چگونه انتخاب کنیم؟
خوبی کاپ پریود(منستروال،قاعدگی یا هرچی) اینه که برای انتخابش مجبور میشیم بدنمون رو بیشتر بشناسیم. واقعیت اینه که به دلایل متعدد کمتر دربارهی اندام جنسی منتسب به زنان و تفاوتهای طبیعی که از نظر شکل و اندازه با هم دارند خوندیم و شنیدیم. میگم منتسب به زنان تا کسانی که اندام جنسی زنانه دارند ولی از لحاظ هویت جنسیتی خودشون رو زن نمیدونند، نادیده نگیرم.
کاپ پریود هم مثل شلوار،کفش، سوتین میزان راحتیش بستگی مستقیم داره با هماهنگیش با فرم و اندازهی بدن. مهمترین فاکتورهایی که برای انتخابش باید در نظر بگیریم محل قرارگیری سرویکس، میزان سفتی عضلات واژن و میزان خونریزی ماهانه است.
طول واژنمون چه قدره؟
سرویکس یا دهانهی رحم بخش پایینی رحمه که به واژن میرسه. ۳-۲ سانتیمتر طول داره که با ابزار پزشکی قابل دیدنه(همون که ازش نمونه میگیریم برای تست پاپاسمیر). اما قسمت خارجی سرویکس که بالاترین جای واژنه با انگشت قابل لمسه. با لمسش میتونیم بفهمیم که چه قدر پایین یا بالاست و در نتیجه طول واژن بلند، کوتاه یا معمولیه.
در حالت ایستاده یک پا رو روی صندلی، لبهی تخت یا توالت فرنگی بذارید و انگشتتون رو (دستاتون رو شستید؟) داخل واژن کنید.
اگر وقتی که نوک انگشت سرویکس رو لمس میکنه (یه بافتی که تفاوتش محسوسه. میتونه مثل نوک بینی باشه یا بافت نرمی مثل لب) فقط یک بند انگشت داخله، یعنی واژن کوتاهه. یا در واقع سرویکس پایینه. اگر دو بندانگشت داخل باشه، متوسط و اگر سه بندانگشت داخله یا اصلاً نوک انگشتتون به سرویکس نمیرسه، بلنده.
یادمون باشه که جای سرویکس الزاماً ثابت نیست. در زمان پریود در پایینترین سطح خودش قرار میگیره و در زمان تخمکگذاری و روزهای دور و ورش(که معمولاً وسط سیکله) بالاترین، بازترین و نرمترینه. در حالت خوابیده بالاتر قرار میگیره تا ایستاده. از همه مهمتر اینکه حین سکس جای سرویکس تغییر میکنه. پس بالا یا پایین بودن سرویکس رو با طول آلت جنسی پارتنرِ مَردتون نمیتونید بسنجید. چون به جز موارد اندک معمولاً اندامهای جنسی منتسب به زنان و مردان صرف نظر از اندازه قابلیت هماهنگی با هم رو دارند.
عضلات واژن
عضلات واژن هم مثل بقیهی عضلات بدن میتونن با ورزش سفت بشن. هر چند عضلات واژن قابلیت بازگشت به حالت طبیعی به طور خود به خودی رو دارند اما فشارهای متعدد به کف لگن، مثل بارداریها، زایمانهای پی در پی و اضافه وزن شدید میتونند این روند رو کند کنند.
اگر ورزشکارید یا تمرین کگل(kegel) میکنید، احتمالاً عضلات واژنتون قدرت انقباض بالایی داره. در غیر این صورت به احتمال قریب به یقین عضلات شما نه سفته نه شل. اگر بارداری و زایمان پی در پی داشتید و با ورزش و تمرین کگل ترمیمش نکردید، «ممکنه» عضلات نسبت به معمول شلتر باشن.
بیشتر فروشندههای کاپهای پریود این فاکتور رو بر اساس سن (پایینتر یا بالاتر از ۳۰) و تجربهی زایمان طبیعی میسنجند که به نظر اصلاً دقیق نمیرسه.
