سحرخیز باشید یا جغد شب بیدار، بدن شما ریتم روزانه‌ای را انجام می‌دهد. هورمون‌ها، فشار خون، سطح آگاهی و چندین و چند تابع زیستی دیگر را طی یک الگو تکرار شونده کنترل می‌کند. تقریبا همانند همه گیاهان و حیوانات دیگر این فعالیت در دوره‌های ۲۴ ساعت انجام می‌شود. اختلال در این "ساعت زیستی" می‌تواند منجر به بیماری های قلبی عروقی و دیابتی شود. والدین محروم از خواب و کارگران شیفت شب می‌توانند به این موضوع اقرار کنند که به هم خوردن ساعت زیستی می‌تواند حس و حال شما را کاملا بد کند.
سوال اینجاست که چطور این اتفاق رخ می‌دهد؟ روانشناس و عصب شناس، دکتر دیوید ولش از دانشگاه کالیفرنیا در حال کار کردن بر روی این موضوع است.
ولش و تیمش می‌خواهند بدانند مغز موش های افسرده و ناامید می‌تواند ساعت زیستی بدن را به درستی مدیریت کند؟! موش مورد آزمایش با دریافت شوک های رندم و غیرقابل پیش بینی به نوعی «درماندگی آموخته‌شده» دچار می‌شود. حیوانات دچار این عارضه در برابر شوک های ناگهانی عکس العملی درستی نشان نمی‌دهد چون قبلا توان مقابله با آن را نداشته‌اند. سپس مغز موش را مورد بررسی قرار دادند و متوجه شدند که اگر موش دچار «درماندگی آموخته‌شده» باشد ساعت زیستی مغزش نامنظم می‌شود.
تحقیقات ولش نشان داد افسردگی می‌تواند عملکرد ساعت زیستی را مختل کند، اما او و تیمش می‌خواستند بداند که اختلال در ساعت زیستی می‌تواند منجر به افسردگی شود؟!
برای این کار آنها موش‌هایی را مورد مطالعه قرار دادند که توانایی تولید پروتئین مورد نیاز برای ساعت زیستی را نداشتند. ولش می‌گوید: «این موش ها افسرده تر بنظر می‌رسیدند» حتی این موش ها مانند انسان های افسرده اضافه وزن هم پیدا کرده بودند.
تحقیقات ولش به ما کمک می‌کند که نهایتا بتوانیم اختلالات خلق و خوی را در انسان ها را درمان کنیم و از آنها جلوگیری کنیم. ولش می‌گوید افرادی که ساعت زیستی ضعیف‌تری دارند احتمال دچار شدنشان به اختلالات شبانه روزی بیشتر است، حالا اگر همین افراد دچار جت‌لگ یا شیفت کاری شب شوند احتمال بروز مشکلات افزایش پیدا می‌کند.
می‌دانیم که ضربات روحی می‌تواند منجر به تاثیرات زیادی زیستی زیادی در حیوانات شود و عملکرد نامناسب ساعت زیستی می‌تواند در افرادی با این مشکلات منجر به بیماری های ذهنی و فیزیکی شود.
یاسمین سیسه محقق دانشگاه اوهایو چیزی عجیب تر را مشاهده کرده است: فردی با ساعت زیستی نامنظم می‌تواند مشکلات سلامتی‌اش را به فرزندان خود نیز منتقل کند.
سیسه همسترها سیبری را مورد مطالعه قرار داد و شب‌ها آنها را در معرض نور کمی قرار داد. همسترها شب‌زی هستند پس نور مزاحمتی برای خواب آنها ایجاد نمی‌کرد، اما ساعت زیستی آنها را دچار مشکل کرد. بعد از ۸ هفته انجام آزمایش، سیسه آنها را با جنس مخالفشان جفت کرد و برای تولید مثل آماده کرد. در یک سوم موارد هر دو والد در معرض آزمایش بودند، در یک سوم یکی از آنها و در یک سوم پایانی هیچکدامشان در معرض آزمایش ۸ هفته‌ای قرار نگرفته بودند. همسترها تولید مثل کردند و فرزندانشان بزرگ شدند.
نتایج حیرت‌آور بود. فرزندان مادرانی که تحت آزمایش بودند تعداد بیشتری دچار علائم مانند افسردگی می‌شدند. فرزندانی که مادر یا پدرشان در معرض این آزمایش بودند سیستم ایمنی ضعیف‌تری در قیاس با بقیه داشتند.
مقدار نور آزمایش شده بسیار کم بود. سیسه می‌گوید: «ما نوری شبیه به وقتی یک چراغ در یک متری صورتتان باشد را مورد استفاده قرار دادیم.» اما بنظر می‌رسد همین مقدار کم هم عواقب بزرگی برای همسترها و فرزندانشان داشت.
این یافته ها می‌تواند برای کسانی که شب‌ها به صفحه های نورانی موبایل های خود خیره می‌شود مشکل ساز باشد!
سیسه می‌گوید: « مردم فکر می‌کنند که مشکلات ساعت زیستی فقط رو آنها تاثیر گذار است، این مشکلات فقط سلامت آنها را به مخاطره نمی‌اندازد بلکه می‌تواند پیامد هایی برای فرزندانشان نیز داشته باشد. ما نمی‌توانیم موبایل‌هایمان را بعد از غروب آفتاب خاموش کنیم اما یک راهکار این است که بهداشت و نظم ساعت زیستی را مراعات کنیم. وقتی خوابیدید و همه چیز را خاموش کردید بگذارید آنها خاموش بمانند!»
این یادداشت ترجمه آزادی بود از:
