معرفی و مرور سریال «الحشاشین»
تاریخ نگارش: ۱۸ خردادماه ۱۴۰۳
سریال «الحشاشین» درباره‌ی یکی از رازآلودترین و مناقشه‌برانگیزترین شخصیت‌های تاریخ ایران و اسلام، یعنی حسن صباح است. داستان این مجموعه‌ی تلویزیونی در قرن پنجم هجری می‌گذرد و در آن ظهور حسن صباح، رهبر فرقه‌ی حشاشین (از اسماعیلیان نزاری) به تصویر کشیده شده‌است. «الحشاشین» ساخته‌ی کشور مصر در ژانر درام تاریخی و اکشن است. این سریال 30 قسمتی که در ماه رمضان سال گذشته پخش شد، توسط پیتر میمی کارگردانی شده و نویسندگی آن را عبدالرحیم کمال برعهده داشته‌است. کریم عبدالعزیز (حسن صباح)، فتحی عبدالوهاب (نظام‌الملک)، نیکلاس معاوض (خیام)، میرنا نورالدین (دنیازاد)، احمد عید (زید بن سیحون) و سامی الشیخ (کیا برزک‌امید) از جمله بازیگران سرشناس این مجموعه‌اند.
یکی از پایه‌های اصلی شکل‌گیری داستان «الحشاشین»، افسانه‌ی سه یار دبستانی است که طبق آن حسن صباح، خواجه نظام‌الملک و عمر خیام، در نوجوانی با یکدیگر عهد می‌بندند که اگر روزی یکی از آنان صاحب قدرت شد و به مقام بالایی رسید، دو دوست دیگر را در رسیدن به خواسته‌هایشان یاری کند. همین ماجرا که به گفته‌ی تاریخ‌دانان هیچ سندیتی ندارد، دست‌مایه‌ی طراحی یک جهان داستانی و پردازش شخصیت‌هایی پرکشش و جذاب شده‌است. همچنین تابه‌حال مطالب متعددی درباره‌ی خطاها و تحریف‌های گوناگون تاریخی این سریال نوشته شده‌است که خواندنشان به علاقه‌مندان واقعیت‌های تاریخی توصیه می‌شوند. در مجموع، «الحشاشین» اثری نیست که از لحاظ صحت تاریخی قابل‌پذیرش باشد؛ بااین‌حال، با بودجه‌ی 12 میلیون‌دلاری‌اش از نقاط عطف تولید آثار نمایشی در مصر به شمار می‌رود و به‌خوبی می‌تواند بینندگانش را با خود همراه کند.
جنگ قدرت یکی از برجسته‌ترین مضامینی است که در «الحشاشین» مشاهده می‌شود. نبرد و منازعه میان مدعیان قدرت در آن دوره که در اصل برخورد و کشاکش عقیده‌ها و ایدئولوژی‌های مختلف است، اصلی‌ترین چالش‌های داستان را تشکیل می‌دهند. در این میان می‌توان مقاصد احتمالی سازندگان از ارائه‌ی چنین روایتی تاریخی از سده‌های میانی تاریخ اسلام را بازجست. روایتی که دال مرکزی‌اش بازنمایی تاریک و فتنه‌انگیز اسلام سیاسی بوده و با سیاست‌های سرمایه‌گذاران و سازندگان اثر نیز هم‌راستاست.
باوجوداین، مجموعه‌ی «الحشاشین» از لحاظ هنری نمره‌ای قابل‌قبول و حتی در مواردی عالی کسب می‌کند. اجرای اغلب بازیگران مسلط و پرجزئیات است و در واقع، بار اصلی جذابیت سریال را آنان بر دوش می‌کشند. طراحی صحنه و لباس چشم‌نواز و موسیقی متن گوش‌نواز است. جلوه‌های ویژه و بصری هم اگرچه با آثار روز دنیا فاصله دارند، کیفیت مناسبی داشته و انتظارات مخاطبان را برآورده می‌کنند.
شخصیت حسن صباح در «الحشاشین»، فردی است که با بهره‌گیری از هوش و زیرکی فراوان خود و البته برخورداری از جسارت زیاد در موقعیت‌های دشوار، خود را نائب امام غائب نزاری و صاحب کلید بهشت معرفی می‌کند. رهبری کاریزماتیک که با دادن وعده‌ی بهشت و سعادت اخروی به پیروانش، در برابر بزرگترین قدرت‌های زمانش قدعلم می‌کند و در قلمروی آنان هراس‌افکنی می‌کند. پیشوایی که با ترویج ایدئولوژی موهوم خود و تشکیل شبکه‌ای نظام‌مند، ماهر و وفادار از پیروانش، نفوذ خود را از فراز قلعه‌ی الموت بر قلمروهای وسیع اسلامی و حتی مسیحی گستراند. حسن صباح و پیروانش در «الحشاشین» همانا کلیددارانی‌اند که جویندگان ناآگاه حقیقت را به‌جای روشنایی و هدایت به ورطه‌ی تاریکی و گمراهی می‌کشانند.