میزان خونریزی
خیلی جاها گفتن بین ۱۰ تا ۴۰ میلیلیتر خونریزی در کل دوره طبیعیه و بالاتر از اون خونریزی شدیده و اگر بالای ۸۰ میلیلیتر باشه باید با پزشک مشورت کنید. یه جاهایی هم اعداد متفاوتی دادهاند. با این حال هر تامپون و پد سایز نرمال معمولا ۵ میلیلیتر گنجایش داره. این اعداد به هیچ وجه دقیق نیستند و چون تا کاپ استفاده نکنید نمیتونید میزان خونریزی رو دقیق بفهمید، شاید بشه گفت اگر «مجبورید» هر ۲-۱ ساعت پد و تامپونِ معمولی رو تعویض کنید یعنی خونریزی سنگین دارید. معمولاً پد و تامپون زودتر از اینکه از کل ظرفیتش استفاده بشه به خاطر رعایت بهداشت تعویض میشه. اما در حالتی که خونریزی بسیار شدیده در واقع انتخاب دیگهای نیست.
ضمن اینکه تا زمانی که از پد و تامپون استفاده میکنید به خاطر پخش شدن خون فکر میکنید خونریزی شدیده. در حالی که با کاپ متوجه میشید که حتی در روزهای اول که معمولاً خونریزی شدیدتره اونقدر که فکر میکردید خون از دست نمیدید.
حالا چی؟
حالا بر اساس این فاکتورها و شناختی که از بدن خودتون دارید/پیدا میکنید، میتونید کاپی که احتمال بیشتری داره باهاش راحت باشید انتخاب کنید. بعضیها هم تا امتحان نکردند نتونستند بهترین انتخاب رو داشته باشند. یعنی با وجود همهی اینها ممکنه محبور شید دوباره خرید کنید و یک مدل دیگه امتحان کنید.
انتخاب بر اساس بلندی کاپ
طبیعتاً اگر واژن بلندی دارید بهتره از کاپهایی که طول بیشتری دارند استفاده کنید. اگر از مدلهای کوتاهتر استفاده کنید مشکل حادی پیش نمیاد اما موقع خارج کردن ممکنه کمی سختتون بشه. اگر سرویکس پایینه باید از انواع کوتاهتر استفاده کنید. طبیعیه که در این صورت اگر کاپ بلند باشه غیر قابل استفاده است. پس اگر سرویکس بالا یا متوسطه انتخابهای بیشتری دارید و با خیال راحتتری خرید میکنید.
تفاوت طول بعضی مدلهای کاپ رو میتونید تو عکس بالا ببینید. اون مدلهای Femmycycle برای سرویکسهای خیلی پایینه. در مارکهای معروف و پرطرفدار Diva cup معمولاً جزو بلندترینهاست. ضمن اینکه اون دُم انتهای کاپ (stem) رو میتونید با قیچی کوتاه کنید تا به اندازهی دلخواه دربیاد.
انتخاب بر اساس میزان استحکام کاپ
کاپها درجههای مختلفی از استحکام رو دارند. بعضی از سیلیکونهای خیلی نرم درست شدهاند که از انعطاف بالای کاپ و راحت خم و تا شدنش مشخصه. بعضی دیگه معمولی و بعضی خیلی سفت و محکماند.
