امروزه حال خوب در محیط کار به عنوان یک دغدغهی اصلی برای کارفرمایان موفق مطرح است. اشتغال و فعالیت ضمن اینکه تاثیر مثبتی در زندگی انسان دارد، به دلیل مشقت، سختی و مخاطرات آن، موجب تضعیف حال روحی و جسمی کارکنان میشود. کارمندی که حال روحی و جسمی آن تضعیف شده است، بهرهوری مناسبی در محیط کار ندارد. در نتیجه تضعیف سلامت کارکنان باعث ایجاد خسارت برای کارفرما میشود.
اثبات شده است، تغییر محل شاغلین در مشاغل تکراری نه تنها باعث بهبود حال آنها میشود، بلکه باعث بهبود عملکرد آنها نیز میشود. به همین جهت توجه به سلامت کارکنان در موفقیت یک کسب و کار بسیار مهم است. در این نوشتار در مورد راه حلهای بهبود حال روحی و جسمی کارکنان بر اساس پژوهشهای انجام شده، صحبت میشود.
یکی از مهمترین عوامل موثر در سلامت روحی و جسمی کارکنان، طراحی شغل است. در واقع اگر در سازمانی هستیم که شغلها از قبل طراحی شده است و کارکنان حال خوبی ندارند، میتوان از طریق بازطراحی شغل این مشکل را بر طرف نمود. خوشبختانه بازطراحی شغل فرآیندی پر هزینه نیست. یک ابتکار ساده جهت بهبود کارمندان، میتواند بازگشت سرمایهی مناسبی از طریق کاهش هزینههای سربار ایجاد کند و هزینههای انجام شده را جبران نماید.
اعطای اختیار بیشتر به کارمندان یکی از راههای مناسب برای بهبود حال آنها است. بسیاری از کارفرمایان علاقهمندند، وظایف کارکنان خود را تا ریزترین سطح ممکن تحت کنترل و پایش قرار دهند. آنها فکر میکنند این اقدام باعث افزایش کارایی و اثربخشی میشود. اما تحقیقات اثبات نموده است؛ اعطای اختیار عمل و خود کنترلی به کارمندان، بهرهوری کاری آنها را افزایش میدهد. همچنین از نظر سلامت جسمی، کنترل بیش از حد، روی ضعف عملکرد مغز و افزایش نرخ بیماریهای قلبی تاثیر مثبتی داشته است. حتی تغییرات بسیار کوچک در خود کنترلی کارمندان، میتواند تغییر بسیار زیادی در حال خوب آنها ایجاد کند.
اگر کارمندان در مورد انتخاب محل و زمان انجام فعالیتها اختیار عمل بیشتری داشته باشند، سلامتی مغزی بیشتری خواهند داشت. این کار میتواند از طریق تعریف ساعت کاری شناور عملی شود. اما چالش اصلی در این مورد، هماهنگی با دیگر اعضای تیم کاری است؛ که باید با استفاده از راه حلهای مبتنی بر فناوری برای آن تدبیری اندیشید.
ایجاد پایداری در برنامهی کاری کارکنان، توصیهای بسیار مفید جهت بهبود بهرهوری آنها میباشد. امروزه، بسیاری از کسب و کارهای خدماتی به دلیل انطباقپذیری با نوسانات تقاضای خارجی، از نگرش “به هنگام” بهره میگیرند. اما برنامهی غیر قابل پیشبینی باعث عدم توانایی کارکنان عملیاتی درگیر در مدیریت زندگی شخصیشان میشود. بر اساس تحقیقات، افرادی که در چنین محیط کاری فعالیت میکنند، استرس احساسی بیشتر و کیفیت خواب ضعیفتری را تجربه میکنند. همچنین ثابت شده است که افزایش پایداری به میزان ۷ درصد در فعالیتهای کارکنان فروش یک فروشگاه، موجب افزایش ۵ درصدی در بهرهوری منابع انسانی شده است.
فراهمسازی فرصت شناسایی و حل مسائل محل کاری نیز میتواند احساس مفید بودن را در افراد افزایش دهد. همچنین از این طریق میتوان راه حل های بسیار ارزشمندی جهت بهبود محیط کار و رفع مسائل سازمانی فراهم آورد. در تحقیقی که روی پزشکان، پرستاران و دستیاران انجام شده است، اثبات شده که افرادی که از طریق یک فرآیند ساختاریافته جهت شناسایی و حل مسائل سازمانی دعوت میشوند؛ نرخ کمتری از فرسودگی شغلی و نرخ بالاتری از رضایتمندی شغلی را تجربه میکنند.
انجام شده است که چنین شرایط کاری باعث افزایش افسردگی، فشار خون و بیماریهای قلبی و عروقی میشود. اگر چه در نگاه اول به نظر میرسد، استخدام کارکنان بیشتر باعث افزایش هزینهها میشود. اما اگر هزینههای ناشی از فرسودگی شغلی، غیبت، بیماری و خروج کارکنان را در نظر بگیریم، خواهیم دید که اقدام به صرفه، استخدام کارکنان، متناسب با حجم کاری است.
اگر مدیران مجموعهی خود را به حمایت از نیازهای شخصی کارکنان، تشویق کنیم، مزایای بسیار ارزشمندی به دست خواهیم آورد. تعداد زیادی از کارکنان به مراقبت از یک کودک یا سالمند در زندگی شخصی خود، مشغول هستند. بنابر این حمایتهای مدیر آنها میتواند به ایجاد تعادل در زندگی شخصی و کاری آنها کمک نماید. در مطالعهای نشان داده شده است کارکنانی که مدیران آنها با زندگی شخصی کارکنان بیگانه نیستند، بیماریهای قلبی عروقی کمتری تجربه میکنند.
ترویج حس مسئولیت اجتماعی بین کارکنان نیز، راه حلی دیگر است. ساختن یک فرهنگ سازمانی که در آن کارکنان میتوانند روابط حمایتی با همکاران خود را توسعه دهند، یک راهبرد مهم برای افزایش حال خوب بین کارکنان است. تحقیقات نشان داده است که چنین روابطی در کار با کاهش مشکلات روانشناختی و عملکرد ضعیف مغزی رابطهای بسیار قوی دارد.
همانطور که بیان شد، بازطراحی شغلی یکی از ابزارهای مفید جهت ایجاد حال خوب در کارکنان است. حالا نوبت شماست. با استفاده از توصیههای مطرح شده، میتوانید اوضاع محیط کاری خود را دگرگون کنید و حال خوب و سلامتی را همزمان با بهرهوری بالاتر و عملکرد بهتر برای همکاران و کارکنان به ارمغان آورید.