تکنیک پاکسازی در کوچینگ؛ حضور ناب، پیششرط دگرگونی
نوشته: محمدرضا بنادکوکی – کوچ بهبود عملکرد مدیران و رهبران
در کوچینگ حرفهای، ما همیشه از پرسشهای قدرتمند، گوشدادن فعال و بازتاب صحبت میکنیم. اما زیرِ همهٔ این مهارتها، یک مهارت ریشهای وجود دارد که اگر نباشد، هیچ تکنیکی کار نمیکند: حضور واقعی کوچ.
کوچ حرفهای مثل آینه است.
نه آینهٔ معمولی
آینهای که باید شفاف باشد، بیرنگ، بیقضاوت و بیمداخله.
و همانطور که یک آینهٔ خاکگرفته تصویر را تحریف میکند، کوچِ آلوده نیز، نمیتواند حقیقتِ مراجع را ببیند.
اینجاست که تکنیک پاکسازی (Clearing) وارد میشود. یکی از اساسیترین مهارتهای یک کوچ Co-Active.
پاکسازی، هنرِ جلا دادنِ آینهٔ وجود کوچ است.
عملی ساده، اما تعیینکننده.
آنجا که کوچ، قبل از ورود به جلسه، خودش را رها میکند، خالی میکند، و در یک حضور بینقاب قدم میگذارد.
چرا پاکسازی مهمترین پیشنیاز حضور است؟
کوچ، انسان است.........
با خستگی، فکرهای حلنشده، گفتگوهای عقبافتاده، نگرانیها، قضاوتها و احساساتی که از زندگی شخصیاش میآید.
و درست همینجاست که حرفهایگری تعریف میشود:
کوچ باید بلد باشد خودش را کنار بگذارد.
پاکسازی یعنی فهم این جمله:
الان وقت من نیست.... وقت مراجع است.
اگر کوچ با ذهن شلوغ وارد جلسه شود:
به جای شنیدن، تحلیل میکند
به جای حضور، پیشبینی میکند
به جای همراهی، دخالت ذهنی میکند
به جای پذیرش، قضاوت میکند
به جای آگاهی، راهحل میدهد
و این یعنی خروج از نقشِ کوچ.
پاکسازی به کوچ یاد میدهد که:
✅️ رها کند
✅️ خاموش شود
✅️ دیدهنشود
✅️ حضور پیدا کند
وقتی کوچ به حالت پاکسازی میرسد، یک فضای مقدس شکل میگیرد
جایی که مراجع میتواند خودش را، بدون ترس، بدون نقاب و بدون قضاوت ببیند.
پاکسازی از نگاه Co-Active:
در مدل Co-Active Coach، کوچ نه حلکنندهٔ مسئله است و نه مشاور زندگی.
کوچ، یک ظرف است.
ظرفی شفاف، غیرفعال از نظر خودمحوری، و فعال از نظر حضور.
به همین دلیل پاکسازی یک روحیهٔ پذیرش و سکوت است که کوچ را تبدیل به یک همراه واقعی میکند.
در Co-Active ما میگوییم:
کوچ باید چنان خالی باشد که مراجع در او خودش را ببیند.
این خالی بودن، خالی از نیت شخصی است:
نه میل به هدایت
نه میل به اثبات
نه میل به تأثیرگذاری
نه میل به باهوش دیده شدن
نه میل به رهبری جلسه
پاکسازی یعنی صفر شدن، قبل از شروع یک آفرینش.
چطور پاکسازی را انجام دهیم؟ (پروتکل حرفهای)
این پروتکل، نسخهٔ کوتاهشدهٔ تمرینات مدرسهٔ CTI نیست؛
ترکیبی از تجربهٔ عملی من، اصول Co-Activeو تجربه هایی که از دکتر ربانی آموخته ام و تکنیکهای ذهنآگاهی حرفهای است.
۱. تنفس آگاهانه
ورود به زمان اکنون (۱ دقیقه)
چشمها را ببند…
آرام نفس بکش…
چهار شماره دَم…
چهار شماره مکث…
چهار شماره بازدم…
این تنفس ذهن را از گذشته و آینده جمع میکند و دقیقاً در «حال» مینشاند.
