روماتیسم پا یکی از شایع‌ترین نمونه‌های آرتروز در بین قسمت‌های مختلف بدن است. نمونه‌های مختلف آرتروز می‌توانند به مفاصل متعدد در سراسر بدن حمله کنند. در صورتی که معمولا آرتریت روماتوئید اغلب از مفاصل کوچک دست و پا شروع می‌شود و همچنین می‌تواند مفاصل یکسانی را در هر دو طرف بدن درگیر کند.
بیش از 90 درصد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید در طی دوره‌های بیماری خود دچار روماتیسم پا در قسمت مچ، پاشنه، انگشت شصت و... می‌شوند. روماتیسم پا می‌تواند باعث درد مزمن، کاهش تحرک فرد، کاهش دامنه حرکتی مفاصل و... شود. روش‌های مختلفی برای درمان روماتیسم پا وجود دارد که به دو دسته جراحی و غیر جراحی تقسیم می‌شوند. ما در این مقاله به بررسی روماتیسم پا در مفاصل مختلف می‌پردازیم، با ما همراه باشید.
آرتریت روماتوئید (Rheumatoid Arthritis) یک بیماری خود ایمنی است که در دسته اختلالات روماتولوژیک قرار دارد. در بیماری‌های خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خود حمله می‌کند. در طی این فرآیندها عوامل دفاعی بدن به غضروف‌ها، رباط‌ها و... آسیب می‌رسانند و باعث بروز عارضه‌های در استخوان‌ها و مفاصل می‌شوند.
از ویژه‌های خاص آرتریت روماتوئید می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
· درگیری مفاصل یکسان در بدن
· عدم قابلییت درمان
· درگیری در چندین مفصل به صورت همزمان و...
برای اطلاع از درمان قطعی روماتیسم مفصلی به این محتوا مراجعه کنید.
مفاصل بدن با پوششی به نام سینوویوم پوشیده شده‌اند که باعث روان شدن مفاصل و حرکت آن‌ها می‌شود. آرتریت روماتوئید با تاثیر روی این پوشش باعث فعالیت بیش از حد آن خواهد شد. در نتیجه این فرآیند، مفصل متورم و ملتهب می‌شود و همچنین رباط‌ها و سایر بافت‌هایی که از آن حمایت می‌کنند نیز کم کم از بین می‌رود.
رباط‌های ضعیف و آسیب دیده می‌توانند باعث بد شکلی مفاصل شوند که این عارضه در انگشت‌های پا به انگشت چکشی معروف است. همچنین آسیب مفاصل احتمال دارد که باعث شکستگی و فروپاشی استخوان‌ها شود.
توجه داشته باشید که آرتریت روماتوئید را به عنوان یک بیماری جدا از بیماری‌های استخوان و مفاصل در نظر نمی‌گیرند. این بیماری می‌تواند بر سایر بافت‌های بدن تاثیر بگذارد و باعث آسیب به رگ‌های خونی، اعصاب و تاندون‌ها شود. بدشکلی دست‌ها و پاها از علائم بارز RA است که در حدود 20 درصد از بیماران مبتلا به روماتیسمپا به عنوان اولین علائم ظاهر می‌شود.
آرتریت روماتوئید تقریبا 1 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد که در این بین زنان بیشتر از مردان با نسبت 3 به 1 به آن مبتلا می‌شوند. علائم این بیماری بیشتر در سنین 40 تا 60 سالگی ایجاد خواهد شد. میزان ابتلا افراد به روماتیسم پا نسبت به روماتسیم ستون فقرات خیلی بیشتر است.
علت دقیق RA و روماتیسم پا مشخص نیست. برخی دانشمندان یک دلیل ژنتیکی را عامل ایجاد این بیماری در نظر دارند و برخی دیگر عوامل و محرک‌های شیمیایی یا محیطی را در ایجاد آن موثر می‌دانند.
