎی آﻏﺎزﯾﻦ و ﻗﻌﺮ آن در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻮﻟﺪ ﮐﻮدﮐﺎن اﺳﺖ و ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﺑﻬﺒـﻮد ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﺎﻧﻪ را ﺗﺮک ﮐﻨﻨﺪ. در ﻃﯽ اﯾﻦ دورهﻫﺎ، رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺑﻪ اﯾـﻦ دﻟﯿـﻞ ﺑـﺎﻻ اﺳـﺖ ﮐـﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻً واﻟﺪﯾﻦ زﻣﺎن و اﻧﺮژی زﯾﺎدی را ﺑﺮای ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﮔﺮﻣﯽ و ﺗﻔﺮﯾﺢ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ دارﻧﺪ و ﻓﺮﺻﺖ ﮐﻤﯽ ﺑﺮای ﺗﻌﺎرض در زﻣﯿﻨﻪ اداره ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ (ﮐﺎر،.(2004

ﺑﻞ و آﻟﺘﻮس(1994) 2 ﺑﺎ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭼﻨـﺪ ﻣﺘﻐﯿـﺮی اﻃﻼﻋـﺎت ﺑﺪﺳـﺖ آﻣـﺪه در ﻣـﺼﺎﺣﺒﻪﻫـﺎی ﭘﮋوﻫـﺸﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ وﺟﻮد ﺑﭽﻪﻫﺎی ﺧﺮدﺳﺎل در ﺧﺎﻧﻪ و ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺎ ﺗﻨﺰل ﺳﻄﺢ ﺷـﺎدﮐﺎﻣﯽ زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ در ﺑﯿﻦ زﻧﺎن ﺳﯿﺎﻫﭙﻮﺳﺖ ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ داﺷﺘﻪ و در ﻧﺰد ﺷﻮﻫﺮان ﻧﯿﺰ وﺟﻮد ﺷﺶ اﻟﯽ دوازده ﻓﺮزﻧﺪ، راﺑﻄﻪ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺎ ﺷﺎدﮐﺎﻣﯽ آﻧﻬﺎ در رواﺑﻂ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ دارد.

ﺗﻮﮐﺮ و آرون (1993) ﻧﯿﺰ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪای ﻣﻘﻄﻌﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ رﺿـﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ زوﺟـﯿﻦ در ﺟﺮﯾـﺎن ﻣﺮاﺣﻞ و ﻧﻘﻄﻪ ﻋﻄﻒﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ (ازدواج، واﻟﺪﯾﻦ ﺷﺪن، ﺳﻨﺪرم آﺷﯿﺎﻧﻪ ﺧـﺎﻟﯽ) ﭘﺮداﺧﺘـﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ، ﺑـﻪ ﻧﺘـﺎﯾﺞ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺪرﯾﺠﯽ در ﻋﺸﻖ آﺗﺸﯿﻦ ﺻﺤﻪ ﻣﯽﮔـﺬارد، اﻣـﺎ آﻧﻬـﺎ ﺑـﺮ ﭘﺎﯾـﺪاری ﻧـﺴﺒﯽ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ (ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از: اﺳﭙﺮﯾﮑﺮ، وﯾﻨﺰل، ﻫﺎروی، .(2008

ﻃﻮل ازدواج: اودل(1998)1 ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎی زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ ﺑﻠﻨـﺪﻣـﺪت و رﺿـﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ را در 156 زوج ﻣـﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار داد. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ از راﺑﻄﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎی ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﻃﻮﻻﻧﯽﺗﺮ ﺑﺎ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮐﺮدﻧﺪ. در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎی زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ اﻓﺮاد ﻣﯿﺎﻧﺴﺎل، زوجﻫﺎی ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ: اﻟﻒ) ﻧﯿﺮوی ﺑـﺎﻟﻘﻮه ﮐﻤﺘـﺮی ﺑﺮای ﺑﺮﺧﻮرد و ﺗﻌﺎرض ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ دارﻧﺪ و در ﻋﻮض دارای ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺮای ﻟﺬتﺟـﻮﯾﯽ در ﻣـﻮاردی ﭼﻮن ﻓﺮزﻧﺪان ﻫﺴﺘﻨﺪ، ب- اﺧﺘﻼﻻت ﺟﻨﺴﯽ ﮐﻤﺘﺮی در ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻟﺬت ﺑﺮوز ﻣﯽدﻫﻨﺪ.

