مجموعهی تازهی «Cage» اثر سیده ثریا مجتهد سیستانی، تجربهای است در مرز میان سنت و فناوری؛ جایی که زبان کهن نگارگری ایرانی در آغوش الگوریتمهای امروز، تصویری تازه از محدودیت و رهایی میسازد.
آغاز یک گفتوگو با ماشین
این مجموعه از دل یک پرسش ساده زاده شد: آیا میتوان با ابزارهای سرد و بیجان دیجیتال، گرمای یک روایت انسانی را بازآفرینی کرد؟ جواب را در فرایند پرامتنویسی مکرر پیدا کردم؛ هر جمله، هر توصیف، هر تغییر کوچک در متن ورودی به هوش مصنوعی، چون کشیدن یک قلممو بر بومی نامرئی بود.
در این آثار، نقوش و تذهیب سنتی تنها پسزمینه نیستند؛ آنها دیوارهایی هستند که شهر معاصر را دربر گرفتهاند. جرثقیل، ساختمان نیمهکاره، و حجمهای چوبین، بافتهای میسازند از معماری امروز و الگوهای کهن. این تضاد، قفسهایی تازه را نمایان میکند؛ قفسهایی که نه فیزیکی، بلکه ذهنی و مفهومیاند. پرامپتنویسی برای این پروژه یک فرایند خطی نبود. هر بار که خروجی را میدیدم، به نقطهای تازه از گفتوگو با ماشین میرسیدم. این رفت و برگشتها، مثل کارگاه یک نقاش سنتی، جایی بود که طراحی، نشر ایده و پالایش تصویر بیوقفه جریان داشت.
در پایان، «Cage» نه تنها دربارهی قفس است، که دربارهی مرزهای خالق و ابزار هم میپرسد: آیا این آثار ساختهی انساناند، یا الگوریتمها؟ شاید پاسخ نه در انتخاب یکی، بلکه در پذیرش ترکیب آنها باشد؛ جایی که هنر و فناوری به هم تکیه میدهند.
امضا:
سیده ثریا مجتهد سیستانی
نقاش و آفرینشگر بصری با رویکرد میانرشتهای