مفاصل زیر در پا بیشتر تحت تاثیر RA قرار می‌گیرند:
· مفاصل بین فالانژیال (IP): این مفاصل کوچک بین استخوان‌های انگشتان پا قرار دارند
· مفاصل متاتارسوفالانژیال (MP): مفاصلی هستند که استخوان‌های انگشت پا یا فالانژها را به استخوان‌های بلندتری که قسمت اعظم پا را تشکیل می‌دهند (متاتارس‌ها) متصل می‌کنند
· مفصل ساب تالار: این مفصل بین استخوان‌های پاشنه یا استخوان پاشنه و استخوانی که پا را به ساق پا متصل می‌کند، به نام استخوان تالار قرار می‌گیرند
· مفصل مچ پا: این مفصل دو استخوان ساق پا (استخوان درشت نی و نازک نی) را به استخوان تالار متصل می‌کند
با توجه به تعداد دفعاتی که روزانه از پای خود استفاده می‌کنیم، درد و تورم در این مفاصل می‌تواند فعالیت‌های روزانه مانند راه رفتن را مختل و سخت کند.
شایع‌ترین علائم روماتیسم پا درد، تورم و سفتی است. برخلاف استئوآرتریت که معمولا یک مفصل خاص را تحت تاثیر قرار می‌دهد، علائم روماتیسم پا به دلیل RA معمولا در هر دو پا ظاهر می‌شوند و مفاصل یکسانی را درگیر می‌کند.
از علائم شایع روماتیسم پا در قسمت‌های مختلف می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
· درد یا سفتی در مفاصل انگشتان پا یا درد در مفاصل و رباط‌های مختلف در سراسر پا
· درد مداوم در پاها، به ویژه پس از راه رفتن، دویدن یا ایستادن برای مدت طولانی
· گرمای غیر طبیعی در یک یا چند ناحیه از پا، حتی اگر بقیه بدن نسبتا خنک باشد
· تورم، به ویژه در یک یا چند مفصل انگشت پا یا در مچ پا
از علائم اختصاصی روماتیسم پا در قسمت‌های مختلف می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
· علائم روماتیسم پا در قسمت مچ پا
مشکل در حرکت در مکان‌های شیب‌دار (رمپ) و پله‌ها از علائم اولیه درگیری مچ پا به روماتیسم است. با پیشرفت بیماری کم کم راه رفتن ساده و ایستادن برای بیمار دردناک و سخت خواهد شد.
· روماتیسم پاشنه پا
وظیفه اصلی پاشنه پا کمک به حرکت، تحمل وزن و عدم حرکت پا به پهلو است. از علائم اولیه روماتیسم پا در قسمت پاشنه می‌توانیم به مشکل در راه رفتن روی زمین‌های ناهموار، چمن یا شن اشاره کنیم. درد ناشی از این بیماری درست در زیر نازک نی (استخوان کوچک‌تر ساق پا) و در قسمت بیرونی پاشنه پا بین بیماران مبتلا به آن شایع است. با پیشرفت روماتیسم، استخوان‌ها از موقعیت طبیعی خود خارج می‌شوند و در این حالت امکان دارد که تراز پا تغییر کند. این عارضه می‌تواند منجر به تغییر شکل کف پا به صورت صاف شود.
درد و ناراحتی به دلیل این بیماری می‌تواند در امتداد تاندون تیبیال خلفی (تاندون اصلی که قوس پا را پشتیبانی می‌کند) در داخل مچ پا، یا در قسمت خارجی مچ پا، در زیر نازک نی احساس شود.
· قسمت میانی پا (بالای پا)
با آرتریت روماتوئید، رباط‌هایی که قسمت میانی پا را حمایت می‌کنند ضعیف می‌شوند و قوس پا فرو می‌ریزد. با از دست دادن قوس پا، می‌توان گفت که ساختار پا از هم گسسته شده و جلوی پا به سمت بیرون می‌رود.