ﭘﺎش2 ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه از ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﻨﺠﺎه و ﯾﮏ زن ﻣﯿﺎﻧﺴﺎل ﺣﺎﮐﯽ از راﺑﻄـﻪ ﻗـﻮی ﺑﯿﻦ ﻣﺪت زﻣﺎن آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮان اﺧﯿﺮ و رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ آﻧﻬﺎ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﻧﺎﻫﻤﮕﻦ ﺑﯿﻦ زوﺟﯿﻦ اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪ: اﻓﺮادی ﮐﻪ ﻣﺪت ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ از آﺷﻨﺎﯾﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺮﺷﺎن ﻣﯽﮔﺬﺷـﺖ داﻣﻨـﻪ وﺳﯿﻊﺗﺮی از ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞﻫﺎی رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ را ﺑﺮوز ﻣﯽدادﻧﺪ ﺗﺎ اﻓﺮادی ﮐﻪ از رواﺑﻂ آﻧﻬﺎ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽﺗﺮ ﻣﯽﮔﺬﺷﺖ (ﭘﺎش، .(1998

آرﯾﺎﮔﺎ (2001) رﺿﺎﯾﺖ از راﺑﻄﻪ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ را در زوﺟﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ راﺑﻄﻪای را ﺷﺮوع ﮐﺮده ﺑﻮدﻧـﺪ، ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮد و درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮﭘﺬﯾﺮی و ﻧﻮﺳﺎن ﺳﻄﺢ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻞ دﯾﮕﺮ ﺑﺎ اﺳـﺘﻤﺮار راﺑﻄﻪ ﯾﺎ ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ راﺑﻄﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ. ﻫﻤﺴﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻮﺳﺎنﻫﺎی زﯾﺎدی را در درﺟﻪﺑﻨﺪیﻫﺎی ﻣﮑـﺮر رﺿـﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ، ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺎ ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ و اﺗﻤﺎم راﺑﻄﻪ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.

اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ: ﻧﯿﺎز ﺑﻪ داﺷﺘﻦ اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ ﯾﮏ ﻧﯿﺎز اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺮای ﻋﻤﻮم زوجﻫﺎ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎری از زوجﻫﺎ ﺷﺎﮐﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﺪر ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ وﻗﺖ ﺻﺮف ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ، اﻣﺎ ﻣﺸﮑﻞ اﺻﻠﯽ ﻣﺪت ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻮدن ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﭙﺮی ﻣﯽﺷﻮد. در ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻻﮐﯽ و ﺑﯿﻦ

(1989) اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ، ﯾﮑـﯽ از دﻻﯾـﻞ ﻋـﺪم رﺿـﺎﯾﺖ ﻫﻤـﺴﺮان در اواﺳـﻂ ازدواج را، ﻧﺎﺷـﯽ از ﻋـﺪم ﮔﺬراﻧﺪن اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ ﺧﻮد ﺑﺎ ﺷﻮﻫﺮان داﻧﺴﺘﻪاﻧﺪزﯾﺮا؛ ﮐﻪ ﺷﻮﻫﺮان ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً در ﻃﺒﻘـﻪ ﻣﺘﻮﺳـﻂ ﺑﯿـﺸﺘﺮﯾﻦ اوﻗﺎت ﺧﻮد را ﺻﺮف ﮐﺎر و ﺣﺮﻓﻪ ﺧﻮﯾﺶ ﮐﺮده و ﻫﻤﺴﺮان ﺧﻮد را رﻫﺎ ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ ﺗﺎ ﺑـﻪ ﺗﺮﺑﯿـﺖ ﻓﺮزﻧـﺪان و ﺧﺎﻧﻪداری ﺑﺴﻨﺪه ﮐﻨﻨﺪ. ﭘﺮداﺧﺘﻦ زن وﺷﻮﻫﺮ ﺻﺮﻓﺎً ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻏﻠﻔـﺖ آﻧـﺎن در ﺳـﺎزﻣﺎن دادن ﺑـﻪ راه و روش زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎﯾﯽ را ﺑﺮای ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ در زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺑﯿﺎورد.

ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺎﻟﯽ: زن و ﺷﻮﻫﺮی ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر اﻗﺘﺼﺎدی ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎد دارای ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑـﻮد.

اﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺸﺎر، ﺗﻌﺎرضﻫﺎی زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ و ﯾـﺎ ﻣـﺸﮑﻼت زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ ﻧﻬﻔﺘـﻪ آﻧـﺎن را آﺷـﮑﺎر ﺧﻮاﻫـﺪ ﺳـﺎﺧﺖ

(ﺣﺴﯿﻨﯽ،.(1384 در واﻗﻊ ﺳﺨﺘﯽﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﺑﻪ اﺣﺴﺎس ذﻫﻨﯽ ﻓﺸﺎرﻫﺎی رواﻧـﯽ اﻗﺘـﺼﺎدی ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽﮔﺮدد و اﯾﻦ ﻓﺸﺎرﻫﺎ، ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ–ﻋﺎﻃﻔﯽ و رﻓﺘﺎری را ﺑﻪ دﻧﺒـﺎل ﺧﻮاﻫﻨـﺪ داﺷـﺖ. ﻓـﺸﺎرﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﺧﺼﻮﻣﺖ ﺑﯿﻦ زن و ﺷﻮﻫﺮ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﺼﻮﻣﺖ، ﺑﻪ ﻧﺎﭼـﺎر ﮔﺮﻣـﯽ، ﺻﻤﯿﻤﯿﺖ و ﮐﯿﻔﯿﺖ راﺑﻄﻪ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ و راﺑﻄﻪ ﺑـﯽﺛﺒـﺎت ﻣـﯽﮔـﺮدد (ﺑﺮادﺑـﻮری، 1998؛ ﻫـﺎوز و ﻣﺎرﮐﻤﻦ 1، .(1989

واﯾﺖ و راﺟﺮز (2000)2 در ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎی ﺧﻮد درﯾﺎﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻼت اﻗﺘﺼﺎدی، ازﻋﻮاﻣﻞ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﮐﻨﻨﺪه ﮐﯿﻔﯿﺖ راﺑﻄﻪ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎی آﻧﻬﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻓـﺸﺎر اﻗﺘـﺼﺎدی، رﻓﺘـﺎر ﺧـﺼﻮﻣﺖآﻣﯿـﺰ ﻣﺮدان و اﻓﺴﺮدﮔﯽ زﻧﺎن را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺎاﻣﻨﯽ ﺷﻐﻠﯽ ﺷﻮﻫﺮان ﺑﺎ ﮔﺰارشﻫﺎی زﻧﺎن از ﺗﻌـﺎرض-

ﻫﺎی زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ و اﻓﮑﺎر ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻃﻼق راﺑﻄﻪ ﺑﺎﻻﯾﯽ دارﻧﺪ. روﺑﺮﺗﺰ(2000)3 ﻧﯿﺰ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﺎور اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﮑـﺎری ﯾﮑﯽ از اﺳﺘﺮس آورﺗﺮﯾﻦ ﺣﻮادث زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺷﻮﻫﺮان، ﺑﺎ درآﻣﺪ ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﺑﯿﮑﺎری ارﺗﺒﺎط دارد. اﻗﻮام و دوﺳﺘﺎن: ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ رواﺑﻂ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ را دﭼﺎر ﻣﺸﮑﻞ ﺳﺎزد، ﻣـﺴﺄﻟﻪ دﺧﺎﻟـﺖ اﻃﺮﻓﯿﺎن از ﯾﮏ ﻃﺮف و واﺑﺴﺘﮕﯽ زن و ﺷﻮﻫﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده اوﻟﯿﻪ ﺧﻮد از ﻃـﺮف دﯾﮕـﺮ اﺳـﺖ (ﻣﻠﮑـﯽ،1380؛

ﺣﺴﯿﻨﯽ،.(1384 زن ﯾﺎ ﺷﻮﻫﺮ ﺑﻪوﯾﮋه در اواﯾﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺸﺘﺮک ﺗﻮﺳﻂ دﯾﮕﺮان ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﻧﺎآﮔﺎﻫﺎﻧﻪ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ و ﯾﺎ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﺣﻀﻮر ﻣﺎدر ﺷﻮﻫﺮ ﯾﺎ ﭘﺪر ﺷﻮﻫﺮ و ﻣﺎدر زن ﯾﺎ ﭘﺪر زن ﺑﻪ رﻏﻢ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد، در زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺸﺘﺮک زوﺟﯿﻦ ﻣﺰاﺣﻤﺖﻫـﺎ وآﺳـﯿﺐﻫـﺎﯾﯽ را ﺑـﻪ وﺟـﻮد ﻣـﯽآورد