کدوم مناسبتره؟ بر اساس چیزی که از استحکام عضلات واژنمون میدونیم یا حدس میزنیم باید انتخاب کنیم. در این مورد دو تا نظر کاملاً متفاوت هست. بعضی از سازندهها و فروشندهها میگن اگر ورزشکاری و عضلات واژنت قویه از کاپ نرم استفاده کن و اگر سنت بالاست و زایمانهای متعدد داشتی از کاپ سفتتر استفاده کن. بقیه هم که با معمولی کارشون راه میفته. اما تجربهی من و چیزایی که از تجربههای بقیه خوندم و چیزی که وبسایتهایی که مال تولیدکنندهی خاصی نیستند نوشتند، کاملاً برعکسه. اگر عضلات واژن سفت باشند فشار زیادی به کاپ وارد میکنند که باعث میشه کاپ راحت داخل واژن باز نشه. اگر خیلی کاپ نرم باشه حتی ممکنه فشار عضلات واژن مچاله یا برعکسش کنه. در مورد عضلات ضعیف نمیدونم که چه قدر کاپ نرم جواب میده اما به طور کلی حدسم اینه که کاپهای خیلی نرم به جز نوجوانها برای دیگران خیلی کاربرد نداشته باشند. میزان استحکام کاپهای مختلف بر اساس اعداد ۱ تا ۵ از نرمترین تا محکمترین در چارتهای مختلف دسته بندی شده که با سرچ ساده در گوگل قابل دسترسیه.
انتخاب بر اساس مقدار خونریزی
اگر خونریزی کم یا نرماله که هر کاپی میشه استفاده کرد. برای خونریزیهای شدید کاپهایی با حجم بالاتر توصیه میکنند که مجبور نباشید تند تند تخلیه کنید. اما به نظر من فاکتورهای دیگه اهمیت بیشتری دارند چون چندبار بیشتر تخلیه کردن کاپ رو میشه تحمل کرد اما کاپی که اندازه نباشه دردسر زیادی داره.
برای خرید گزینههای محدودی داریم
واردکنندههای کاپ در ایران محدودند. روی وبسایت یا صفحهی اینستاگرام میفروشند یا به بعضی داروخانهها توزیع میکنند. من از یکی از همینها خرید آنلاین کردم. با اینکه کاپ مناسبتری برای خودم در نظر داشتم و چون خریدش ممکن نشد به همین راضی شدم، واقعاً مشکل خاصی باهاش ندارم. با توجه به اینکه قیمتش تو ایران مناسبتره میشه خیلی هم سخت نگرفت.
چه طور استفاده کنیم؟
اگر خرید کردید بروشور کاپ براتون کاملاً توضیح داده. روی وبسایت همون محصول هم میتونید توضیحات بیشتر بخونید. حتماً باید امتحان کنید که با چه روشی راحتترید. مثلاً اینکه چه شکلی تا کنید راحتتر داخل میشه.
برای راحتتر داخل شدن کاپ میشه از لوبریکانتی که بر پایهی آب باشه (Water-Based Lubricants) استفاده کرد. اصلاً نباید از لوبریکانتهای چرب یا وازلین استفاده کرد. هم به سیلیکون آسیب میزنه هم کیه که اون چربی رو پاک کنه.
برای داخل کردن کاپ از عضلات واژن کمک بگیرید. چیزی شبیه تمرین کگل. بکشیدش که بیاد بالا. بعد هم حتما انگشتتون رو دورش بکشید که مطمئن بشید کامل باز شده. اگر باز نشد با دو انگشت کمی پایین کاپ رو فشار بدید و کم بالا پایینش کنید تا هوا خارج شه و باز شه. تقریباً همیشه جواب میده.
بعد از داخل کردن اگر کاپ رو داخل واژن حس میکنید یا دم کاپ بیرون از بدنتون قرار گرفته یعنی درست جاگذاری نکردید یا کاپ براتون بزرگه.
برای خروج کاپ حالت چمباتمه یا اسکوات ایدهآله. باز هم از فشار عضلات واژن این بار در جهت مخالف کمک بگیرید. اگر دردناک بود به زور نکشید. قبل کشیدن با دو انگشت انتهای کاپ رو فشار بدید و رها کنید و کم کم به پایین بکشید. هول نکنید. استرس عضلات رو منقبض و خروج کاپ رو سختتر میکنه.
اگر از داخل کردن انگشتتون داخل واژن معذب میشید یا حس خوبی ندارید این بهترین تمرینه که با این تابو مبارزه کنید و با بدنتون راحتتر باشید.
