آیا می‌خواهید زمین را حفظ کنید؟ مردم روستاها، شهرها و کشورهای دیگر را درک کنید؟ و اقتصاد جوامع محلی را بهبود دهید؟ پس بوم‌گردی را دریابید. بوم‌گردی نوعی از گردشگری است که چندان نیازی به هتل و سایر تجملات وابسته ندارد. همه با هم، خوش‌وخرم در آلونکی چند روزی زندگی می‌کنند. جایگاه بوم گردی در گردشگری ایران با ۴ اقلیم از ۵ اقلیم دنیا، متنوع‌ترین صنایع دستی جهان، چند هزار سال قدمت و غیره و غیره نیاز به توجه بیشتری دارد تا رمقی گرفته و به بازوی اقتصاد گردشگری تبدیل شود.
بوم‌گردی سفری مسئولانه به مناطق طبیعی است که ضمن حفظ محیط زیست، منجر به بهبود تندرستی مردم محلی می‌شود. در بوم‌گردی، آموزش مهمان و میزبان بسیار مهم است و از این طریف می‌توان به درک متقابل میان جوامع مختلف دست یافت.
الف) حفظ تنوع زیستی-فرهنگی و مراقبت از میراث طبیعی و فرهنگی زمین
ب) کاهش فقر و توسعه پایدار در جوامع محلی
پ) ایجاد درک متقابل میان فرهنگ‌های مختلف و انسان با طبیعت
الف) کاهش آثار فیزیکی، اجتماعی، رفتاری و روان‌شناسی بر محیط زیست و جوامع محلی
ب) احترام نسبت به محیط زیست و فرهنگ‌های مختلف
بوم‌گردی در ایران کاملاً اتفاقی و بدون سیاست‌گذاری قبلی شروع شد. بیست و خرده‌ای سال پیش مازیار آل داوود خسته از تهران به گرمه، روستای پدری‌اش در حوالی اصفهان بازگشت و از قضا چند مسافر فرانسوی چند روزی مهمانش شدند. حس خوب مسافران در پایان سفر، انگیزه مازیار برای گسترش کسب‌وکارش شد و از آن روز تا الآن بوم‌گردی در ایران رشد کرده است.
وضعیت بوم گردی در ایران
قدم اول برای توسعه گردشگری در ایران، آن است که مردم دنیا بدانند که ایرانی زیبا وجود دارد که در سایه بی‌توجهی داخلی و عناد خارجی ناشناخته است. ایران در سال ۱۳۹۹ به عضویت «سازمان بین‌المللی بوم‌گردی» درآمد. خبری مسرت‌بخش که می‌تواند کلید معرفی ایران و جاذبه‌هایش به مردم جهان باشد. حال اگر ایران معرفی شد و طبیعت‌گردان آمدند، باید برای پذیرایی از آنان اقامتگاه‌های بوم‌گردی مناسب وجود داشته باشد.
نقشه پراکندگی اقامتگاه‌های بوم‌گردی نشان می‌دهد که همه استا‌ن‌ها اقامتگاه دارند و ساخت اقامتگاه جدید شاید دغدغه فعلی نباشد. در واقع مشکلات کیفی گریبان‌گیر بوم‌گردی در کشور است؛ مثلاً مبنای قیمت‌گذاری خدمات مشخص نیست و درجه‌بندی کیفی اقامتگاه‌ها هنوز به درستی انجام نشده است. به عنوان یک مثال عینی، در یکی از سایت‌های اجاره اقامتگاه بوم‌گردی ۳ اقامتگاه در مازندران وجود دارد که هر سه ۴/۵ ستاره دارند اما قیمت یک شب اقامت در آن‌ها ۱۰۰، ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان برای هر نفر است. خُب مبنا چیست؟
ولی تیموری، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سال ۱۳۹۷ (وزارتخانه فعلی) اعلام کرد که بوم‌گردی می‌تواند ضعف زیرساخت‌های گردشگری در کشور را از بین ببرد. پس مسئولین به اهمیت بوم‌گردی واقفند. او «جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی» را به عنوان یکی از متولیان این حوزه معرفی کرد. حتی در سال ۱۳۹۷، سازمان سندی با سازمان جهانی گردشگری امضا کرد که یکی از محورهای آن همکاری در زمینه بوم‌گردی و گردشگری روستایی است و قرار شد در سال ۲۰۲۰ همایشی درباره بوم‌گردی و گردشگری روستایی برگزار شود که عاقبتش مشخص نشد. خلاصه که یک روز می‌گویند ۱۶ هزار شغل در بوم‌گردی ایجاد می‌کنیم، یک روز می‌گویند بوم‌گردی‌های کشور را درجه‌بندی می‌کنیم و یک روز دیگر هم حرف دیگر. آخرش هم آش همان آش و کاسه همان کاسه!
توصیه‌ای برای بوم‌گردی دارید؟ اصلاً تا حالا بوم‌گردی را در داخل یا خارج از کشور تجربه کرده‌اید؟
برای مشاهده آمارهای بیشتر در حوزه گردشگری به اینستاگرام و لینکدین نمافر سر بزنید.
این مطلب و سایر مطالب جذاب در حوزه صنایع خلاق و فرهنگی را می‌توانید در مجله نمافر مطالعه کنید.
نویسنده: محمد ملکی
منبع آمارهای استفاده شده:
نقشه وضعیت گردشگری نمافر
برای مطالعه گزیده نقشه وضعیت گردشگری به وبسایت نمافر مراجعه کنید.