(ﺣﺴﯿﻨﯽ،1384؛ اﻓﺮوز،.(1380 ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ دﺧﺎﻟﺖﻫـﺎی زﯾـﺎد اﻋـﻀﺎی ﺧـﺎﻧﻮاده ﻫﻤﺴﺮ در زﻧﺪﮔﯽ زوجﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ رﺿﺎﯾﺖ از زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ (ﺷـﻌﻠﻪور، اﺳـﮑﺎوری،2003؛

روﺑﺮﺗﺰ،.(2000

ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺟﻨﺴﯽ: ﯾﮑﯽ از ﻫﺪفﻫﺎی ازدواج ﭘﺎﺳﺦﮔﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ اﺳﺖ. ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﻓـﺮاد ﺑـﻪ دﻻﯾﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دﭼﺎر ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ و ﺳﺮد ﻣﺰاﺟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻗﺎدر ﺑﻪ ارﺿﺎء ﻣﻄﻠـﻮب ﻧﯿﺎزﻫـﺎی ﺟﻨـﺴﯽ

ﻫﻤﺴﺮ ﺧﻮد ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ (ﻫﺎروی، وﯾﻨﺰل، اﺳﭙﺮﯾﮑﺮ،.(2004 ﭘـﮋوﻫﺶ روﺑﺮﺗـﺰ (2000) در زﻣﯿﻨـﻪ ﻋﻠـﻞ ﻣـﺸﮑﻼت زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻼت و ﻧﺎرﺿﺎﯾﺘﯽ از راﺑﻄﻪ ﺟﻨﺴﯽ در ﺳﺎل اول زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺸﺘﺮک ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ اﺣﺘﻤﺎل ﻃﻼق در ﺳﺎل دوم ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺮﯾﺴﺘﻔﺮ و اﺳﭙﺮﯾﮑﺮ(2000)1 ﻧﯿﺰ در زﻣﯿﻨﻪ راﺑﻄﻪ ﺟﻨﺴﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ رﺿﺎﯾﺖ ﺟﻨﺴﯽ در ﺣﺪ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺎ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ.

ﺑﻮرﻟﺴﻮن(1997)2 ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ رواﺑﻂ ﺟﻨﺴﯽ در ﭘﻨﺞ ﺳﺎل اول زﻧـﺪﮔﯽ زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ ﻓﺎﻗـﺪ ﭘﯿﭽﯿـﺪﮔﯽ اﺳﺖ و ﻣﺸﮑﻼت ﺟﻨﺴﯽ دراﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻨﺸﺄ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﻧﺪارﻧﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺎﺷﯽ از ﺷﯿﻮهﻫﺎی ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﻗﺮاری رواﺑﻂ ﺟﻨﺴﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﺎرﺿﺎﯾﺘﯽ ﺟﻨﺴﯽ ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﻞ ﺟﻨﺴﯽ در زن، ﺷﺪت ﻣـﯽ-

ﮔﯿﺮد. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ اﻏﻠﺐ ﯾﺮرﺳﯽﻫﺎ ﻣﻄﺮح ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ رﺿﺎﯾﺖ در رواﺑﻂ ﺟﻨﺴﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ رﺿـﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﻨﺪ (ﻫﺎروی، وﯾﻨﺰل، اﺳﭙﺮﯾﮑﺮ،2004؛ ﮔﻮرﻣﻦ،.(2008 ﻧﮑﺘـﻪ ﻣﻬـﻢ اﯾـﻦ ﮐـﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﻧﻮﺳـﺎﻧﺎت زﯾﺎدی را در ﺗﻌﺪاد دﻓﻌﺎﺗﯽ ﮐﻪ زوﺟﯿﻦ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺟﻨﺴﯽ ﻣﯽﭘﺮدازﻧﺪ، ﯾﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ، اﻣﺎ ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺳـﺎزﮔﺎری ﺟﻨﺴﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ دﻓﻌﺎت ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺟﻨﺴﯽ، ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺎ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ دارد(ﮐﺎر، .(2004

