اسنپ همسفر دیجیتال مسافران است که نهمین سال همراهی آن نیز با مردم ایران گذشت. این مجموعه که در ابتدا فعالیت آن محدود به حمل و نقل خودرویی بود، امروز در حوزه‌های مختلفی فعالیت خود را گسترش داده و به پشتوانه برند خود، در حال گسترش فعالیت‌های خود است. اسنپ با بیش از 60 میلیون کاربر در 278 شهر کشور جایگاه ویژه‌ای در اکوسیستم فناوری و بازار اقتصاد دیجیتال ایران دارد، از این رو گزارش داده‌محور سالانه آن در سطوح مختلف حائز اهمیت است. با توجه به این امر، در این یادداشت از منظر صنایع فرهنگی و خلاق نگاهی به گزارش سال 1401 شده و بخش‌های مرتبط با صنایع فرهنگی و خلاق آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
به‌طور کلی و بر اساس شرکت‌های زیرمجموعه‌ی گروه اسنپ (در گزارش عملکرد سال 1401)، شرکت‌های اسنپ‌تریپ، اسنپ‌فود، اسنپ‌شاپ و اسنپ‌کیچن محصولات و خدمات مرتبط با صنایع فرهنگی و خلاق ارائه و عرضه می‌کنند، به همین دلیل به داستان آن‌ها در سال 1401 نگاهی می‌اندازیم. همچنین بر اساس دسته‌بندی سرویس‌های سوپراپلیکیشن اسنپ، از میان 17 سرویس موجود، تعداد 6 سرویس هتل، غذا، قطار اتوبوس و فروشگاه با صنایع فرهنگی و خلاق مرتبط هستند.
اسنپ‌تریپ، سرویس خدمات سفر در سوپراپ اسنپ است که بیش از 1000 هتل و اقامتگاه فعال را در سراسر کشور در اختیار مسافران و گردشگران قرار داده است. این سرویس همچنان از طریق همکاری با ایرلاین‌های داخلی بخشی دیگر از خدمات صنعت گردشگری را پوشش می‌دهد. در سال 1401، تعداد کل کاربران اسنپ‌تریپ به 1 میلیون و 200 هزار کاربر رسیده‌اند و این سرویس رشد 47درصدی فروش نسبت به سال 1400 داشته است. در سال 1401 اسنپ‌تریپ خدمات جالب و جذابی مانند سرویس فروش ویزا، فروش تور و... را راه‌اندازی کرده است. به‌نظر می‌رسد عمده فعالیت‌های اسنپ‌تریپ در حوزه گردشگری با محوریت خدمات سفارشی‌شده و آسان به کاربران بوده است. شعار این سرویس ارائه همه‌ی خدمات سفر از خرید بلیت هواپیما، قطار و اتوبوس تا رزرو هتل و... است.
اسنپ‌تریپ در 180 شهر داخلی و بیش از 90 هزار شهر خارجی هم به گردشگران خدمات ارائه می‌دهد. در سال 1401، فروش هتل داخلی 17 درصد و فروش هتل خارجی 99 درصد رشد داشته‌اند. بیشترین رزرو نیز در تاریخ 5 اردیبهشت بوده است.
میانگین قیمت هتل‌های داخلی و خارجی نیز در سال 1401 در مقایسه با سال 1400 بیش از 40 درصد افزایش قیمت داشته‌اند.
همچنین نگاهی به رفتار کاربران اسنپ‌تریپ در رزرو هتل‌های داخلی و خارجی نشان می‌دهد که شهرهای تهران، مشهد و کیش محبوب‌ترین مقاصد کاربری برای رزرو هتل داخلی و سه شهر استانبول، دبی و وان ترکیه محبوب‌ترین مقاصد برای رزرو هتل خارجی توسط کاربران بوده‌اند.
غذا بخشی از دارایی‌های معنوی در صنایع فرهنگی و خلاق است. اسنپ‌فود اولین استارتاپی بود که به هسته اصلی کسب‌وکار اسنپ پیوست. اسنپ‌فود با 5 میلیون کاربر، پس از اسنپ خودرو دومین سرویس محبوب و پرکاربرد اسنپ است. بر اساس گزارش عملکرد سال 1401 اسنپ، کباب، پیتزا و ساندویچ سه غذای محبوب کاربران اسنپ‌فود بوده‌اند.