۲. سبککردن ذهن – رهاکردن چیزهای شخصی
با خودت بگو:
اینها مال من است
الان زمان پرداختن به آنها نیست…
من بعداً به سراغشان میروم…
بعد تصور کن همه را میگذاری پشت درِ جلسه.
ذهن پاک نمیشود،
اما آرام میشود.
۳. حضور کامل
بازکردن فضای درونی برای مراجع
به خودت بگو:
الان مهمترین چیز، جهانِ مراجع است.
نه جلسههای قبل
نه صحبتهای خانه
نه کارهای عقبافتاده
نه دغدغههای شخصی
فقط و فقط
این آدم، این لحظه، این مکالمه.
۴. چکبدنی
هماهنگسازی ذهن و بدن
بدنت را اسکن کن:
سر
گردن
شانهها
قفسه سینه
دستها
شکم
پاها
کجا تنش داری؟
آگاهانه رهایش کن.
بدن آرام = ذهن آرام = حضور عمیق.
۵. پذیرش کامل خود
ایجاد مرکز ثبات
به خودت بگو:
همینطور که هستم کافیام.
نقش من شنیدن است، نه هدایت.
من ظرفم، نه محتوا.
کوچ زمانی بزرگتر میشود که کوچ نبودنش را بپذیرد.
۶. نیتگذاری
تنظیم فرکانس جلسه
نیت کن:
در این جلسه ابزار حضورم.
خدایا قلبم را پر کن تا بتوانم برای بندهات مفید باشم.
این جمله کوچ را از خودش خارج میکند
و وارد قلمرو خدمت میکند.
نمونهٔ واقعی از تجربهٔ پاکسازی در جلسات من
بارها پیش آمده که از جلسهای سخت بیرون آمدهام، ذهنم درگیر، انرژیام پایین.
اگر مستقیم وارد جلسهٔ بعدی میشدم، کیفیت پایین میآمد.
اما یک پاکسازی سه دقیقه ای تنفسی تمام فضای ذهنیام را تغییر داده.
مثلاً یکبار مراجع من با موضوعی احساسی آمد و من هم ذهنم مشغول بود.
وقتی حس کردم تمرکز ندارم، با احترام گفتم:
اگر اجازه بدهی یک دقیقه سکوت کنیم
در این سکوت، من پاکسازی کوتاه انجام دادم.
نتیجه؟
جلسه برگشت
عمق گرفت
مراجع احساس کرد دیده شده.
این قدرت پاکسازی است.
پاکسازی دقیقا چه چیزهایی را از کوچ دور میکند؟
✅️ قضاوت
✅️ پیشفرض
✅️ تحلیلهای شخصی
✅️ تمایل به نصیحت
✅️ اضطراب
✅️ خستگی
✅️ نقش بازی کردن
✅️ میل به هدایت
✅️ میل به نتیجهسازی
این رهایی، کیفیت جلسه را چند برابر میکند.
پاکسازی، قبل از جلسه است
اما گاهی در جلسه اتفاق میافتد
کوچ حرفهای باید یاد بگیرد:
❗ اگر ذهنش پُر شد،
❗ اگر حضورش از دست رفت،
❗ اگر قضاوت بالا آمد،
❗ اگر ذهن شخصی دخالت کرد،
میتواند در لحظه پاکسازی کند
با سکوت
با یک تنفس
با یک بازتنظیم سریع.
این مهارتی است که کوچ را حرفهای میکند.
جمعبندی؛ چرا پاکسازی قلب حرفهٔ کوچینگ است؟
چون کوچ تنها با حضور واقعیاش میتواند دگرگونی ایجاد کند.
پاکسازی یعنی:
خالی شدن
شفاف شدن
آینه شدن
ناپدید شدنِ ایگو
حضور ناب
همراهی بیقضاوت
اگر کوچ پاکسازی نکند،
جلسه تبدیل میشود به مکالمهای معمولی.
اما وقتی پاکسازی انجام میشود،
جلسه تبدیل میشود به فضای دگردیسی، شفابخشی و آگاهی.
پاکسازی، پیشنیاز کوچ حرفهای است.
نه یک تکنیک…
یک «موضع وجودی».
مسیر رسیدن کوچ به خودش.
.........................
برای مشاوره از طریق لینک زیر با من در ارتباط باشید:
coachh.ir/mohamadreza-banadkouki
