"من یه یوایکس دیزاینر مزخرفم. رابط کاربری رو که اصلا بلد نیستم، هیچی از برنامه‌نویسی نمی‌دونم، حرف کاربرها رو نمی‌فهمم و تو مسیرم دارم درجا می‌زنم. انگار وقتشه که یوایکس رو ببوسم و بزارم کنار، برم یه باریستایی چیزی بشم"
من تو دو سال گذشته، زمان زیادی رو به منتورینگ تو پلتفرم adplist.org اختصاص دادم؛ تو این مدت دغدغه‌های بیش از صد دیزاینر جونیور رو شنیدم و با اطمینان میگم که تو تنها نیستی. البته منظورم رو اشتباه برداشت نکن؛ تو اول مسیر قرار داری و یه دیزاینر مزخرفی، اما قرار نیست دست از تلاش برداری و بیخیال بشی.
تو این مجموعه مقالات میخوام به نقطه‌ضعف‌های اصلی یه دیزاینر جونیور اشاره کنم و در ادامه، منابع خوبی رو برای تبدیل این نقطه‌ضعف‌ها به نقطه‌قوت معرفی کنم. امیدوارم این موارد برای ادامه مسیر بهت کمک کنه و تو مسیر درست قرار بگیری.
آماده‌ای؟ بزن بریم.
فکر کن که آشپز یه مهمونی مجللی. تو قراره برای کلی مهمون سرشناس که توی این دورهمی بین‌المللی هستن آشپزی کنی. پس آستین‌ها رو بالا میزنی و دست‌به‌کار میشی؛ شروع میکنی به آماده کردن کباب‌کوبیده‌های چرب و چیلی، جوجه‌های زعفرونی و ماهی سوخاری. کارت رو با اضافه کردن تزئینات و مخلفات تموم میکنی و با افتخار راهی سالن مهمونی میشی. وقتی در باز میشه، چیزی رو میبینی که میخکوبت میکنه؛ یه بنر که روی اون نوشته:«به دورهمی سازمان جهانی گیاهخواران خوش‌آمدید!».
این نتیجه طراحی بدون درنظر گرفتن کاربر و نیازها و ترجیحات اونه؛ مهم نیست که اون جوجه‌ها چقدر آبدار و زعفرونی باشن، کسی بهشون دست نمی‌زنه.
برای دخیل کردن کاربر توی فرایند طراحی، نیازی به فیل‌هواکردن نیست؛ فقط کافیه با گوش شنوا حرف کاربرها رو بشنوی و دیتای مفید جمع‌آوری کنی. این دیتا میتونه از مسیرهای مختلفی مثل پرسشنامه، مصاحبه یا مشاهده رفتار کاربر از طریق ابزارهایی مثل Hotjar و Google Analytics به دست بیاد. یادت باشه که هرچقدر سوالات هوشمندانه‌تری بپرسی، پاسخ‌های مفیدتری می‌گیری.
این منابع بهت کمک میکنه با کاربر آشنایی بهتری داشته‌باشی:
کتاب تست مامان نوشته راب فیتزپاتریک رو بخون
مطالعه این کتاب روش پرسیدن سوالات هوشمندانه و صحیح رو بهت آموزش میده. علاوه بر اون، در مورد درک نیازهای کاربر قبل از فرایند ساخت محصول، نکات جذابی رو بیان میکنه.
کیس‌استادی‌های سایت Growth.design رو مطالعه کن
تمرکز اصلی این سایت روی ارائه کیس‌استادی‌های جذاب با داستان‌سرایی متفاوت و درگیرکننده است که حول محور فرایندهای مختلف محصولات معروف جهانی بنا شده. مطالعه این سایت باعث میشه تا با قوانین مهم طراحی و نحوه پیاده‌سازی اون‌ها تو محصول آشنا بشی.
کانال یوتیوب The Futur رو نگاه کن
نکات طلایی مثل نحوه مذاکره با مشتری و مصاحبه و جمع‌آوری اطلاعات از کاربرها، بخش کوچیکی از محتوای ارائه‌شده توسط این کاناله.
به زبون ساده، هدف یوایکس اینه که به یه محصول ارزش افزوده بیشتری اضافه کنیم تا در نتیجه، کاربرهای بیشتر و خوشحال‌تری داشته باشیم، که به سود بیشتر کسب‌و‌کار ختم میشه. علاوه بر اون، کسب‌وکارها ترجیح می‌دن تا هزینه کمتر و بهینه‌تری روی فرایندهای تحقیق‌و‌توسعه و طراحی پرداخت کنن.