در سال گذشته، 50 شهر جدید به دایره سرویس‌دهی اسنپ‌فود اضافه شده‌اند، این مجموعه برای سال 1402 بر گسترش خدمات در سرتاسر ایران تمرکز کرده و در تلاش است تا علاوه بر حضور در شهرهای بیشتر، به سرویس‌های خود نیز بیافزاید. توسعه چت آنلاین برای پیگیری سریع‌تر مشکلات مشتریان و بهبود عملکرد وب‌سایت، تلاش‌های این استارتاپ در بازار سفارش غذای آنلاین برای رضایت کاربران بوده است. همچنین اضافه شدن امکان تبلیغ فروشگاه‌ها، هدایای نقدی و فود استوری با هدف تولید محتوا و و دیده شدن رستوران‌ها از قابلیت‌های جدید اسنپ‌فود است.
همچنین اسنپ‌چیکن دیگر سرویس مرتبط با غذا سوپراپ اسنپ است. این سرویس با همکاری برندهای صنایع غذایی کشور، سعی در توسعه بازار سفارش غذای آنلاین در ایران دارد. اسنپ‌چیکن با پیاده‌سازی راهکارهای هوشمند و داده‌محور، تلاش می‌کند رشد و بهره‌وری تولید و فروش غذا در محیط آنلاین را ارتقاء و رونق بخشد.
همان‌گونه که اشاره شد، اسنپ‌فود و اسنپ چکین بخش‌هایی از اکوسیستم فناورانه و خلاق اسنپ هستند که با صنایع فرهنگی و خلاق پیوند خورده‌اند. این مجموعه‌ها، می‌توانند با برنامه‌ها و عملکرد خود این بخش با اهمیت از صنایع فرهنگی و خلاق را که کمتر مورد توجه قرار گرفته، ترویج و تقویت کند.
اسنپ‌شاپ سرویس نوپایی از اسنپ است. با اینکه در گزارش عملکرد سال 1401 این مجموعه، داستان و آمارهای اسنپ‌شاپ مانند بخش‌های دیگر به‌شکل مفصل نیامده است، اما در بخش‌های مختلفی به آن اشاره شده است. در فروشگاه اینترنتی اسنپ 7 دسته محصول شامل محصولات دیجیتال، آرایشی و بهداشتی، خانه و آشپزخانه، فرهنگ و هنر، مد و پوشاک، ابزار و تجهیزات خودرو و ورزش و سفر وجود دارد که در 4 دسته آن، محصولات و کالاهای مرتبط با صنایع فرهنگی و خلاق ارائه و عرضه می‌شوند. فروشگاه اسنپ در حال حاضر در شهرهای تهران، اصفهان، شیراز و مشهد فعال است. به‌نظر می‌رسد فعالیت این سرویس در سایر شهرها و رشد آن در سال‌های بعد، در ترویج و فروش محصولات و کالاهای مرتبط با صنایع فرهنگی و خلاق در نتیجه صنایع خلاق و فرهنگی نقش مثبتی داشته باشد.
گروه اسنپ در سال 1401، در راستای مسئولیت اجتماعی خود 9 طرح نیکوکاری در اسنپ‌کلاب برگزار کرده و در طرح‌های توانمندسازی و حمایتی نیز مشارکت کرده است. در طرح «کمک به اشتغال مادران کم‌برخوردار» 160 نفر از زنان کم‌برخوردار از طریق آموزش و فروش محصولات بافتنی حمایت شده‌اند. همچنین با مشارکت در طرح «توسعه‌ی گروه‌های خودیار زنان در چابهار و شهرستان دشتیاری» در توان‌افزایی زنان حاشیه‌نشین چابهار و دشتیاری» از طریق آموزش هنردورزی مشارکت داشته است.
اسنپ با بیش از 60 میلیون کاربر در 278 شهر کشور، یکی از بزرگترین شرکت‌های فعال در حوزه فناوری و خدمات آنلاین در ایران است که تلاش کرده تا ضمن توسعه خدمات اصلی خود در زمینه حمل و نقل، به حوزه‌های دیگر نیز ورود پیدا کند. در واقع اسنپ از خدمات حمل و نقل آغاز کرده و به یک اکوسیستم چندگانه و متنوع در حوزه‌های مختلف تبدیل شده است.
بر اساس دسته‌بندی سرویس‌های سوپراپلیکیشن اسنپ، از میان 17 سرویس موجود، تعداد 6 سرویس هتل، غذا، قطار اتوبوس و فروشگاه مستقیما با صنایع فرهنگی و خلاق مرتبط هستند. در این راستا، سرویس‌هایی مانند اسنپ تریپ، اسنپ فود، اسنپ چیکن و اسنپ‌شاپ با ارائه خدماتی در حوزه گردشگری، صنایع غذایی و فروش محصولات فرهنگی و خلاقانه، هر کدام به نوعی با صنایع فرهنگی و خلاق مرتبط هستند. به نظر می‌رسد با توجه به جایگاه ویژه اسنپ، این شرکت می‌تواند در توسعه و ترویج صنایع فرهنگی و خلاق در کشور نقش موثری ایفا کند.
