نام درختی است در بهشت:
به باغی در او سایه شاخ طوبی به باغی در او چشمه آب کوثر
فرخی
آن چنان که از روایات حضرات معصومین(ع) استنباط می شود درخت طوبی تمثل دوستی و ولایت امیر مؤمنان(ع) و خاندان اوست که مدار تمام خوبیهاست. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: « فلمّا دخلت الجنة رأیت شجرة طوبی اصلها فی دار علی و ما فی الجنة قصر و لا منزل إلا فیها فتر منها؛ [در شب معراج] زمانی که در بهشت فرود آمدم و درخت طوبی را دیدم که ریشه و تنه آن، در سرای علی(ع) بود. در بهشت، کاخ و کاشانهای نیست، جز آنکه شاخهای از درخت طوبی در آن هست.»(بحارالأنوار، ج 18، ص 408)
همچنین ابن عباس در تفسیر آیه: « طُوبی لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآبٍ » به نقل از پیامبر اکرم(ص) می نویسد: « لما أسری بی فدخلت الجنة فإذا أنا بشجرة کل ورقة منها تغطی الدنیا و ما فیها تحمل الحلی و الحلل و الطعام ما خلا الشراب و لیس فی الجنة قصر و لا دار و لا بیت إلا فیه غصن من أغصانها و صاحب القصر و الدار و البیت حلیه و حلله و طعامه منها. فقلت: یا جبرئیل؛ ما هذه الشجرة؟ قال: هذه طوبی لک فطوبی لک و لکثیر من أمتک. قلت: فأین منتهاها (یعنی أصلها) قال: فی علیبنابیطالب ابن عمک؛ در شب معراج هنگامی که داخل بهشت شدم، درختی را دیدم که هر برگی از آن، دنیا و آنچه در دنیاست را میپوشانید و در هر برگ آن هم زیورآلات و غذا وجود داشت؛ هیچ قصر و خانهای در بهشت نبود، مگر اینکه شاخهای از این درخت، در آن قصر یا خانه وجود داشت و زیور و غذای صاحب آن قصر یا خانه، از این درخت تأمین میشد. پس گفتم: « ای جبرئیل، این درخت چیست؟ » گفت: « این درخت طوبی است و خوشا به حال تو و بسیاری از امت تو!» گفتم: « انتهای این درخت (اصل آن) کجاست؟ » گفت: « اصل این درخت در وجود پسرعمویت علی بن ابیطالب(ع) است.» (غایة المرام، ج 1، ص72 و بحارالانوار، ج 8، ص150)
در تفسير علی بن إبراهيم از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمودند:« طوبی شجرة فی الجنّة فی دار أَمير المؤمنين عليه السلام و ليس أحد من شيعته إلا و فی داره غصن من أَغصانها و ورقة من أوراقها يستظلّ تحْتها أمّة من الامم؛ طوبي درختي است در بهشت، در خانۀ أميرالمؤمنين عليهالسّلام و هيچ يك از شيعيان او نيستند مگر آنكه در خانهاش يك شاخه از شاخههايش و يا يك برگ از برگهايش ميباشد كه در زير سايۀ آن، امّتي از امّتها می آرمند.»(تفسير قمّي، ص 341)
همچنین آن حضرت، در تفسیر آیه شریفه «ألم تر کیف ضرب الله مثلاً کلمةً طیبةً کشجرةٍ طیبةٍ أصلها ثابتٌ و فرعها فی السّماء؛ آیا ندیدی چگونه خداوند کلمه طیبه و گفتار پاکیزه را به درختی پاکیزه مثال زده که ریشه آن [در زمین] ثابت و شاخه آن در آسمان است.»(ابراهیم، آیه 24) فرمودند: « مقصود، نبی اکرم و پیشوایان پس از او هستند که اصل ثابت و پا بر جا دارند و مقصود از «فرعها» ولایت آن سروران است که باید آنها را پذیرفت.»(بحارالأنوار، ج 24، ص141)
بنابراین بهشت که جای طیب و پاکیزه است مکان ورود پاکان و طیبان خواهد بود و حقیقت شجره طوبی، طهارت و پاکی است. با توجه به اینکه طهارت و قداست در دنیا با اشکال گوناگون محقق می گردد، در آخرت نیز به صورت درختی با شاخه های گوناگون تمثل خواهد یافت و چون هر خوبی و خیر از ولایت سرچشمه می گیرد بدون ولایت، هیچ چیزی دارای ارزش ذاتی نیست در نتیجه ریشه این درخت در خانه ولایت است.
این درخت شاخه های گوناگونی دارد از قبیل: طهارت، رحمت، عافیت، ایثار، إنفاق، عبودیت، عبادت، جهاد، نماز و روزه و... که همه آنها از این تنه و ریشه آبیاری می گردد و هر شاخه از این ریشه نیرو می گیرد و رشد می کند.