اینجاست که یه دیزاینر خوب خودش رو نشون میده؛ یه عنوان یه طراح یوایکس، تو میتونی به راه‌حل‌هایی برسی که علاوه بر کاربر، کسب‌و‌کار رو هم خوشحال میکنه و باعث رسیدن به اهداف مالی میشه. یه روش کارساز برای این هدف، تبدیل شدن به «جنرالیست» تو زمینه یوایکسه. با این روش، میشه به یه مهره کلیدی توی کسب‌و‌کار تبدیل شد. یه جنرالیست میتونه جنبه‌های مختلف یه محصول، از تحقیق‌و‌توسعه تا طراحی نهایی رو پیش ببره که نتیجه اون میتونه محصولی با سطح بالایی از یکپارچگی باشه. علاوه بر اون، جنرالیست به کسب‌و‌کار کمک میکنه تا هزینه‌های عملیاتی رو کاهش بده که نورعلی‌نوره!
برای اینکه دید کسب‌و‌کاری بهتری پیدا کنی، منابع زیر رو پیشنهاد می‌کنم:
پادکست Lex Fridamn رو گوش کن
این پادکست با تمرکز فوق‌العاده‌ش روی تکنولوژی، کسب‌و‌کار، نوآوری و جامعه بهت کمک میکنه دیتاپوینت‌های باارزشی برای گسترش دانش پیدا کنی.
کانال یوتیوب Wall Street Journal رو دنبال کن
تو این کانال میتونی پشت‌پرده کسب‌و‌کارهای مختلف، از نحوه اداره و درآمدزایی تا تکنولوژی‌های پیشگام مورداستفاده رو ببینی و باهاشون آشنا بشی.
کتاب با چرا شروع کن از سایمون سینک رو بخون
اولین قدم برای گرفتن یه تصمیم مفید و عاقلانه، دونستن دلیل انجام یه کاره. سایمون سینک تو این کتاب به پیدا کردن چرایی، چگونگی پیاده‌سازی و خروجی نهایی کار پرداخته.
میدونی فرانت‌اند دولوپرها چطور کار می‌کنن؟ در مورد منطق بک‌اند دولوپرها هم اطلاعی نداری؟ تبریک میگم؛ تو یه دردسر به دردسرهای تیمت اضافه کردی!
بزار اینجوری بگم؛ نقش تو به عنوان یه دیزاینر، مثل نقش یه مترجمه که می‌خواد نیازهای کاربر و اهداف کسب‌و‌کار رو برای دولوپرها ترجمه کنه. دقیقا چطور میخوای این کار رو انجام بدی، وقتی نمی‌تونی به زبان دولوپرها صحبت کنی؟
البته هیچ‌کس از تو انتظار نداره که زیروبم یه زبان برنامه‌نویسی رو یاد بگیری و شروع کنی به کدنویسی؛ اما اینکه منطق و مفاهیم پایه برنامه‌نویسی رو متوجه بشی و با زبان تخصصی اون آشنا باشی (مفاهیمی مثل برنامه‌نویسی شئ‌گرا، سرویس‌ها، APIها و...) در نهایت به نفع همه است.
با چک کردن این منابع، میتونی دید بهتری به منطق برنامه‌نویسی پیدا کنی:
از پلتفرم adplist.org استفاده کن
پیدا کردن برنامه‌نویس‌های زبان‌های مختلف تو این پلتفرم مثل آب خوردنه؛ فقط کافیه تو این پلتفرم ثبت‌نام کنی، برنامه‌نویس حیطه مدنظرت رو پیدا کنی، باهاش جلسه ست کنی و در مورد مواردی مثل تجربه کار و انتظاراتشون از یه یوایکس دیزاینر صحبت کنی.
دیزاین‌سیستم‌های مختلف رو مطالعه کن
این یه قدم مهم تو مسیر دست پیدا کردن به زبان مشترک با دولوپرها (مخصوصا فرانت‌اند دولوپرها) است، چون با مفاهیم مشترک بین همه نقش‌ها آشنا میشی. ساده‌ترین راه، آشنایی با کامپوننت‌های مختلف دیزاین مثل Input و Table هست.
دست به کد شو
چیزی از دست نمیدی اگه VS Code رو نصب کنی و توش بچرخی؛ حتی اگه یکی از دیزاین‌هایی که انجام دادی رو به کد تبدیل کنی که دیگه نورعلی‌نوره. اینجوری با دغدغه‌های برنامه‌نویس‌ها بیشتر آشنا میشی. یادت باشه که مخاطبِ «همدردی» و «Empathy» فقط کاربر نهایی نیست، هم‌تیمی‌ها هم هستن.
