برای افکاری که دیگر طاقتی برای تحمل سختی‌ها ندارند ...

تضادها از همان دوران نوزادی شروع می‌شوند. در آن دوران کشف می‌کنیم که منابع رضایت ما خارج از کنترل خودمان هستند و جهان با امیال ما چندان مطابقتی ندارد. و با وجود این، به نظر سِنِکا، اوج حکمت آن است که یاد بگیریم سرسختی و لجاجت جهان را با واکنش‌هایی مثل فوران خشم، احساس بدبختی، اضطراب، ترش‌رویی، خود برحق‌بینی و بدگمانی بدتر نسازیم.

این نوشته برای چالش کتابخوانی مهر ماه 1402 طاقچه تهیه شده است.

فلسفه یک درس دانشگاهی سخت نیست. فلسفه در عمیق‌ترین، زخمی‌ترین و تنهاترین حالت‌های وجودمان جا خوش کرده است. زندگی روزمره ما پر از مشکلاتی است که اگر عمیقاً فلسفه را فهمیده باشیم، به‌راحتی می‌توانیم با آن‌ها کنار بیاییم. البته نگران نباشید؛ آلن دوباتن و شش نابغه‌ی فلسفه قرار است در این راه و با کمک کتاب تسلی‌بخشی‌های فلسفه همراهتان باشند.

درباره ی نویسنده

آلن دوباتن نویسنده‌ و فیلسوف‌ سوئیسی متولد ۲۰ دسامبر ۱۹۶۹ می‌باشد دوباتن در زوریخ به دنیا آمد اما پدرش به سوئیس مهاجرت کرد آلن ۱۲ سال از زندگی خود را در سوئیس گذراند و در حال حاضر در لندن سکونت دارد آثار وی در زمینه‌ی فلسفه به زبان ساده است و اغلب در مورد مسائلی‌ست که در زندگی روزمره کاربرد دارد اولین رمان وی "جستار‌هایی در باب عشق" است و از آثار مهم دیگرش می‌توان به "اضطراب منزلت" و "تسلی بخشی‌های فلسفه" اشاره کرد که در ادامه به کتاب تسلی بخشی‌های فلسفه می‌پردازیم.

درباره ی کتاب

این کتاب برای شروع فلسفه پیشنهاد می‌شود، کتاب به هیچ عنوان سنگین نیست و به شکلی کاملا ساده به زندگی شش تن از فلاسفه اشاره می‌کند و در این بین از هر کدام از فلاسفه‌ی ذکر شده یک نکته‌ی مهم را برمی‌دارد که می‌توان گفت هر نکته پاسخی‌ست به یکی از درد‌های بشری در زندگی روزمره‌ی کنونی.

این کتاب نقطه‌ی شروعی‌ست برای فلسفه‌خوانی و نمی‌توان گفت که مطالب خیلی پربار است، اما آنچنان است که شما را برای خواندن یک کتاب فلسفه دیگر مشتاق‌تر کند. 

با خواندن شرح مختصری از زندگی هر یک از فلاسفه، می‌توانید فیلسوفی که بیشتر برایتان جذابیت دارد را انتخاب کنید و بیشتر در موردش مطالعه کنید اما اگر کتابخوان حرفه‌ای هستید و در زمینه‌ی فلسفه زیاد مطالعه دارید این کتاب ممکن است برایتان خیلی ساده به نظر آید، با این حال به نظرم کتاب به ما فلسفیدن را  آموزش می‌دهد، کتاب به ما یاد می‌دهد چطور فلسفه را در زندگی روزمره‌ی خود بگنجانیم و سرگذشت فلاسفه‌ای همچون سقراط چگونه درس بگیریم درس‌هایی برای رهایی از رنج‌های زندگی.

این فیلسوفان که به ترتیب در کتاب از آن‌ها یاد‌شده هر کدام زندگی متفاوتی داشتند، با این حال درس‌هایی می‌توان از آن‌ها گرفت که امروزه نیز در زندگی ما کاربرد دارند.

سقراط به ما می‌آموزد که‌ رای اکثریت ملاک انتخاب درست نیست و نباید تحت تاثیرش قرار گرفت، این در حالی‌ست که‌ اگر اشتباهی از ما رخ داد آن را با تواضع بپذیریم و در برابر عدم محبوبیت‌مان سقراط در کنارمان است.

از اپیکور معنای لذت را دریافتیم و اینکه چطور با نداشتن پول کافی کنار بیاییم از سِنِکا فیلسوف رومی آموختیم که هر آن باید منتظر بدترین اتفاقات بود اما بدان باور داشت که هرگز بدترین اتفاق رخ نمی‌دهد.

و مونتِنی دوست داشتنی به ما یادآور شد که انسان با تمام عیوبی که دارد دوست داشتنی‌ست، انسان می‌تواند فرهیخته باشد و در عین حال دارای نواقصی نیز باشد. 

و اگر در عشق ناکام ماندید شما را با شوپِنهاوِر آشنا میکند.

در آخر نیچه در برابر سختی‌های زندگی دستمان را خواهد گرفت و به این شکل ما فلسفه را به زندگی خود راه خواهیم داد.

خواندن این کتاب را به دوستداران کتاب‌های «فلسفه به زبان ساده» پیشنهاد می‌کنیم.

امتیاز 

امتیاز من به کتاب فوق ۵ است. اگر به کتاب از دیدگاه کسی بنگریم که در زمینه‌ی فلسفه‌خوانی پیشینه‌ای ندارد، کتاب بسیار بسیار دلپذیر خواهد بود و در آن خبری از اصطلاحات و لغات پرطمطراق نیست، خبری از در لفافه سخن‌گفتن نیست، همه چیز همچون یک داستان پیش میرود، بدون اندکی پیچیدگی و در عین حال شما را عاشق مونتنی میکند!