*اگر با دخول جنسی، داخل شدن انگشت، وسایل معاینهی پزشکی زنان و هر چیز دیگری به واژن خیلی مشکل دارید و این کار براتون خیلی دردناک یا حتی غیرممکنه، در مورد واژینیسموس مطالعه کنید و حتماً از پزشک کمک بگیرید. درمان واژینیسموس خیلی راحتتر از زندگی کردن باهاشه. به هیچ وجه سعی نکنید به زور دخول واژینال داشته باشید و استفاده از کاپ رو به بعد از رفع این مشکل موکول کنید.
با چی بشوریم؟
خود تولیدکنندهها مایع شست و شوی مخصوصی رو پیشنهاد میکنند که خودشون میفروشند. اصلاً هم ارزون نیست. بهانهشون اینه که صابونهای معمولی چون روغن دارند به سیلیکون کاپ آسیب میرسونند و چون معطرند و به هرحال مقداری از ماده روی کاپ میمونه ممکنه واژن بهش حساسیت بده. PH صابون معمولی هم ممکنه تنظیم PH واژن رو به هم بریزه. این همه وسواس برای سلامتی ماست؟ نخیر. مثل همهی فروشندههای دیگه گیرمون آوردند.
واقعیت اینه که هربار اول و آخر پریود کاپ رو در آب میجوشونیم که ضدعفونی بشه و هربار که از واژن خارجش میکنیم نیازی به شست و شو با هیچ مادهای نداره؛ مگه کجا رفته بوده؟ با آب سرد(برای اینکه رنگ و بو نگیره) میشوریم و همون موقع دوباره استفاده میکنیم. اگر اصرار داریم که حتما تو کف بشوریم میشه از ژلهای شست و شوی ژنیتال، صابون بچه یا صابونهای ملایم استفاده کرد و بعد هم خوب آب کشید. اون قضیهی روغن و آسیب به سیلیکون هم خیلی جدی نگیرید. آسیبی که اون مقدار روغن در صابون ممکنه بزنه خیلی جزئیه در حدی که ممکنه عمر کاپ رو از ده سال به هشت سال کاهش بده که ضررش خیلی کمتر از خریدن مایع مخصوص به مدت ده ساله. من هربار فقط قبل از جوشوندن با صابون بچه میشورم و پیشنهادم هم همینه. بعد از جوشوندن کاپ رو آبکشی کنید چون کلی آهک بهش میچسبه.
آیا کاپ در واژن حرکت میکنه و میتونه داخل رحم بشه؟
شوخیه مگه؟ دهانه رحم که همون سرویکس باشه برای همین اون جاست. به جز تعداد بسیار محدودی از اسپرمهای برگزیده اونم در روزهای خاصی از سیکل ماهانه، هیچ جنبندهای نمیتونه از سد سرویکس به راحتی بگذره و داخل رحم شه مگر با ابزار پزشکی و با اهداف خاص. کاپ انقدر بزرگ هست که به زور هم نمیتونید داخل رحم بکنیدش. همینطور خون قاعدگی امکان بازگشت به رحم رو نداره. نگرانی عجیب اما ظاهراً رایجیه.
کثافتکاری نیست؟
خون پریود بر خلاف باورهایی که به ما تحمیل کردند/میکنند، خونهای کثیف بدن نیست. در واقع بخشی از آندومتر یا دیوارهی رحمه که قرار بوده جنین بهش بچسبه و حالا که نچسبیده داره خارج میشه. از این تمیزتر؟
اگر چندشتون میشه که به بدن خودتون وقتی پریودید دست بزنید یا از خونی شدن دستتون بیزارید، این انتخاب شماست. فقط بدونید که اساس این نفرت از جایی به غیر از بهداشت و سلامتی میاد.
