درد، تورم و قرمزی مفصل انگشت بزرگ پا(podagra)، میتواند به علت بیماری نقرس(gout) اتفاق بیافتد.
اگر سطح اسیداوریک خون، بمدت زیادی بالای ۶ میلیگرم در دسیلیتر باقی بماند، در مفاصل رسوب کرده، باعث ساییدگی و تخریب آنها میشود. مخصوصاً در تعطیلات که خوردن گوشت قرمز، نوشیدنیهای الکلی، شیرینیها و غذاهای آماده را از حد میگذرانیم، اسیداوریک خون، ناگهان بالا میرود و ممکن است به حملهی نقرس بیانجامد.
حملهی نقرس یعنی در عرض چند ساعت، درد، تورم و قرمزی فوقالعاده شدیدی در مفصل انگشت بزرگ پا ایجاد شود. حملهی نقرس اگر درمان نشود، چند هفته طول میکشد و خودبخود برطرف میشود و تا حملهی بعدی، اوضاع به حالت نرمال برمیگردد. ولی در حملات بعدی، ممکن است مچ پا و زانو هم درگیر شوند و طول مدت بیماری بیشتر شود. حتی ممکن است سنگهایی از جنس اسیداوریک در کلیهها تولید شود.
تشخیص با شرححال، معاینهی مفاصل، اندازهگیری سطح اسیداوریک خون یا کشیدن مایع بین مفصلی و بررسی مایع در زیر میکروسکوپ انجام میشود. از رادیوگرافی برای کشف ساییدگی استخوان مفصل و از سونوگرافی برای تأیید کریستالهای اسیداوریک در سطح غضروف مفصلی و رسوبات اسیداوریک در بافت نرم(توفوس) استفاده میشود.
درمان حملهی نقرس، خوردن داروهای ضد درد، قرص کلشیسین، کورتون خوراکی، تزریق عضلانی یا تزریق کورتون به داخل مفصل ملتهب است. گذاشتن یخ بر روی مفصل، بسیار کمککننده است.
پس از فروکشکردن درد، تورم و قرمزی مفصل، نوبت به درمان پیشگیرانه یعنی نگهداری اسیداوریک خون زیر ۶ میرسد تا از وقوع حملات بعدی نقرس جلوگیری کنیم.
مهمترین و موثرترین کاری که بیماران برای پیشگیری میتوانند انجام دهند، خلاصشدن از شر چاقی است. ولی کافی نیست. آنها برای پایین نگهداشتن سطح اسیداوریک خونشان در طولانیمدت، باید تحت نظر پزشک، همزمان با دوز پایین داروهای ضد درد، کلشیسین یا کورتون، بمدت ۳ الی ۶ ماه، قرص آلوپورینول(allopurinol) نیز مصرف کنند و آب زیادی بنوشند تا دفع اسیداوریک از طریق ادرار افزایش یابد. یا میتوانند با تزریق وریدی پگلوتیکاز(pegloticase) یا خوردن قرص فبوگزوستات(febuxostat) و ویتامینسی، تولید اسیداوریک را در بدنشان کم کنند. (ویدیو)
البته مطابق آخرین دستورالعملهای مربوط به سال ۲۰۲۰، کسانی که اسیداوریک بالای ۶ دارند(hyperuricemia) ولی هیچ علامتی از درد و تورم در مفاصلشان وجود ندارد، نیازی به مصرف دارو جهت کاهش اسیداوریک نخواهند داشت.
۱۲ دی ۱۴۰۰