این روزها اخبار رمزارزها از داغترین موضوعات و اخبار تکنولوژی هستند. توی این پست قصد دارم تا به بررسی تاریخچهی ارزها یا پول بپردازیم و اینکه چی شد که در نهایت رمز ارزها به وجود اومدند.
توی این پست از ابتداییترین روش مبادلهی کالا در گذشته شروع میکنیم و به بررسی معایب اونها و سیر تکاملی آنها تا رسیدن به رمز ارزها رو بررسی میکنیم. پس تا انتهای این پست با من همراه باشید.
همونطور که میدونید در زمانهای گذشته یعنی زمانی که خبری از پول و ارزهای رایج نبود، انسان به ازای ارائه خدمات و فروش کالاهاشون، متقابلا کالا یا سرویس هم ارزش اون رو دریافت میکردند. مثلا فرض کنید در گذشته افراد زیر وجود داشتند: دندان پزشک، نجار، چوب فروش و آهنگر.
تصور کنید که آقای نجار نیاز به چوب داشت و همچنین آقای چوبفروش هم نیاز به یک جعبه داشت. آقای نجار میتونست نزد چوب فروش بره و کمی چوب ازش تهیه کنه که هم با استفاده از اون یک جعبه برای چوب فروش بسازه و هم چوبهای مازاد رو به عنوان دستمزد برداره. اما ماجرا به همین سادگیا نبود و اوضاع پیچیده شد. مثلا برای ساخت یک کالا، نیاز به افراد تامین کننده مختلفی بود یا اینکه افراد مقابل در ازای ارائه اون خدمات یا کالا به خدمات یا کالای طرف مقابل نیازی نداشتند. مثلا تصور کنید که آقای دندان پزشک نیاز به یک شمشیر داشت. برای ساخت شمشیر نیاز به چوب داریم که باید از چوب فروش تهیه بشه و همچنین برای ساخت اون نیاز به آهنگر و نجار نیز داریم. در اینجا اگر همهی اینها نیاز به یک جلسه دندانپزشکی داشته باشند ماجرا خیلی ساده پیش میره. اما حتی اگر یکی از اونها نیازی به خدمات دندان پزشکی داشته باشه یک مشکل پیش میاد و اون طرف ارزش کار و دستمزدش پرداخت نمیشه.
در اینجاست که اولین ارزها به وجود آمدند. در واقع پولها چیزهایی هستند که مردم میتونند تلاشهای خودشون رو تبدیل به اون کنند تا در آینده بتونند اونو به یک کالا یا خدمت تبدیل کنند. مثلا فرض کنید آقای دندانپزشک از نجار یک صندلی میخواهد اما نجار نیازی به ویزیت دندانپزشکی ندارد. در اینجا نجار صندلی رو برای دندانپزشک میسازه اما در پایان پزشک یک کاغذی رو به اون میده که این کاغذ معادل یک ویزیت دندانپزشکی هست.
این نجار میتونه در آینده اگه به دندون پزشکی نیاز داشت استفاده کنه یا اینکه این کاغذ نوشته رو به یک نفر دیگه در ازای یه کار دیگه بده. مثلا فرض کنید که نجار نیاز به چوب داره و به همین خاطر نزد چوب فروش میره و از طرفی میدونه که چوب فروش نیاز به ویزیت دندانپزشکی داره. نجار در ازای دریافت چوب مورد نیاز، اون کاغذی که از دندانپزشک رو دریافت کرده به چوب فروش میده و اون چوب فروش با مراجعه به دندون پزشکی و دادن اون برگه که قبلا دندونپزشکی نوشته بود میتونه دندون خودش رو معالجه کنه.
اما زمانی نگذشت که متوجه شدند این روش کارساز نیست و قابلیت جعل و کپی کردن وجود داره. برای مثال یک نفر میتونه به راحتی از این کاغذها رو جعل کنه و طرف مقابل بدون اینکه متوجه باشه مجبور به انجام اون خدمت یا کالا باشه. به خاطر همین بود که نیاز به یک پول که محدود باشه شد.
اینجا بود که از طلا به جای اون کاغذ استفاده شد. طلا هم کمیابه و از طبیعت استخراج میشه. برای مثال کسی که مقداری طلا داره، دو حالت وجود داره یا اینکه خودش اونو از معدن استخراج کرده و یا اینکه از کسی گرفته. یکی از ویژگیهای طلا این هست که قابل تقسیم شدن هست و با توجه به ارزش کالا و خدمت مورد نظر میشه مقدار طلای مورد نیاز رو مصرف کرد. و نکتهی دیگه اینکه طلا رو نمیشه جعل و تقلب کرد.
اما طلا هم مشکلات خودش رو داشت و نمیباشد در تعاملات از اون استفاده کرد. مشکلات طلا عبارت بودند از سنگین بودن، احتمال گم شدن.
اینجا بود که کشورها شروع به متمرکز کردن طلا کردند و بانکها رو ایجاد کردند و دوباره همان کاغذهای بدهکاری رو ایجاد کردند. اما در اینجا تفاوتهایی هم داشتند. از جمله اینکه تولید این کاغذها انحصارا تحت نظر حکومتها بودند و همچنین اونها در مقابل اسکناسهای جعلی نیز مقابله میکردند و با جعلکنندگان برخورد میکردند. یعنی بانکها بر اساس طلاهای موجود این کاغذها رو منتشر میکردند. اما با مرور زمان دیگه استاندارد بانکها بر طلا نبود اما همچنان مردم به این پولها اطمینان میکردند.
با گذشت زمان و ظهور تکنولوژی، ایدهی دیجیتال کردن ارزها مطرح شد. اینکه چه طور میتونیم ارزهایی رو تولید کنیم که علاوه بر اینکه نیازی به اسکناس نداشته باشه، امنیت بالایی هم داشته باشه.
یکی از چالشهایی که برای تولید ارزهای دیجیتال بود، مسالهی جعل کردن و کپی کردن اونها بود. چون که کپی کردن در دنیای دیجیتال یک فرآیند آسان و راحتی است، تلاش برای تولید ارزهای دیجیتال با شکست مواجه شد. و در کل به این نتیجه رسیدند که برای تولید ارزها باید مکانیزمی رو ایجاد کنند که به راحتی نشه از ارزهای دیجیتال کپی گرفت و یه جورایی کمیاب هم باشن مثل طلا.
بعد از مدتها ارزهای دیجیتالی همانند بیت کوین به وجود اومدند. البته در این پست نمیخوام این فرآیند رو خیلی تخصصی توضیح بدم و هدف صرفا بیان تاریخچهای از ارزها بوده. اینجا بود که مفهوم ماینینگ یا استخراج رمزارزها مطرح شد. همانگونه که استخراج طلا از معادن فرآیند دشوار و سختی هست، استخراج رمزارزها نیز کار سختی هستند. اگه بخوام خیلی ساده توضیح بدم به این صورته که برای استخراج رمزارزها نیازه که محاسبات ریاضی پیچیدهای توسط کامپیوترهای قدرتمند انجام بشه و این فرآیند ساعتها و زمان قابل توجهی رو صرف میکنه.
تو این پست سعی کردم خیلی به زبان ساده تاریخچه پول و ارزها رو توضیح بدم. البته ممکنه یه سری اصطلاحات رو به صورت دقیقی توضیح نداده باشم. امیدوارم که از خوندن این پست لذت برده باشین.