کلمه «طراحی» توی طراحی تجربه کاربری، مفهومی فراتر از خروجی بصری داره؛ طراحی به معنی خلق و مهندسی راه‌حل برای انواع مختلف مسائله. این کار شامل درک نیازهای کاربران، موقعیت و چارچوب یک مسئله، امکانات و محدودیت‌های بخش فنی و اهداف کسب‌و‌کاره. همچنین نیاز به تلفیق تحقیقات، آنالیز داده، خلاقیت و ارزش‌سنجی داره تا در نهایت به خلق راه‌حلی منجر بشه که به بهترین نحو بهینه شده باشه. طراحی صرفا درباره ساختن خروجی‌های قشنگ نیست؛ طراحی درباره ساختن مکانیسم‌های پربازده و بهینه است.
برای عمیق‌تر شدن توی این موضوع، منابع زیر رو چک کن:
مستند Abstract: The Art of Design رو ببین
این مستند از نتفلیکس، نگاه عمیق و متفاوتی از فرایند طراحی توی صنایع مختلف و محصولات بین‌المللی ارائه میده. تماشای این مستند به درک مفهوم طراحی و تبدیل شدن به یه طراح بهتر کمک میکنه.
کانال یوتیوب Malewicz رو بررسی کن
این کانال یوتیوب حول محور تجربه کاری واقعی، دانش طراحی و تحلیل‌های Michal Malewicz بنا شده که بیش از ۲۰ سال تجربه در زمینه‌های مختلف طراحی داره.
ویدیوگیم بازی (و مطالعه) کن
ویدیوگیم‌ها پیچیده‌ترین و جذاب‌ترین محصولات دیجیتال دنیا هستن؛ ده‌ها محصول و صدها نقش مختلف تو طراحی اون‌ها دخیله و چالش تجربه اون‌ها دست کمی از حل چالش‌های دنیای واقعی نداره. پیشنهاد من تجربه این بازی‌ها است: «Superliminal»، «12 Minutes» و «There is No Game».
چقدر به تعمیرکاری که بلد نیست با آچار کار کنه اعتماد داری؟ من به دیزاینری که بلد نیست یه Auto-Layout درست تو فیگما بسازه، دقیقا همونقدر اعتماد دارم. فیگما ابزار کار اصلی تو حساب میشه، باید مثل کف دستت بشناسیش.
حالا ممکنه بگی:«ولی من شنیدم که رابط کاربری و طراحی بصری خیلی مهم نیست؛ واسه همین میخوام وقت و انرژیم رو برای یوایکس بزارم». اینجاست که من تشویقت می‌کنم که بیخیال یوایکس بشی و شانست رو توی همون باریستا شدن امتحان کنی.
تجربه کاربری و رابط کاربری (UX و UI) کانسپت‌های جدا از هم نیستن؛ مفاهیم درهم‌تنیده‌ای هستن که مستقیما روی هم تاثیر میزارن. چطور میخوای یه راه‌حل رو تو دنیای واقعی تجسم (Visualize) کنی، اگه از قدرت یه رابط کاربری استاندارد و یکپارچه استفاده نکنی که کاربر به راحتی باهاش ارتباط برقرار کنه؟
برای درک. بهتر فرایندهای طراحی تو فیگما، میتونی از منابع زیر استفاده کنی:
از فایل‌های Figma Playground تو کامیونیتی استفاده کن
هر بار که فیگما یه فیچر جدید به محصولش اضافه میکنه، یه فایل تمرینی رو توی کامیونیتی با عنوان Playground میسازه که زیروبم اون فیچر رو بررسی میکنه و نکاتش رو قدم‌به‌قدم می‌گه.
کانال یوتیوب Design Course رو ببین
بیشتر محتوای این کانال حول محور طراحی رابط کاربری و پیاده‌سازی اون می‌چرخه. علاوه بر اون، یه پلی‌لیست از ویدیوهای لایو داره که توی اون‌ها، طرح‌های دیزاینرهای جونیور رو بررسی و بعضی وقت‌ها بصورت کامل ریدیزاین میکنه.
کتاب No Bulshit Guide to UX نوشته Michal Malewicz رو بخون
این کتاب باید تو شروع کار، کتاب مقدس شما بشه؛ تو این کتاب حقایقی در زمینه طراحی، ارزش‌گذاری تئوری‌های مختلف دیزاین، فرایند پیشرفت شغلی و... بیان شده که باعث میشه مسیر متمایزی رو در پیش بگیری.
تجربه کاربری یه کوه یخه که داری فقط نوک اون رو میبینی؛ اگه واقعا به موندن و رشد توی این صنعت علاقه داری، باید زمان و انرژی زیادی رو صرف صحبت با آدم‌های مختلف و یادگیری مهارت‌های ضروری بکنی و تا جایی که میتونی، دیتاپوینت‌های مختلف رو به کتابخونه ذهنت اضافه کنی. دنیا پر از دیزاینرهای حوصله‌سربر و بدون خلاقیته؛ لطفا، یکی از اونا نباش...