در بعضی شرایطی روماتیسم پا به غضروف آسیب می‌رساند و باعث ایجاد درد در پا با و بدون استفاده از کفش می‌شود. در این حالت با گذشت زمان امکان دارد که شکل پا تغییر کند؛ زیرا ساختارهایی که از آن حمایت می‌کردند تحلیل رفته‌اند. این موضوع می‌تواند یک برجستگی استخوانی بزرگ روی قوس پا ایجاد کند. همه این تغییرات در شکل پا می‌توانند پوشیدن کفش را برای بیماری سخت کنند.
· جلو پا (انگشت پا و توپی پا)
تغییراتی که در قسمت جلوی پا ایجاد می‌شود مختص بیماران مبتلا به RA هستند. این مشکلات شامل بونیون، پنجه انگشتان پا و درد زیر توپی پا (متاتارسالژیا) است. ناهنجاری‌ها می‌توانند در هر کدام از قسمت‌های گفته شده به تنهایی ایجاد شوند؛ اما ترکیبی از آن‌ها احتمال دارد که مشکل را تشدید کند.
توجه داشته باشیم که آرتریت روماتوئید در بونیون معمولا شدید است و این عارضه بمعمولا باعث می‌شود که انگشت شصت پا روی انگشت دوم قرار گیرد.
روماتیسم پا در قسمت بونیون و انگشت شصت احتمال دارد که یکسری برجستگی‌های بسیار دردناکی روی توپی پا ایجاد کند که باعث تشکیل پینه می‌شود. برجستگی‌ها زمانی به وجود می‌آیند که استخوان‌های وسط پا (وسط پا) به دلیل دررفتگی مفصل در انگشتان پا به پایین رانده شده باشند.
توجه داشته باشید که دررفتگی انگشتان کوچک (انگشت دو تا پنج) باعث ایجاد برجستگی‌هایی روی پا خواهد شد. در این حالت نیز پوشیدن کفش بسیار دشوار می‌شود. در شرایطی که بیماری شدید باشد، فشار یا ضربه کوچک روی برجستگی‌ها و پینه‌هاباعث ایجاد زخم خواهد شد.
در ابتدا پزشک در مورد سلامت عمومی بیمار و سابقه پزشکی آن سؤالاتی می‌پرسد و بعد شروع به بررسی و معاینه فیزیکی محل درد می‌کند.
مراحل معاینه فیزیکی:
· بررسی پوست
در معاینه فیزیکی پزشک ابتدا پوست محل عارضه را مورد بررسی قرار می‌دهد. محل پینه‌ها نشان‌دهنده نواحی فشار غیر طبیعی روی پا هستند. شایع‌ترین محلی که دچار روماتیسم پا می‌شود، روی توپی پا است.
اگر وسط پا درگیر شده باشد، امکان دارد که برجستگی‌های زیادی در داخل و پایین پا تشکیل شده باشد که این می‌تواند باعث ایجاد پینه‌های زیادی شود.
· انعطاف پذیری
در مراحل اولیه روماتیسم پا، مفاصل همچنان حرکت می‌کنند؛ اما با پیشرفت بیماری و از بین رفتن کامل غضروف‌ها، حرکت مفاصل بسیار سخت و دردناک خواهد شد. پزشک برای تعیین میزان انعطاف‌پذیری مفصل، دامنه حرکتی و میزان درد بیمار را هنگام حرکت بررسی می‌کند.
· حساسیت به فشار
اگرچه اعمال فشار روی پایی که از قبل حساس شده می‌تواند بسیار دردناک باشد؛ اما این کار برای تشخیص محل درد و شناسایی آن ضروری است. با اعمال فشار ملایم روی مفاصل خاص، پزشک می‌تواند تشخیص دهد که کدام مفاصل علائم آرتریت را داشته و نیاز به درمان دارند.
