درخشش، فیلمی که مانند نامش، نوری خیرهکننده از هنر و ترس را به تصویر میکشد، شاهکاری است که ذهن را به بازی میگیرد و قلب را به تپش وامیدارد.
استنلی کوبریک، استاد بیبدیل سینما، با تبحری بینظیر و نگاهی عمیق به روانشناسی انسان، داستانی را روایت میکند که هر صحنهاش، چونان نقاشیهای داوینچی، جزئیات و رمز و رازی دارد.
در مرکز این قصه، جک تورنس (با بازی جاودانه جک نیکلسون) قرار دارد؛ نویسندهای که به دنبال آرامش و الهام به هتلی خالی از سکنه و در زمستانی سرد و بیپایان پناه میبرد؛ اما این هتل، بیشتر از مکانی برای آرامش، به معبدی برای جنون و ترس تبدیل میشود.
تورنس، که به دنبال رهایی از فشارهای زندگی و یافتن نوایی برای قلم خود است، به تدریج در پیچ و خمهای ذهنیاش غرق میشود و هتل اورلوک به مکانی برای کشف تاریکترین زوایای روح او بدل میگردد.
کوبریک، با استفاده از ترکیب بینظیر موسیقی و تصاویر، فضایی ایجاد میکند که مخاطب را در آغوش ترس و تعلیق فرو میبرد.
موسیقی گوشنواز و در عین حال وهمانگیز، تصاویر ماندگار و حرکات دوربین، همگی در کنار هم، دنیایی را میسازند که بیننده را به مرزهای جنون و واقعیت میکشاند.
هر قدمی که جک در هتل برمیدارد، هر نگاه سنگینی که به دوربین میاندازد، حاکی از فروپاشی تدریجی او و اسارت در دنیایی است که به طور فزایندهای از واقعیت فاصله میگیرد.
بازی جک نیکلسون در این فیلم، نقطه اوج کارنامه هنری اوست؛ با نمایش طیفی از احساسات، از آرامش و شادی تا خشم و جنون، نیکلسون توانسته است شخصیتی را خلق کند که هم ترسناک و هم جذاب است.
چشمان او، که به نظر میرسد همواره در حال جستجوی چیزی در تاریکی هستند، به خودی خود داستانی را روایت میکنند که زبان قادر به بیان آن نیست.
"درخشش" تنها یک فیلم ترسناک نیست؛ بلکه سفری است به عمق روح انسان؛ داستانی است از جستجوی معنا، مواجهه با خود و جنون. کوبریک، با هنرمندی تمام، توانسته است اثری را خلق کند که نه تنها مخاطب را میترساند، بلکه او را به تفکر وامیدارد.
این فیلم، همچنان که سالها از زمان اکران آن میگذرد، همچنان درخشان باقی میماند.
هر بار که به تماشای آن مینشینیم، چیز جدیدی را کشف میکنیم و هر بار بیشتر از قبل در دنیای تاریک و پیچیده آن غرق میشویم.
"درخشش" نشان میدهد که هنر سینما، چگونه میتواند ذهن و روح را به چالش بکشد و از طریق تصاویر و صداها، داستانهایی را روایت کند که در کلمات نمیگنجند.
نویسنده: مصطفی ارشد