در جهانی کنونی نام و نشان تجاری یکی از مقولههای بسیار مهم بازار و بازاریابی است، محصولات گوناگونی که از کارخانههای بزرگ و کوچک روانه بازار میگردد، غالباً با نمادهای مختلفی عرضه میشود که دارای کیفیتهای گوناگونی است، رقابت تجاری نیز عمدتاً بر روی نام و نشان تجاری صورت گرفته و از این بابت دعاوی بسیار مهمی در عرصههای مختلف در خصوص سوءاستفاده از نام و نشان تجاری در محاکم کشورها و یا محاکم بین المللی مطرح است.
• اما به راستی نام و نشان تجاری چیست؟
• آیا نام تجاری با نشان تجاری متفاوت است؟
• مراجع حمایت کننده از نام و نشان تجاری کدامند؟
• آیا قوانین داخلی و یا بین المللی در این خصوص وجود دارد؟
• آیا ایران از نام و نشان تجاری حمایت قانونی مینماید؟
آنچه که از ماده 8 کنوانسیون پاریس میتوان استنباط نمود دقیقاً انطباق انکار ناپذیری با بندهای "الف" و "ج" ماده 30 قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری دارد.
Article 8 - [Trade Names]
A trade name shall be protected in all the countries of the Union without the obligation of filing or registration, whether or not it forms part of a trademark.
طبق قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386، علامت يعنی هر نشان قابل رؤيتی كه بتواند كالاها يا خدمات اشخاص حقيقی يا حقوقی را از هم متمايز سازد و نام تجارتی يعنی اسم يا عنوانی كه معرف و مشخص كننده شخص حقيقی يا حقوقی باشد.
لذا اینگونه میتوان نتیجه گرفت، که نام تجاری و نشان تجاری با یکدیگر متفاوت هستند و نام تجاری به معنی نام گروه و مشارکت کننده است که یک محصول اعم از کالا و یا خدمات را ارائه مینماید و نشان تجاری علامتی است که بر روی محصول جهت تفکیک آن مورد استفاده قرار می گرد.
از اینرو برای حمایت قانونی از نام و نشان تجاری ادارههای مختلفی تعریف شدهاند به گونهای که در ایران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و اداره کل ثبت شرکت های تجاری و اداره کل مالکیت معنوی مأمور به انجام چنین مسئولیتهایی است در عرصه بین المللی نیز سازمان جهانی WIPO تحت معاهده Paris Convention for the Protection of Industrial Property و پروتکل MADRID این وظایف را به انجام میرسانند.
با تفاسیری که گذشت معلوم میگردد نام و نشان تجاری دو موضوع مجزا از یکدیگرند که ارتباط مستقیمی با هم در خصوص ایجاد یک شخصیت را داشته و در حوزه برند نیز دو بال محصول محسوب میگردند که در ایران و جامعه جهانی مورد مقبولیت و حمایت قانونی هستند. لذا امید است با شناخت اندکی که ایجاد گردید در خصوص تفکیک میان این دو و حمایت های قانونی و مؤثر موجود تأمل بیشتری توسط صاحبان کسب و کارها اعمال گردد.