بعد از معاینات فیزیکی پزشک یکسری آزمایش‌ها و نمونه‌های مختلف از روش‌های تصویربرداری را توصیه می‌کند که نتیجه آن‌ها به تشخیص و سپس درمان روماتیسم پا کمک خواهد کرد. از این آزمایش‌ها و تصویربرداری‌ها می‌توانیم نمونه‌های زیر را نام ببریم:
· تصویربرداری با اشعه ایکس
این آزمایش تصاویری از ساختارهای متراکم مانند استخوان ایجاد می‌کند. پزشک می‌تواند از طریق تصویر اشعه ایکس پا، برای اندازه‌گیری تراز استخوان‌ها و فضاهای مفصلی استفاده کند.
توجه داشته باشید که نواحی که در اشعه ایکس غیرطبیعی به نظر می‌رسند همیشه همان مناطقی نیستند که باعث درد می‌شوند.
· CT اسکن یا توموگرافی کامپیوتری
هنگامی که به دلیل بیماری شکل پا دچار تغییرات زیادی شده باشد، به قدری که اندازه و شکل آن غیر طبیعی به نظر برسد، تعیین مفاصل آسیب‌دیده و تشخیص میزان وسعت بیماری دشوار خواهد بود. در این زمان سی تی اسکن به پزشک این اجازه را می‌دهد تا هر مفصل را از نظر وجود آرتریت با دقت بیشتری بررسی کند.
· MRI یا اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی
اسکن MRI بافت‌های نرم از جمله رباط‌ها و تاندون‌ها را نشان می‌دهد. پزشک می‌تواند با این اسکن به ارزیابی آسیب‌های وارد شده در این بافت‌ها بپردازد.
· ارجاع به روماتولوژی
در صورت مشکوک بودن به RA امکان دارد که پزشک بیمار را به یک روماتولوژیست ارجاع دهد. اگرچه علائم، نتایج معاینه‌های فیزیکی و آزمایشات ممکن است با RA مطابقت داشته باشد؛ اما یک روماتولوژیست می‌تواند تشخیص دقیق‌تری ارائه دهد.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:
· تورم در پا یا مچ پا
· زخم‌های پوستی روی پا یا مچ پا
· درد پا که با گذشت زمان بدتر می‌شود
· درد شدید پا که راه رفتن یا انجام هر گونه فعالیتی را با پا دشوار می‌کند
· از دست دادن دامنه حرکتی پا یا ساق پا
· سوزن سوزن شدن یا بی حسی مداوم و ناراحت‌کننده در پاها
· تب
· کاهش وزن غیر طبیعی
· خستگی مداوم و غیر طبیعی
برای درمان روماتیسم پا روش‌های غیر جراحی و جراحی وجود دارد که در این قسمت با آن‌ها آشنا خواهیم شد:
اگرچه هیچ درمانی برای آرتریت روماتوئید وجود ندارد؛ اما گزینه‌های درمانی زیادی برای کمک به افراد در مدیریت درد، فعال بودن مفاصل و بهبود کیفیت زندگی وجود دارد. آرتریت روماتوئید اغلب توسط تیمی از متخصصان درمان می‌شود. این متخصصان شامل روماتولوژیست‌ها، فیزیوتراپیست‌ها، متخصصان توانبخشی و جراحان ارتوپد است. توجه داشته باشید که درمان ارتوپدی علائم را تسکین می‌دهد؛ اما پیشرفت بیماری را متوقف نمی‌کند.
درمان ارتوپدی آرتریت روماتوئید به محل درد و میزان آسیب غضروف بستگی دارد. بسیاری از بیماران با درمان غیرجراحی مناسب تا حدودی علائم خود را تسکین خواهند داد. از روش‌هایی که برای درمان روماتیسم پا به صورت غیرجراحی استفاده می‌شود، می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
داروهای خاصی به نام داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری برای جلوگیری از تخریب مفاصل توسط سیستم ایمنی طراحی شده‌اند. استفاده مناسب از این داروها توسط روماتولوژیست تجویز می‌شود. از این نمونه داروهای می‌توانیم متوترکسات و سولفاسالازین را مثال بزنیم.
داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن درد و التهاب را کاهش می‌دهند. در بیماران مبتلا به RA، استفاده از این نوع داروها باید با تشخیص روماتولوژیست یا پزشک معالج صورت گیرد.
محدود کردن یا توقف فعالیت‌هایی که درد را بدتر می‌کنند اولین قدم برای به حداقل رساندن درد است. دوچرخه‌سواری و شنا فعالیت‌های ورزشی هستند که به بیماران اجازه می‌دهند بدون وارد کردن وزن زیاد یا ضربه به پا، سلامت استخوان‌ها, عضلات، رباط‌ها و... را حفظ کند.
استفاده از کمپرس یخ روی محلی که درد دارد به مدت 15 تا 20 دقیقه هر 2 تا 4 ساعت می‌تواند التهاب و درد را کاهش دهد. توجه داشته باشید که استفاده از کمپرس یخ بلافاصله پس از اتمام فعالیت بدنی بهتر و موثرتر خواهد بود. همچنین مراقب باشید که یخ را مستقیم روی پوست خود قرار ندهید.
کفی طبی ابزار بسیار موثری برای به حداقل رساندن فشار ناشی از استخوان‌های برجسته در پا است. توجه داشته باشید که کفی طبی نمی‌تواند شکل پا را اصلاح کند، تنها هدف استفاده از آن کاهش فشار، کم شدن درد و جلوگیری از تشکیل پینه روی پا خواهد بود.
برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، کفی‌های طبی از نوع سخت یا سفت معمولا باعث فشار بیش از حد بر برجستگی‌های استخوانی می‌شوند و درد بیشتری ایجاد می‌کنند.
مچ بندهای بنددار می‌توانند یک روش درمانی موثر برای دردهای خفیف تا متوسط در پشت پا و مچ پا باشند. قابل ذکر است که بریس از مفاصل پشت پا و مچ پا پشتیبانی می‌کند. در بیماران مبتلا به صافی کف پا شدید یا آرتریت مچ پا که مفصل خیلی سفت شده باشد، استفاده از بریس‌های پلاستیکی یا چربی بسیار موثر است.
تزریق کورتیزون به مفصل آسیب‌دیده می‌تواند در مراحل اولیه بیماری به کاهش درد و التهاب کمک کند. در بسیاری از موارد امکان دارد که روماتولوژیست یا پزشک این تزریق را انجام دهند. توجه داشته باشید که استروئید به کاهش التهاب در مفصل کمک می‌کند؛ اما به طور معمول این یک اقدام موقت بوده و از پیشرفت بیماری جلوگیری نمی‌کند.
فیزیوتراپی یکی از روش‌های رایج برای بیماری‌های روماتیسم مفصلی و آسیب‌های استخوانی است. هدف از انجام دوره‌های فیزیوتراپی شامل موارد زیر می‌شود:
1- کاهش درد
2- تقویت عضلات و استخوان‌ها برای حمایت از مفصل یا مفاصل آسیب‌دیده
3- کمک به برگشت دامنه حرکت مفصل
با توجه به میزان آسیب به غضروف‌ها، شدت درد و پیشرفت بیماری و همچنین عدم جواب‌دهی روش‌های غیرجراحی، امکان دارد که پزشک جراحی را پیشنهاد دهد. معمولا جراحی برای کاهش درد، برگشت دامنه حرکتی مفصل و بهبود کیفیت زندگی بیمار انجام می‌شود. از جمله روش‌های جراحی که به دلیل روماتیسم پا در این قسمت انجام می‌شود می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
فیوژن یا ادغام مفاصل آسیب‌دیده رایج‌ترین نوع جراحی برای بیماران مبتلا به RA است. در این جراحی دو استخوان تشکیل‌دهنده یک مفصل را می‌گیرند و آن‌ها را با هم ادغام می‌کنند تا یک استخوان بسازند. در حین جراحی، مفاصل در معرض دید قرار می‌گیرند و غضروف باقی‌مانده برداشته می‌شود. سپس دو استخوان با پیچ یا ترکیبی از پیچ و صفحه در کنار هم نگه داشته می‌شوند. این کار از حرکت استخوان‌ها و درد ناشی از حرکت جلوگیری می‌کند.