اﺑﺮاز ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺖ: ﺑﻮرﻟﺴﻮن (1997) ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﺎور اﺳﺖ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ در ازدواج ﻫﺎی آﺷـﻔﺘﻪ وﺟـﻮد ﻧـﺪارد، اﺑﺮاز ﻣﺤﺒﺖ و ﺻﻤﯿﻤﯿﺖ اﺳﺖ. ﻓﯿﻨﯽ و ﻧﻮﻟﺮ((1990 ﻣﻄﺮح ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻃﻮل ﻣﺪت ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻮدن و ﻣﺪت زﻣـﺎن ﺻﻤﯿﻤﯽ ﺑﻮدن ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ازدواج را ﺗﻀﻤﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ، ﺑﻠﮑﻪ ﻋﻤﻖ و ﺷﺪت اﺑﺮاز ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ازدواج را ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﻨﺪ و اﻓﺰاﯾﺶ آن ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺷﻮد. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫـﺎ ﻧـﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ آﻣﻮزش و اﻓﺰاﯾﺶ ﺻﻤﯿﻤﯿﺖ و ﻟﺬت در ﺗﻌﺎﻣﻞﻫﺎی زوﺟﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ رﺿـﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷـﻮﯾﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از رواﺑﻂ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﮔﺮدد (ﺳﭙﺎهﻣﻨﺼﻮر و ﻣﻈﺎﻫﺮی، .(1385 اﺳﺘﺎﻓﻮرد و ﮐﺎﻧﺎری(1991) 3 اﺟـﺰاء راﺑﻄـﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺑﯿﻦ زوﺟﯿﻦ را ﻣﻮرد ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻗﺮار دادﻧﺪ. آﻧﻬﺎ از زوﺟﯿﻨـﯽ ﮐـﻪ ﺑـﺎ ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ راﺑﻄـﻪ ﻋﺎﺷـﻘﺎﻧﻪ داﺷـﺘﻨﺪ، ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﮑﺎر ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ راﺑﻄﻪ ﺷﻤﺎ، ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ. اﯾﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ را ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﮐﺮده و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﯿﻦ زوﺟﯿﻦ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮدهاﻧﺪ. اﯾﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از

ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮدن ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺷﺎد، اﻣﯿﺪواراﻧﻪ، ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺧﻮشﺑﯿﻨﯽ و ﺑﺪون اﻧﺘﻘﺎد ﺗﻨـﺪ از ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ اﺳـﺖ؛ ﺑـﺎز ﺑﻮدن؛ اﺟﺮای وﻇﺎﯾﻒ و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖﻫﺎی ﻫﻤﺴﺮی؛ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻗﻮام و ﻓﺎﻣﯿﻞ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ؛ ﭘﺮﻫﯿﺰ از داد و ﺳﺘﺪ ﭘﯿـﺎم-ﻫﺎی اﺳﺘﺮسزا در ﺟﺮﯾﺎن راﺑﻄﻪ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ.

ﺑﯿﻦ زﻧﺎن و ﻣﺮدان در ادراک ﺻﻤﯿﻤﯿﺖ و رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﺗﻔﺎوت وﺟـﻮد دارد. زﻧـﺎن ﺑـﯿﺶ از ﻣـﺮدان ﻗﺎدرﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﺑﺎزﺗﺮ و راﺣﺖﺗﺮ درﺑﺎره ﻣﻮﺿﻮع ﺻﻤﯿﻤﯿﺖ ﺑﺤﺚ ﮐﻨﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾﮏ ارﺗﺒﺎط ﺻﻤﯿﻤﯽ، زﻧـﺎن را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﻮی رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﺸﻨﻮدی از راﺑﻄﻪ ﺳﻮق ﻣﯽدﻫﺪ. در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﺮدان رﺿﺎﯾﺖ و ﺧﺸﻨﻮدی را ﺑـﻪ ﺣﻮزهﻫﺎی دﯾﮕﺮی از ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧﺴﺒﺖ ﻣﯽدﻫﻨﺪ ( ﮔﺮﯾﻒ وﻣﺎﻟﻬﺮب،2001؛ اﺳﭙﺮﯾﮑﺮ، وﯾﻨﺰل، ﻫﺎروی1، .(2008