به انحراف غیر طبیعی ستون فقرات، اسکولیوز گفته میشود که بیشتر مربوط به قسمت کمر و بالای ستون فقرات است. این عارضه که در خانمها شیوع بیشتری دارد، در سالهای اولیه کودکی یا نوجوانی و هنگام رشد فرد ایجاد میشود. معمولا انحنای ستون فقرات علائم خاصی ندارد. اما ممکن است شانه و لگن را از حالت طبیعی خارج و فرد را به یک طرف خم کند. انحراف ستون فقرات به دلیل عدم پیشرفت در سنین بزرگسالی به درمان خاصی احتیاج ندارد. با این حال پزشک متخصص با توجه به سن بیمار و شدت انحراف چند روش درمانی مانند شرکت در جلسات فیزیوتراپی و استفاده از بریس را پیشنهاد میدهد. اکنون اگر میخواهید بدانید اسکولیوز چیست و چگونه درمان میشود، با ما همراه باشید تا در ادامه به تمام سوالات شما راجع به این بیماری پاسخ دهیم.
افرادی که دچار اسکولیوز شدهاند در ستون فقرات خود منحنی C یا S دارند. انحراف ستون فقرات که ممکن است در هر سنی به وجود آید، در بیشتر مواقع از ۱۰ تا ۱۲ سالگی و در دوران نوجوانی پدیدار میشود. درست است که این عارضه در نوزادان بسیار نادر است؛ اما میتواند در کودکان کمتر از ۳ سال هم دیده شود. تقریبا تاکنون هیچ علت شناخته شدهای برای انحنای ستون فقرات تشخیص داده نشده است. البته که این عارضه با مشکلات دیگری مانند فلج مغزی، اسپینا بیفیدا یا دیستروفی عضلانی هم همراه میشود. اما اسکولیوز چیست و چند نوع دارد؟ به طور کلی این عارضه بر اساس علت و شدت انحراف دارای دو نوع است:
اسکولیوز شدید به دلیل ایجاد زاویه بیشتر از ۴۵ درجه به جراحی نیاز دارد و ممکن است نتیجه مشکلات دیگری باشد. برای مثال فلج مغزی ممکن است با کاهش قدرت عضلانی، رشد ستون فقرات را تحت تاثیر قرار داده و باعث تغییر شکل این ناحیه شود.
کسانی که به اسکولیوز مادرزادی مبتلا هستند در اثر تغییر شکل مهرهها یا دندهها هنگام تولد دچار انحراف ستون فقرات میشوند. معمولا عوامل مختلفی روی این تغییر شکل تاثیر میگذارند که شامل جدا نشدن مهرهها، شکل گیری ناقص مهرهها و ترکیبی از هر دو هستند.
اکنون که با تعریف این بیماری آشنا شدیم، این سوال پیش میآید که از کجا بفهمیم اسکولیوز چند درجه است؟ اسکولیوز یا انحنای ستون فقرات با ایجاد برجستگی قابل مشاهده در یکی از کتفها باعث کمردرد و اختلال در تنفس میشود. برای تعیین شدت این عارضه از زاویه کوب استفاده میشود تا زاویه بین مهرههای کج شده بخش بالا و پایین انحنا به دست بیاید. معمولا برای اندازهگیری انحراف ستون فقرات با استفاده از زاویه کوب از تصاویر ایکس – ری هم استفاده میشود.
بعد از اینکه پزشک درجه اسکولیوز ستون فقرات را تشخیص داد نسبت به راههای درمانی آن برای بیمار اقدامات لازم را انجام میدهد. برای مثال در صورتی که زاویه منحنی تا ۲۰ درجه باشد، استفاده از بریس و شرکت در جلسات فیزیوتراپی راه موثری برای درمان این عارضه است. اما در صورتی که انحنا بیشتر از ۴۰ درجه باشد، برای درمان و بهبودی کامل باید جراحی انجام شود.
پاسخ به این سوال که آیا بیماری اسکولیوز خطرناک است یا خیر به این بستگی دارد که زاویه انحراف ستون فقرات چند درجه بوده و عارضه چقدر شدت پیدا کرده است. به طور کلی در بیشتر موارد انحنای ستون فقرات بیماری خطرناکی نیست؛ زیرا معمولا خفیف است و نیازی به درمان فوری ندارد. البته در موارد شدیدتر ممکن است باعث ایجاد درد مزمن (مخصوصا در ناحیه کمر)، مشکلات تنفسی، مشکلات قلبی یا مشکلات ظاهری شود.
منبع: سایت دکتر تن صاف