توجه داشته باشید که این جراحی باعث محدود شدن حرکت مفصل خواهد شد. بسته به مفاصل ادغام شده امکان دارد که بیمار حرکت محدود مفصل را احساس نکند (مفصل حرکت چشم‌گیری نداشته باشد).
این جراحی در قسمت مفاصل میانی پا باعث سفتی و محدودیت حرکتی زیادی نمی‌شود؛ زیرا که این مفاصل به طور طبیعی حرکت زیادی ندارند. در صورتی که مفاصل مچ پا معمولا حرکات زیادی دارند و جراحی ادغام روی آن‌ها برای بیمار قابل توجه خواهد بود.
فیوژن می‌تواند یک تکنیک موفق باشد. با این حال، از آنجایی که بیماران مبتلا به RA به دلیل نوع بیماری خود امکان دارد که غضروف‌های آسیب دیده و رباط‌های شل‌شده زیادی داشته باشند، باید گفت که میزان موفقیت این نوع جراحی در بیماران مبتلا به RA کمتر از بیماران بدون RA است. استفاده از داروهای نسل جدید می‌تواند پیشرفت بیماری را کند کرده و بر نوع جراحی‌هایی که می‌توانند با موفقیت انجام شوند تاثیر بگذارد.
فیوژن مطمئن‌ترین روش جراحی برای درمان آرتریت روماتوئید مفاصل میانی پا است. اگر شکل پا طبیعی نباشد، جراحی برای کمک به بازیابی قوس و به حداقل رساندن برجستگی‌های روی پا طراحی شده است. در ادامه با بعضی جراحی فیوژن در نواحی مختلف پا آشنا می‌شویم:
همان‌طور که گفته شد فیوژن قسمت میانی پا یکی از مطمئن‌ترین روش‌های جراحی برای درمان RA به حساب می‌آید. اگرچه نمی‌توان با این جراحی پا را به شکل طبیعی بازگرداند؛ اما هدف کاهش درد در پا و بهبود پتانسیل بیمار برای پوشیدن کفش‌های معمولی‌تر است.
انتخاب درمان برای بیماران مبتلا به بونیون یا بدشکلی‌های کوچک‌تر انگشتان پا (انگشت چکشی یا پنجه‌ای) به عوامل مختلفی بستگی دارد. اگر بیماری بسیار خفیف باشد، می‌توان روش‌هایی برای حفظ حرکات مفاصل در نظر گرفت. تصمیم‌گیری در این مورد به تاثیر داروهای مصرفی بیمار و میزان آسیب به غضروف بستگی دارد. با این وجود احتمال خواهد داشت که برای آرتریت خفیف در بونیون، فیوژن انگشت شصت توسط جراح توصیه شود. توجه داشته باشید که اگر غضروف مفصل شصت پا آسیبی ببیند، اصلاح بونیون درد آرتروز زانو یا پا را به حداقل نمی‌رساند.
اگر RA پیشرفت کرده باشد و انگشتان کوچک‌تر (دو تا پنج) دچار دررفتگی شده باشند، ممکن است یک عمل پیچیده برای به حداقل رساندن درد و بازیابی شکل پا توصیه شود. این عمل شامل جوش خوردن انگشت شصت پا و برداشتن بخشی از استخوان‌های متاتارس خواهد بود.