باکرهها «نمیتوانند» استفاده کنند؟
چرا نباید بتونند؟ اگر کسی به هر دلیلی انتخاب کرده/مجبور بوده که رابطهی جنسی نداشته باشه، دلیل نمیشه که نتونه چیز دیگهای داخل بدنش بکنه؛ مگه درش بسته است؟ اما اگر سوال اینه که داخل کردن کاپ به پردهی بکارت(Hymen) آسیب میزنه یا خیر، پاسخ اینه که ممکنه. مفهوم آسیب دیدن و پاره شدن هایمن و اینکه اصلاً قابل تشخیص هست یا نه، بحث طولانی و پرمناقشهایه. اما به هر حال کسی که داستان هایمن براش مهمه میتونه مثل هرچیز دیگهای استفاده از کاپ رو انتخاب بکنه یا نکنه. عبارت «این برای باکرهها نیست» تعیین تکلیف و دیکته کردن یک دستورالعمل برای گروه بزرگی از انسانها و بدنهاشونه.
نوجوانها هم میتونند از کاپ استفاده کنند؟
بله. ممکنه لازم بدونند از انواع مخصوص نوجوانها که کوچکتر یا نرمتر هستند استفاده کنند یا بر اساس آناتومی بدنشون انتخاب دیگهای بکنند. لازم به تاکید نیست که این ربطی به روابط جنسی زودهنگام و زیر سن قانونی نداره و نوجوان میتونه در این مورد آموزش دیده باشه و آگاهانه عمل کنه بدون اینکه نیازی به بکارت (با فرض اینکه کاپ باعث آسیب به هایمن میشه) یا هر بازدارندهای باشه.
چرا تامپون نه؟
تامپون به خاطر پودر جاذبی که داره همهی ترشحات واژن رو جذب میکنه و محیط واژن رو خشک و مستعد عفونت میکنه. استفاده طولانیمدت ازش میتونه برای سلامتی مضر باشه. ضمن اینکه کلی زباله تولید میکنه که کاپ نمیکنه.
چرا استفاده میکنم؟
مقدار قابل توجهی زباله تولید نمیکنم. از لحاظ اقتصادی میصرفه چون ۱۵-۱۰ سال کار میکنه. حساسیت و آلرژی پوستی به نوار بهداشتی و تامپون داشتم که دیگه تمام شد. هر ۱۲-۱۰ ساعت خالیش میکنم پس بیرون نگران نیستم و هی دنبال توالت عمومی نمیگردم. با خیال راحت ورزش میکنم، میرقصم، شنا میکنم و اصلاً یادم میره نگران پریود باشم. شب از خواب برای تعویض نواربهداشتی بیدار نمیشم. میتونم میزان خونریزی رو دقیق اندازه بگیرم که برام جالبه. منتظرم تابستون شه تا کیف کنم از اینکه نواربهداشتیای نیست که بخواد عرق کنه، سنگین شه و بو بگیره. حقیقتاً کیفیت زندگیم ارتقا پیدا کرده.
چیش بده؟
اینکه سکس رو محدود میکنه. یعنی هربار که بخواید سکس کنید باید برید حمام یا دستشویی دستتون رو بشورید، کاپ رو خارج کنید، خالی کنید، بشورید، بذاریدش جای تمیز که اگر به گولدن تایم هم معتقد باشید دیگه تقریباً باید از دست رفته بدونیدش. یا ممکنه کلاً به خاطر دردسر ورود و خروج کاپ بیخیال سکس بشید. اگر دوست ندارید وقتی پریودید سکس کنید یا به هر دلیلی سکستون شامل دخول واژینال نمیشه طبعاً این مشکل رو تجربه نخواهید کرد.
دیگه اینکه توی طبیعت و دشت و دمن یه کمی سخته. تو کمپینگ معمولاً آب کمه و رعایت بهداشت سخته. البته هنوز امتحانش نکردم ممکنه راه حل سادهای داشته باشه.
اگر به لاستیک، سیلیکون یا مواد پلاستیکی حساسیت داشته باشید یا نباید از کاپ استفاده کنید یا از انواع مخصوص استفاده کنید که انتخاب خیلی محدودی دارید.
در آخر
کانال Precious Stars Pads روی یوتیوب مال دختر نوجوانیه که اطلاعات و دانش و دقتش خیرهکننده است. وبسایت putacupinit.com مرجع تقریباً کاملیه و یک تست هم داره که نتیجهاش کاپ مناسبتون رو پیشنهاد میده.