دسته‌بندی کلی سوالات برای ریشه‌یابی مشکلات مراجعین در روانشناسی بالینی
در طب بالینی، برای ریشه‌یابی مشکلات مراجعین، پرسش‌های گوناگونی از زوایای مختلف زندگی فرد پرسیده می‌شود. هدف از این پرسش‌ها، شناخت دقیق‌تر وضعیت بیمار و عواملی است که می‌توانند در بروز یا تشدید مشکل نقش داشته باشند. در ادامه، دسته‌بندی کلی از این سوالات ارائه می‌شود که می‌تواند به عنوان یک استاندارد برای جمع‌آوری اطلاعات از مراجعین با هر نوع بیماری مورد استفاده قرار گیرد:
1. اطلاعات فردی و خانوادگی
سن، جنس، وضعیت تأهل، شغل، تحصیلات
تاریخچه پزشکی خود و خانواده (بیماری‌های خاص، جراحی‌ها، بستری‌ها)
سابقه مصرف داروها، الکل، دخانیات و مواد مخدر
وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده
روابط خانوادگی و الگوهای ارتباطی
وجود مشکلات یا تنش‌های خانوادگی
2. شرح حال بیماری فعلی
شروع علائم، نحوه بروز و پیشرفت آن
نوع علائم (جسمی، روانی، اجتماعی) و شدت آنها
عوامل تشدید یا تخفیف دهنده علائم
تأثیر علائم بر زندگی روزمره، روابط، کار و تحصیل
اقدامات انجام شده تاکنون و نتایج آنها
3. سوابق روانشناختی
سابقه مشکلات روانی (افسردگی، اضطراب، وسواس و ...)
تجربه‌های آسیب‌زا یا استرس‌زا در زندگی
الگوهای فکری و رفتاری
توانایی‌ها و نقاط قوت فردی
مکانیسم‌های مقابله با استرس و مشکلات
4. سبک زندگی
عادات غذایی، خواب و استراحت
فعالیت بدنی و ورزش
روابط اجتماعی و حمایت‌های اجتماعی
علایق و سرگرمی‌ها
نحوه گذراندن اوقات فراغت
5. محیط زندگی
محل زندگی و شرایط آن (آلودگی، سروصدا و ...)
روابط با همسایگان و افراد جامعه
دسترسی به خدمات بهداشتی و اجتماعی
6. افکار و احساسات
نگرش فرد نسبت به خود، دیگران و زندگی
باورها و ارزش‌ها
اهداف و آرزوها
احساسات غالب (شادی، غم، خشم، ترس و ...)
نگرانی‌ها و ترس‌ها
7. عملکرد
عملکرد در زمینه‌های مختلف زندگی (شخصی، اجتماعی، تحصیلی، شغلی)
توانایی حل مسئله و تصمیم‌گیری
مهارت‌های ارتباطی
اعتماد به نفس و عزت نفس
8. انتظارات
انتظارات فرد از درمان و مراجعه به پزشک
تصورات فرد از آینده و بهبود وضعیت
نکات مهم
این دسته‌بندی کلی است و بسته به نوع بیماری و شرایط بیمار، ممکن است سوالات دیگری نیز مطرح شود.
پرسش‌ها باید به گونه‌ای مطرح شوند که بیمار احساس راحتی کند و بتواند به راحتی به آنها پاسخ دهد.
پزشک باید با دقت به پاسخ‌های بیمار گوش دهد و سعی در درک عمیق مشکل او داشته باشد.
اطلاعات جمع‌آوری شده باید به صورت محرمانه باقی بماند و فقط برای ارائه بهترین خدمات درمانی به بیمار استفاده شود.
با استفاده از این دسته‌بندی کلی و با توجه به شرایط خاص هر بیمار، می‌توان به طور جامع‌تری به ریشه‌یابی مشکلات مراجعین پرداخت و بهترین راهکارهای درمانی را برای آنها انتخاب کرد.