در این جراحی استخوان برجسته در پایین پا که منبع درد است را خارج می‌کنند و به انگشتان پا اجازه می‌دهند تا در موقعیت بهتری قرار گیرند. گاهی اوقات، متاتارس‌های کوچک انگشت پا را می‌توان با کوتاه کردن آن‌ها حفظ کرد تا انگشتان پا بتوانند موقعیت خود را در داخل مفاصل از سر بگیرند. با این حال، این کار همیشه ممکن نیست و گاهی برداشتن مفصل لازم خواهد شد.
از جمله جراحی‌هایی که برای ترمیم در قسمت جلوی پا انجام می‌شوند، می‌توانیم به جراحی اصلاح استخوان بونیون و انگشت چکشی اشاره کنیم. برای جراحی در این قسمت‌ها جراحان از عمل‌های اسپرینگ مفصل استفاده می‌کنند.
فیوژن مچ پا و جایگزینی کامل مچ پا دو گزینه اصلی جراحی برای درمان آرتریت روماتوئید در مچ پا است. هر دو گزینه درمانی می‌توانند در به حداقل رساندن درد و ناراحتی در مچ پا موفق باشند. جراحی مناسب بر اساس عوامل متعددی در هر بیمار با توجه به نوع عارضه ایجاد شده، درد، شدت بیماری، سلامتی عمومی بیمار و... متفاوت خواهد بود.
بیمارانی که درگیری شدید در سایر مفاصل اطراف پاشنه پا را دارند یا بیمارانی که قبلا عمل جراحی فیوژن را در پای خود انجام داده‌اند، برای جراحی تعویض مچ پا مناسب‌تر هستند. نسل جدید ایمپلنت‌های جایگزین مچ پا نتایج امیدوارکننده‌ای را در مراحل اولیه نشان داده است. ماندگاری ایمپلنت‌های جایگزین مچ پا به اندازه ایمپلنت‌های لگن یا زانو هنوز ثابت نشده؛ زیرا نسل جدید این پروتزها به اندازه کافی برای تعیین مدت زمان ماندگاری در دسترس نبوده‌اند.
ایمپلنت‌های جایگزین مفصلی برای مفاصل در قسمت بیرونی و میانی پا وجود دارند. در این جراحی امکان دارد که بعضی از حرکت‌های میانی پا حفظ شود. توجه داشته باشید که استفاده از نمونه‌های مختلف پروتز به صلاح‌دید جراح است.
برای آماده‌سازی بیمار قبل از جراحی باید یکسری اقدامات انجام شود:
1- بررسی داروهایی که بیمار برای درمان روماتیسم پا یا سایر بیماری‌های دیگر مصرف می‌کند. مصرف بعضی از داروهای باید چند روز قبل از جراحی قطع شود
2- توجیه کامل بیمار از روند جراحی
3- توضیح اقداماتی که باید بعد از جراحی انجام دهد تا روند بهبودی سریع‌تر پیش رود
4- میزان بهبودی بعد از جراحی
5- تمامی خطرات حین و بعد از جراحی و رسیک‌های احتمال
از جمله کارهایی که به روند بهبودی بیماری با روش‌های دیگر (مانند مصرف داروها، فیزیوتراپی و...) کمک می‌کند، مصرف یکسری غذاهای مفید است. از این غذاها می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
· ماهی چرب: انواع ماهی‌های چرب مانند سالمون، ساردین و قزل آلا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که اثرات ضد التهابی دارند.
· سیر: سیر خاصیت ضد سرطانی و ضد التهابی دارد که به کاهش درد و التهاب‌های ناشی از روماتیسم کمک زیادی می‌کند.
· زنجبیل: زنجبیل خاصیت ضدالتهابی فوق‌العاده‌ای دارد که در درمان بیماری‌های التهابی مانند روماتیسم بسیار موثر است.
