محمدرضا مهران جلیل
محمدرضا مهران جلیل
خواندن ۳ دقیقه·۱ ماه پیش

در پایان این دهه، تنها دو نوع شرکت باقی خواهند ماند: آن‌هایی که به‌طور کامل از هوش مصنوعی بهره می‌برند، و آن‌هایی که دیگر وجود ندارند.


در پایان این دهه، تنها دو نوع شرکت باقی خواهند ماند: آن‌هایی که به‌طور کامل از هوش مصنوعی بهره می‌برند، و آن‌هایی که دیگر وجود ندارند.

بدون شک، موج عظیمی از تغییرات به واسطه‌ی هوش مصنوعی و فناوری‌های شتابان دیگر در حال شکل‌گیری است. اما سؤال اصلی این است: آیا شما سوار بر این موج می‌شوید یا زیر آن خرد خواهید شد؟

جایی که ترس از تغییر وجود دارد، فرصت‌های طلایی نیز پنهان‌اند.

کافی است این را در نظر بگیرید: آخرین تحلیل مک‌کنزی نشان می‌دهد که هوش مصنوعی مولد به‌تنهایی می‌تواند سالانه بین ۲.۶ تا ۴.۴ تریلیون دلار تأثیر اقتصادی به همراه داشته باشد.

نمودار زیر، نمای دیگری از تأثیر هوش مصنوعی است که آن را در کنار رشد اینترنت به نمایش می‌گذارد. این داده‌ها از کتی وود، مدیرعامل Ark Invest و سخنران رویداد Abundance Summit که در ماه مارس برگزار می‌شود، ارائه شده‌اند.

فرصت‌های بزرگ در راه‌اند، به‌ویژه در حوزه‌های هوش مصنوعی و بیوتکنولوژی. اما چیزی که در برخی از شرکت‌ها نگران‌کننده است، چالش تغییر بنیادین مدل‌های کسب‌وکار است.

داشتن انعطاف‌پذیری کافی برای کنار گذاشتن استراتژی‌های کهنه و بازآفرینی از صفر، برای بقای هر کسب‌وکاری ضروری است.

داستان هشدارآمیز معروف، داستان کداک و دوربین دیجیتال است.

رشد نمایی و داستان کداک

در سال ۱۹۹۶، کداک در اوج قدرت بود؛ ارزش بازاری ۲۸ میلیارد دلاری، ۱۴۰ هزار کارمند و برندی که در هر خانه‌ای شناخته شده بود. جالب است بدانید که کداک اولین شرکتی بود که عکاسی دیجیتال را اختراع کرد؛ نوآوری‌ای که ۲۱ سال پیش‌تر، در سال ۱۹۷۵، در آزمایشگاه‌های کداک متولد شده بود.

اما یک نکته تلخ در میان است.

کداک عکاسی دیجیتال را نادیده گرفت، زیرا تهدیدی برای مدل سودآور کسب‌وکارش به حساب می‌آمد. اولین دوربین دیجیتال تنها تصاویر سیاه‌وسفید ۰.۰۱ مگاپیکسلی ثبت می‌کرد و ۲۳ ثانیه طول می‌کشید تا آن را روی نوار ذخیره کند! مدیران کداک به آن به چشم یک اسباب‌بازی نگاه کردند، نه تهدید. یکی از مدیران گفت: “ما در تجارت کاغذ و مواد شیمیایی هستیم و این دوربین هیچ‌یک از آن‌ها را مصرف نمی‌کند.”

سال بعد، دوربین‌های دیجیتال تصاویر ۰.۰۲ مگاپیکسلی ثبت کردند، سپس ۰.۰۴، ۰.۰۸، ۰.۱۶… و برای مدیران کداک این رشد، خطی و ناچیز به نظر می‌رسید. اما ۳۰ مرحله دو برابر شدن بعد، تصاویر با کیفیتی یک میلیارد برابر بهتر تولید شدند…

در نهایت، در سال ۲۰۱۲، کداک به دست همان فناوری که خود آن را ابداع کرده و نادیده گرفته بود، به ورشکستگی رسید. در همان سال، اینستاگرام، شرکتی با تنها ۱۳ کارمند، به قیمت یک میلیارد دلار به فیسبوک فروخته شد. امروز ارزش اینستاگرام دست‌کم ۱۰۰ میلیارد دلار است.

کداک تنها شرکتی نبود که از تغییر عاجز ماند و شکست خورد. دیدیم که چگونه اوبر صنعت تاکسی را زیر و رو کرد، ایر‌بی‌ان‌بی مهمان‌پذیری را دگرگون ساخت و زوم مفهوم سفرهای کاری را به چالش کشید.

اما این‌ها تنها تمرین گرم کردن برای تحولات بزرگ‌تر هستند…

کدام صنایع در صف تغییر بعدی قرار دارند؟

به نظر متخصصین استراتژی، کدام صنایع در خطر بعدی هستند؟

آموزش و بهداشت.

سیستم‌های آموزشی ما همچنان به روش‌های سنتی و آزمون‌محور متکی هستند و بر محتوایی تأکید دارند که دهه‌ها پیش کاربرد داشته. از طرف دیگر، سیستم بهداشت ما بیشتر یک «نظام بیماری» است تا یک «نظام بهداشت.» آیا می‌دانستید هر ۲۶ ثانیه یک مقاله تحقیقاتی پزشکی جدید منتشر می‌شود؟ این یعنی ۳۳۰۰ مقاله در روز. به نظرتان پزشک شما چند مقاله را امروز صبح خوانده است؟

این صنایع آماده‌ی تغییرات اساسی هستند و هوش مصنوعی همان موجی است که در آستانه‌ی برخورد با آن‌هاست. البته، این‌ها تنها نیستند — صدها صنعت دیگر نیز در این دهه با چالش‌های مشابهی روبرو خواهند شد.

شما فکر می‌کنید کدام صنایع در صف تحولات بعدی قرار دارند؟

هوش مصنوعیکسب و کاراستراتژی کسب و کار
برند استراتژیست، دانش آموخته مدیریت زنجیره تامین از دانشگاه تهران
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید