مزاح بی‌پایان، یکی از مهم‌ترین آثار ادبیات انگلیسی قرن بیستم، به‌تازگی با ترجمه‌ی معین فرخی در نشر برج منتشر شده است. کتاب حدود ۱۵۰۰ صفحه است و ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان هم قیمت دارد. تبلیغات مفصل ناشر، مترجم، و اطرافیان توانسته توجه‌ها را به این اثر مهم جلب کند. شخصاً قصد خرید آن را داشتم اما تصمیم گرفتم پیش از آن چند پاراگراف مختلف را تصادفی انتخاب کنم و ترجمه‌شان را بررسی کنم تا اگر خطاهای فاحش و متعددی در آنها نبود، بعد کتاب را بخرم.
پیش از آنکه به کتابفروشی بروم، در اینترنت جستجو کردم و فقط نسخه‌ی نمونه‌ی سایت ناشر را یافتم. پس تصمیم گرفتم برای شروع فعلاً آخرین پاراگراف همین فایل ــ یعنی پاراگراف آخر قطعه(؟)ی اول کتاب (Year of Glad) ــ را بررسی کنم تا بعد سراغ پاراگراف‌های دیگر از دیگر جاهای کتاب بروم. اما بررسی همان چند خط اول کافی بود:
* متن اصلی:
[...] or in the green-tiled room after the room with the invasive-digital machines; or, given this special M.D.-supplied ambulance, maybe on the ride itself: some blue-jawed M.D. scrubbed to an antiseptic glow [...]
* ترجمه‌ی معین فرخی (نشر برج):
]...[ یا از اتاق‌های تودرتوی کاشی‌سبزی که دستگاه‌های دیجیتال مزاحم دارند؛ یا با توجه به آمبولانس درخواستی این متخصص ویژه، شاید از خود آمبولانس‌سواری: متخصصی که از فرط سابیده شدن ضدعفونی شده [...]
- والاس می‌نویسد in the green-tiled room after the room with the invasive-digital machines؛ ترجمه شده «اتاق‌های تودرتوی کاشی‌سبزی که دستگاه‌های دیجیتال مزاحم دارند». در پزشکی، اصطلاح invasive یعنی آنچه وارد بدن می‌شود و معادلش در فارسی «تهاجمی» است. به‌جز آن، مترجم متوجه این هم نشده که صحبت از اتاقی است که بعد از اتاقی دیگر قرار دارد، نه اتاق‌های تودرتو: «یا در آن اتاق کاشی‌سبزی که بعد از آن اتاقی است که دستگاه‌های تهاجمی دیجیتال دارد».
- ترجمه‌ی this special M.D.-supplied ambulance شده «آمبولانس درخواستی این متخصص ویژه»؛ مترجم نه متوجه شده که special صفت آمبولانس است و نه متخصص، نه متوجه شده که متخصص مذکور درخواست آمبولانس نکرده بلکه خودش در آن و به عبارتی تجهیزکننده‌ی آن بوده (ضمن اینکه MD یعنی پزشک و نه متخصص). والاس نوشته «این آمبولانس ویژه که مجهز به پزشک است». در ادامه معنا به کلی گم شده؛ چون نویسنده دارد آن پزشک سوار آمبولانس را توصیف می‌کند، حال‌آنکه در نسخه‌ی فارسی گویی پزشکی که این آمبولانس را درخواست کرده توصیف می‌شود!
- اصطلاح blue-jawed در توصیف پزشک مذکور که در ترجمه حذف شده یعنی «ته‌ریش‌دار».
- «متخصصی که از فرط سابیده شدن ضدعفونی شده» هم کمی دور از متن مبدأ است و هم glow را جا انداخته. احتمالاً یعنی طوری خودش را با ضدعفونی سابیده که برق می‌زند.
بعید به نظر می‌رسد ترجمه‌ی فارسی این کتاب که یکی از آثار پیچیده‌ی تاریخ ادبیات است و در همین اندک نگاه تصادفی به بخشی که چندان هم دشوار نیست این میزان اشتباه دارد قابل‌توصیه باشد.
