صحبت از استعمار که میشود، ناخودآگاه اسم انگلیس به ذهن متبادر میشود و صحبت از انگلیس که میشود جمله معروف «تفرقه بینداز و حکومت کن» به خاطر میآید. سیاست بلامنازع انگلیس در تمام کشورهای جهان! اما بیش از هر ملتی و چندین برابر خاطرات تلخ ما ایرانیان از انگلیسیها، مردم هند با این سیاست خاطره دارند. آن هم به بدترین، سیاهترین و وحشیانهترین شکل ممکن!
به نام تجارت و بازرگانی و تحت عنوان «کمپانی هند شرقی» وارد خاک پهناور هند شدند و وقتی عاقبت بعد از بیش از دویست سال ناچار به ترک این خاک و پذیرش استقلال هند شدند، ویرانهای فقیر، بدهکار و دوپاره به جا گذاشتند.
سیاست منفعتطلبانه و استثماری انگلیس در برابر هند و مردمش، تا بدانجا پیش رفت که نه تنها تمام ثروت و معادن هند مورد دستبرد و سوءاستفاده واقع شد، بلکه هزینههای هنگفت جنگافروزیهای ارتش انگلیس، تمام و کمال از جیب و مالیات مردم هند پرداخت میشد.
?
ماجرای اشغال تدریجی و مستکبرانه هند به دست انگلیسیها، چگونگی تفرقه انداختن برای محکم کردن جایگاه خود، چگونگی دامن زدن به آتش اختلافات قومی و مذهبی، تهدیدات غیرمتمدنانه میراث فرهنگی هند، اشغال و غارت زمینهای کشاورزی و آواره کردن کشاورزان هندی، از بین بردن کامل صنعت در هند و کشتار خونین و چندباره مردم هند از جمله مسائلی هستند که در جلد هشتم مجوعه «سرگذشت استعمار»، به نام «به دنبال کادی» درباره آنها میخوانیم.
مجموعه پانزده جلدی «سرگذشت استعمار» که به قلم مهدی میرکیایی نوشته شده به همت واحد کودک و نوجوان انتشارات سوره مهر، مهرک، منتشر شده است.
سادگی زبان نویسنده و دقت خوب اطلاعات تاریخی، روان و خوشخوان بودن، جا انداختن مفاهیمی مثل استعمار، ظلم، ثروت، تاریخ، انسان، سرزمین و امثال اینها از ویژگیهای مثبت این مجموعه است که آن را به گزینه مناسبی برای انتخاب کتاب برای مطالعه نوجوانان تبدیل میکند.
بین صفحات کتاب تصاویر و تیترهای رنگی بزرگی تعبیه شده که باعث عدم یکنواختی ظاهری کتاب برای بچه ها میشود.
شاید در ابتدا این گونه به نظر برسد که کثرت اسامی میتواند باعث ایجاد کمی سردرگمی برای نوجوانها شود اما بد نیست بدانید که همین آشنا شدن ضمنی بچهها با اسامی افراد و اتفاقات تاثیرگذار تاریخی نکته مثبتیست که در آینده حتما برایشان سودمند است. برای مثال در این کتاب بچهها با شخصیتهای تاریخی مثل، ملکه ویکتوریا و مهاتما گاندی آشنا میشوند. شهرهای بمبئی و دهلی و تنوع ادیان هندو و سیک و مسیحی و مسلمان در هند. هم چنین نامهایی مثل کمپانی هند شرقی و کنگره هند، نامهایی هستند که در کتابهای تاریخ و جغرافیا و حتی فیلم و سریالها حتما با آن برخورد خواهند داشت و داشتن اطلاعات اولیه درباره آنها بسیار برایشان کمک کننده خواهد بود.
نکته حائز اهمیت دیگری که این میان وجود دارد و به خاطر آن خواندن این مجموعه پانزده جلدی به نوجوانان توصیه میشود، این است که معنای استعمار، پیشینه استعمارگرانه کشورها، خلق و خوی وحشی و مستبد ملتها، دست درازیهای مستند و تاریخی آنها به منابع و خاک سایر ملتها و سرزمینها، و در نهایت علت بدبینی و دشمنی امروز ملتهای آزاد و آزاده جهان با بعضی کشورها مثل انگلیس، استعمارگر پیر، برای آنها جا بیفتد و در مواجهه با گارد بسته و سوظن امروز ما به آنها، ما را به توهم توطئه متهم نکنند.
قلم نویسنده علاوه بر ساده و روان بودن، با هوشمندی ناشی از شناخت درست مخاطب نوجوان، کتاب را به بخشهای سه چهار صفحهای کوتاه تقسیم کرده است. همین مساله باعث میشود بچهها به سادگی بتوانند کتاب را در چند مرحله بخوانند و اسامی و اتفاقات برایشان سخت و نافهمیدنی نشود. همچنین هرجای ماجرا اگر درباره شخصیت یا مکان یا اتفاقی برایشان سوالی ایجاد شد یا جرقهای در ذهنشان زده شد که درباره موضوعی بیشتر بپرسند و بدانند، به راحتی بتوانند بدون گم کردن رشته مطالعه، در جاهایی که بخشهای کوچک کتاب به پایان میرسد، توقف کنند و سوال کنند و به ادامه مطالعه بازگردند.
با اینکه ردهبندی سنی پشت جلد کتاب برای بالای سیزدهسال در نظر گرفته شده است اما اگر فرزند شما اهل مطالعه است و به اطلاعات عمومی علاقه دارد، با خیال راحت از یازدهسالگی میتوانید کتاب را برای مطالعه در اختیارش بگذارید.