مدیریت ارشد کسب و کار یا MBA، رشته ای بسیار کاربردی که نام آن امروزه بسیار به گوشمان می خورد. ولی دقیقا این رشته چیست و چه گرایش هایی دارد؟ اینها سؤالاتی بودند که دقیقا همیشه ذهن من را همیشه مشغول خود کرده بود. با کمی جستجو در اینترنت، مقالات و نتایج زیادی را ملاحظه کردم. چیزی که در نتایج به آن برخوردم و جالب بود، گستردگی این رشته بود. یکی از تعاریف جامع و دقیقی که از آن دیدم به شرح ذیل بود:
رشته ی MBA یکی از رشته های منعطف پذیر است که با رشته های مختلف مدیریت و کسب و کار از قبیل حسابداری، بازاریابی، مدیریت عملیات و غیره مرتبط است. افرادی که این رشته را می خوانند درک بهتری از مدیریت کسب و کار بدست می آورند. از این رو، رشته ی MBA این امکان را برای افراد فراهم می کند تا انتخاب های متنوعی داشته باشند و سپس تمرکز خود را روی رشته ی خاصی به عنوان مثال مدیریت بازاریابی، مدیریت سلامت یا کارآفرینی، غیره بگذارد. این تعریف برای من بسیار جذاب بود زیرا فکر می کردم رشته ی MBA تنها حالت مدیریتی خشک ، نظامند و تک بعدی دارد. به طور کلی MBA به معنی تحصیل در رشته ی مدیریت در یک حوزه ی خاص کسب و کار مثلا منابع انسانی یا مالی است. با کمی جستجوی بیشتر فهمیدم که رشته ی MBA گرایش هایی هم دارد:
گرایش مدیریت مالی: یکی از گرایش های MBA است که روی حسابداری و امور مالی متمرکز است. پس از اتمام تحصیل در این رشته فرد می تواند مشاغل مختلفی در بانک ها، خدمات مشاوره ی مالی، امور مالی شرکتی و مؤسسات مالی داشته باشد.
گرایش فناوری اطلاعات: از آنجایی که در دنیایی زندگی می کنیم که از لحاظ فناوری اطلاعات سریعا در حال رشد است و تقریبا همه چیز به فناوری اطلاعات مرتبط است، صنعت فناوری اطلاعات نیازمند افرادی است که کنترل تیم ها و پروژه ها را بر عهده بگیرد. MBA با گرایش فناوری اطلاعات گرایشی است که در آن افراد یاد می گیرند تا چگونه برای تیم خود برنامه ریزی کنند تا به طور بهینه از فناوری اطلاعات برای بهره وری بهتر استفاده کنند.
گرایش بین المللی: امروزه بیشتر شرکت ها کسب و کار خود را به صورت بین المللی پیش می برند. این کار نیازمند افرادی است که علم مدیریت کسب کار در سطح بین الملل، شم کسب و کار و توانایی کار در بخش بین الملل را داشته باشند. این توانایی ها در MBA گرایش بین الملل خلاصه می شود.
گرایش مدیریت عملیات : عملیات یکی از اصول کسب و کار است. این گرایش شامل برنامه ریزی، سازماندهی کنترل و نظارت فرآیند تولید و ساخت است. این گرایش برای افرادی که پیش زمینه ی اطلاعاتی مهندسی دارند، مناسب است.
گرایش مدیریت استراتژی: این گرایش به افراد می آموزد تا تفکر راهبردی (استراتژیک) داشته باشند. این گرایش شامل تحلیل های محیطی و صنعتی ،مزیت رقابتی، تحلیل داخلی، ساختار سازمانی و غیره می باشد.
گرایش کارآفرینی: همانطور که از نام آن بر می آید، MBA با گرایش کارآفرینی برای افرادی طراحی شده است که می خواهند کارآفرین موفق باشند. امروزه، سازمان ها افرادی را استخدام می کنند که بتوانند به طور کارآمد عملیات را مدیریت کنند و سازمان را رهبری کنند. این کار را مدیران کارآفرین انجام می دهند.
گرایش بازاریابی و فروش: این گرایش اخیرا علاقه مندان بسیاری را به خود جلب کرده است. این گرایش مستلزم مهارت و دانش عمیق در زمینه ی بازاریابی، تبلیغات و روابط عمومی است.
گرایش نوآوری: نوآوری ویژگی است که می تواند هر چیز را دگرگون کند. این گرایش برای افرادی است که می خواهند مهارت ها، دانش و تفکر خود را بالا ببرند. موفقیت اتفاقی نیست. برای مدیریت کارآمد، باید اندیشه و ایده های نو داشته باشیم.