· کلم بروکلی: کلم بروکلی یکی از لذیذترین و پرخاصیت‌ترین مواد غذایی به شمار می‌رود که خاصیت ضدالتهابی دارد.
· گردو: گردو یک ماده مغذی است که به کاهش التهاب مرتبط با بیماری‌های مفصلی کمک می‌کند.
· توت: انواع توت مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان، ویتامین و مواد معدنی دارند که در کاهش التهابات ناشی از بیماری‌های مفصلی نقش اساسی خواهند داشت.
· اسفناج: اسفناج پر از مواد مغذی بوده که به کاهش دردهای مفصلی کمک می‌کند.
· انگور: انگور غنی از آنتی‌اکسیدان است که خواص ضد التهابی بالایی دارد.
· روغن زیتون: زیتون خواص ضدالتهابی دارد که باعث کاهش درد و التهاب ناشی از روماتیسم می‌شود. مصرف روغن زیتون در رژیم غذایی و همچنین ماساژ ناحیه آسیب‌دیده با آن در کاهش درد بسیار موثر خواهد بود.
· مصرف زیاد نمک
· زیاده‌روی در غذاهای سرخ شده و فست فودها
· سیگار و مشروبات الکلی
· حذف لبنیات و مواد پروتئینی گیاهی
· حذف میوه‌ها و سبزیجات از رژیم غذایی و...
با گذشت زمان، افزایش استرسی که پس از فیوژن مچ پا روی بقیه پا وارد می‌شود، احتمال دارد که آرتروز مفاصل اطراف مچ پا را ایجاد کند. از عوارض بعد از جراحی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
· آرتریت در مفصل ساب تالار
یکی از عارضه‌هایی که بعد از جراحی فیوژن پا احتمال دارد که ایجاد شود، آرتریت در مفصل ساب تالار (پیکان) است. افزایش فشار روی مفاصل دیگر نگران کننده‌ترین مشکل پس از فیوژن مچ پا به شمار می‌رود.
· آرتریت ناحیه پاشنه پا
ادغام مفاصل آسیب‌دیده پا در قسمت پاشنه رایج‌ترین جراحی است که برای درمان بیماران مبتلا به صافی کف پا یا آرتریت پشت پا انجام می‌شود. در این حالت امکان بروز آرترودزیس (arthrodesis) سه گانه فیوژنی که هر سه مفصل پشت پا را درگیر می‌کند وجود دارد.
· جوش نخوردن مفصل
گاهی اوقات، در صورتی که مفصل به میزان کم درگیر RA باشد مفصل بیرونی پا بعد از جراحی فیوژن جوش نمی‌خورد. این نوع فیوژن حرکت پهلو به پهلوی پا را از بین می‌برد و در عین حال بیشتر حرکت بالا و پایین را حفظ می‌کند.
اگر آرتریت روماتوئید فقط در یک مفصل وجود داشته باشد، در این صورت امکان دارد که تنها همان مفصل آسیب دیده در جراحی فیوژن تحت درمان قرار گیرد و این گونه احتمال بروز عوارض بعدی کمتر خواهد شد.
· محدود شدن حرکت مچ پا بعد از فیوژن
هر گونه ادغام در مفاصل و استخوان‌های مچ پا باعث محدود شدن حرکت پهلو به پهلوی پا می‌شود. این موضوع بر راه رفتن روی زمین‌های ناهموار، چمن یا شن تاثیر می‌گذارد. توجه داشته باشید که هیچ روشی برای تعویض مفاصل عمقی پا وجود ندارد.
· فشار به رگ‌های خونی و پوست
فیوژن، جراحی‌های تعویض و جایگزینی مفاصل پا می‌توانند فشار زیادی به رگ‌های خونی و پوست پا وارد کنند. در موارد شدید، انگشتان پا امکان دارد که پس از عمل به دلیل فشار زیاد روی رگ‌ها از بین بروند و نیاز به قطع کردن کل یا قسمتی از آن‌ها باشد.