نباید این کتاب را با دید یک کتاب تمام فلسفی نگاه کرد بلکه این کتاب همچون زنگ تفریحی‌ست برای کلاس فلسفه.

نقل قول ها

• سختی های هولناک مسلما آن قدرها هم اندوهناک نیستند. همه زندگی ها سخت هستند؛ آنچه برخی از آن ها را رضایت بخش هم می کند، شیوه برخورد با دردها و رنج هاست. هر دردی به طور مبهم نشان می دهد که چیزی اشتباه است. این درد ممکن است بسته به فرزانگی و قدرت ذهنی فرد مبتلا نتیجه خوب یا بدی داشته باشد. اضطراب ممکن است ترس را تشدید کند یا منجر به تحلیل درستی از چیزی شود که نادرست است. احساس بی عدالتی ممکن است به قتل بینجامد یا به نوعی نظریه اقتصادی راهگشا. حسد ممکن است به تلخکامی بینجامد یا منجر به رقابت با رقیب و خلق شاهکاری شود...هنر زندگی یعنی یافتن راه هایی برای استفاده از مصیبت های خودمان.
• انسان می تواند مایه شگفتی جهان باشد ولی زنش و خدمتکارانش هیچ چیز قابل ملاحظه ای در او نبینند. معدودی از انسان ها مایه شگفتی خانواده خود بوده اند.
• می توانیم به این مسئله از دو زاویه نگاه کنیم. این که هیچ کسی واقعا شگفت آور نیست، ولی فقط خانواده و خدمتکارانش آن قدر به او نزدیک هستند که این واقعیت ناامیدکننده را تشخیص می دهند؛ یا این که بسیاری از مردم جالب و شگفت آور هستند ولی اگر از نظر زمانی و مکانی خیلی به ما نزدیک باشند، به احتمال زیاد آن ها را چندان جدی نمی گیریم، زیرا علیه آنچه حاضر و آماده است سوگیری عجیبی داریم.
• شاید نباید میل به ثروت را همواره عطش صرف برای زندگی مجلل تفسیر کنیم، ممکن است انگیزه مهم‌تری وجود داشته باشد و آن این که آرزو داریم دیگران به ما ارج گذارند و با ما خوب رفتار کنند.
• ما فراموش می‌کنیم که از میان رفتن تعصبات و کاهش حسادت‌ها به زمان نیاز دارد.
• ارزش انتقاد بستگی دارد به فرایندها و رویه‌های فکری منتقدان، نه تعداد یا مقام آنان.
• تضادها از همان دوران نوزادی شروع می‌شوند. در آن دوران کشف می‌کنیم که منابع رضایت ما خارج از کنترل خودمان هستند و جهان با امیال ما چندان مطابقتی ندارد. و با وجود این، به نظر سنکا، اوج حکمت آن است که یاد بگیریم سرسختی و لجاجت جهان را با واکنش‌هایی مثل فوران خشم، احساس بدبختی، اضطراب، ترشرویی، خود برحق‌بینی و بدگمانی، بدتر نسازیم.
• در قلب اپیکورگرایی، این اندیشه وجود دارد که ما به هر دو سؤالِ «چه چیزی مرا خوشبخت خواهد کرد؟» و «چه چیزی مرا تندرست خواهد ساخت؟» به یکسان به طور شهودی پاسخ بدی می‌دهیم.
• به عقیده اپیکور عناصر ضروری لذت، هر قدر هم که سهل‌الوصول نباشند، اما خیلی گران نیستند.
• وظیفه فلسفه عبارت است از آماده کردن نرم‌ترین فرود ممکن آرزوهای ما بر روی دیوار انعطاف‌ناپذیر واقعیت.
• اپیکور چنین می‌گفت: بین تمام نیکی‌هایی که حکمت برای ما در بر دارد، دوستی پربهاترین است.
• پس نه با پرهیز از درد بلکه با تشخیص نقش آن به عنوان مرحله‌ای اجتناب‌ناپذیر و طبیعی برای دستیابی به هر چیز خوبی، رضایت خاطر حاصل می‌شود.
• درست همان گونه که پزشکی هیچ سودی ندارد اگر بیماری جسمی را برطرف نکند، فلسفه نیز اگر تألم فکری را برطرف نسازد، بی‌فایدهاست.

برای دیدن لیست چنین کتاب‌هایی می‌توانید به صفحه چالش کتابخوانی مهر ماه

سر بزنید.

اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که فلسفه را با کلمات سخت و عبارت‌های طولانی و ناخوانا می‌شناسید، این چالش کتابخوانی فرصتی‌ست تا کتاب‌هایی بخوانید که شما را با فلسفه آشتی دهند. با انتخاب هر کدام می‌توانید وارد صفحه آن کتاب در طاقچه شوید و مطالعه آن کتاب را همین الان با کد تخفیف Salam به عنوان اولین کتاب الکترونیکی با ۵۰٪ تخفیف از طاقچه دریافت و شروع کنید. کتاب‌هایی مانند:

• دنیای سوفی، نوشته‌ی یوستین گاردر
• فلسفه‌ای برای زندگی، نوشته‌ی ویلیام اروین
• من کی‌ام؟ و اگه این‌طوره، چندتا؟، نوشته‌ی ریشارد داویت پرشت
• همه می‌میرند، نوشته‌ی سیمون دوبوار
• خودآموز فلسفه، نوشته‌ی مل تامپسون

برای آشنایی با کتاب‌های بیشتر می‌توانید به صفحه چالش کتابخوانی مهرماه سر بزنید.