فلسفۀ رمضان
«گرسنه شو تا ببینی مرا » حدیث قدسی
فلسفه رمضان ، فلسفه گرسنگی است و درست به همین دلیل ماه رمضان، ماه علی (ع) است چرا که علی (ع) گرسنه ترین انسان تاریخ است و درست به همین دلیل است که می گوید:
«من هرگز خدای نادیده را پرستش نکرده ام و در هر چیزی اول خدا را و سپس آن چیز را می بینم ».
خداوند به پیامبرش در معراج می گوید: «گرسنه شو تا ببینی مرا » .
در واقع گرسنگی همان راه و راز معراج رسول نیز بوده است و این واقعه نیز در ماه رمضان رخ داده است.
گرسنگی فقط موجب سلامت روح نیست بلکه موجب سلامت تن نیز می باشد، همانطور که علی (ع) می گوید:
«گرسنگی و بیماری در یک جا جمع نمی شود.»
یعنی هرگز شکم گرسنه بیمار نمی شود. و این ادعا درست برخلاف دانش مدرن می باشد که امروزه به ابطال همه جانبه تا سرحدّ خود – براندازی رسیده است.
علمی که علی (ع) بر بشریّت عرضه نمود جز از درب گرسنگی قابل حصول نیست زیرا علم او نیز از همین راه عایدش گردید و اصحاب صفّه نیز که تنها کسانی بودند که به جنبه ایی از علم او دست یافتند نیز جملگی اصحاب گرسنگی اختیاری بودند : سلمان ، کمیل ، مقداد و... .
دوست او یعنی محمد (ص) بانی این راه بود و از همین رو می فرمود :
فلسفه رمضان ، فلسفه نزول قرآن بر قلب مؤمن نیز می باشد زیرا تا شکم گرسنه نشود، دل مؤمن ، تشنه حق نمی شود ،همانطور که «رمض » در لغت عرب به معنای عطش است :عطش دیدار حق ! فلسفه رمضان ، فلسفه معراج است.
همانطور که اقامه صلواة برای رسیدن به یاد قلبی خداست و به خودی خود هدف نیست، روزه هم برای رسیدن به مقام قناعت و کم خوری دائمی است وگرنه ماه رمضان ، ماه عیش و عشرت و شکم چرانی خواهد بود و لذا متعاقب این ماه ، بیماریها عود می کنند و کفر، افزون می شود.
ولی بسیار جای تأسف است که همه امور عبادی مبدل به ضدّ خود گشته اند : نماز ضدّ ذکر ، روزه ضدّ گرسنگی و اسلام ضدّ اسلام .
کسی که حقّ گرسنگی را درک و تجربه نکرده باشد، نمی تواند از گوهرۀ دین محمد (ص) و عرفان علی (ع) بهره ای داشته باشد.
کسی که فقر و گرسنگی را نکبت می داند و نه نعمت، اصولاً از دین خدا بهره ایی ندارد. کسی که بر سر سفره چرب شاد است و بر سفره ساده ، اخم می کند کافر است (حدیث قدسی) .
امروزه شاهدیم که همه امراض و مفاسد به گردن فقر و گرسنگی افتاده است و از این لحاظ حتی گوی سبقت را از فرهنگ غرب هم ربوده ایم و کمونیزم و ماتریالیزم را رو سفید کرده ایم و به همه آموخته ایم که هر فساد و فحشاء و دزدی و تبهکاری را به گردن فقر بیندازیم.
معلوم نیست که از میان اینهمه احادیث در عظمت عزت فقر و گرسنگی و قناعت، چرا فقط این حدیث مشکوک ورد زبان عالم و عامی شده است که : آنرا که معاش نیست معاد نیست؟!
با این حساب بایستی پیامبر(ص) و علی (ع) و فاطمه (ع) و اصحاب صفّه را جملگی کافر مطلق بی معاد دانست زیرا همه آنها از گرسنگی سنگ به شکم می بستند و خدا را به چشم خود می دیدند . آیا معادی برتر از این ممکن است ؟ شاید هم منظور از این حدیث این باشد که آدم گرسنه در همین دنیا به معاد می رسد و لذا معاد اخروی ندارد.
کسی که گرسنگی را نمی شناسد از شناخت روحانی بیگانه است . علی (ع) چربی بدن را بزرگترین حجاب علم و دین می داند و سلامت تن و اعتلای روح و رشد دین و علم را در گرسنگی آدرس می دهد.
این فلسفه رمضان است : گرسنگی درمانی !
کسی که گرسنگی را نمی شناسد، امام را نمی شناسد و لذا خدا را نمی شناسد زیرا خود را نمی شناسد. کسی که گرسنه را دوست نمی دارد، دشمن دین است ( سورۀ ماعون ) زیرا امام، گرسنه ترین انسانهاست.
📗دائرة المعارف عرفانی،جلد چهارم،صفحه 75
✏️مؤلف : #استاد_علی_اکبر_خانجانی
📆 تاریخ تألیف :1389 ه.ش