ارز دیجیتال (Cryptocurrency) یکی از انواع و اشکال متنوع پول میباشد که بر پایه علم رمزنگاری شده ایجاد شدهاست. بیشتر ارزهای دیجیتال برای بهرهمند شدن از ویژگیهای اساسی مانند غیرمتمرکز بودن، شفافیت و تغییرناپذیر بودن از بلاک چین استفاده میکنند.
ویژگی غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال بدین معناست که توسط هیچ نهاد، گروه، ارگان و سازمانی تحت کنترل نمیباشد و کاربران قادر هستند که ارزهای دیجیتال خود را بهصورت مستقیم و بدون دخالت هیچ واستهای در بستر وب به شخص دیگری ارسال یا واگذاری کنند.
برای ارسال ارزهای دیجیتال به یکدیگر نیازی به افتتاح حساب بانکی، استفاده از خدمات بانکها یا هر سازمان واسطه دیگری نخواهید داشت.
رمزارزها با سازوکار مختلفی ایجاد و توزیع میشوند. فرایند خلق برخی از این پولها مانند بیت کوین با ماینینگ انجام میشود و برای تعدادی دیگر از آنها، تمامی کوینها از قبل به صورت استخراج شده در شبکه قرار میگیرند.
ایده شکلگیری ارزهای دیجیتال از دو مشکل بزرگ «اعتماد به شخص ثالث» و «دوبار خرج کردن» ریشه میگیرد.
هنگامی که ما از بانکها برای انتقال پول و نگهداری آن استفاده میکنیم، در واقع ما به آن بانک اعتماد کردیم و این یعنی علاوه بر خودمان شخص سومی هم برروی دارایی ما نظارت دارد.
دوبار خرج کردن یا غیرقابل برگشت بودن تراکنش، در سیستم بانکها اگر فردی مقدار پولی را به آدرس حساب اشتباهی انتقال دهد با پیگیریهای قانونی امکان برگشت پول وجود دارد، اما در سیستم ارزهای دیجیتال این امکان وجود ندارد، در صورت بروز اینگونه اتفاقی باید بیخیال آن شوید!!!
1. غیرقابل برگشت: یک تراکنش پس از تایید برگشت ناپذیر خواهد بود، اگر پولتان بهصورت اتفاقی به آدرس اشتباهی فرستاده باشید دیگر نمیتوانید آن را پس بگیرید.
شبکه ارزهای دیجیتال غیرقابل تغییر است و اشتباهات را نمیبخشد، همین قابلیت باعث شده تا ارزهای دیجال امنیت بالایی داشته و هیچ نهاد یا سازمانی نتواند درمورد چگونگی خرج کردن پول افراد تصمیم بگیرد.
2. مخفی کردن هویت: آدرسها و حسابها در ارزهای دیجیتال به هویت کاربران پیوند نخورده است.
آدرس بیتکوین از حروف و اعدادی مختلفی تشکیل شده که برای دستیابی به هویت افراد پشت آدرسها، باید تحلیلهای عمیقی انجام شود.
3. سریع و جهانی: در عرض چند دقیقه و با سرعت نسبتا بالایی میتوان در هر نقطهای از کره زمین ارز دیجیتال ارسال کرد. ماهیت غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال موجب شده تا مرزهای جغرافیایی کارایی خود را در برابر آنها از دست بدهند.
4. امن: ارزهای دیجیتال با سیستم رمزنگاری کلید خصوصی و کلید عمومی محافظت میشوند.
5. عدم نیاز به اجازه: برای اینکه عضو شبکهای شوید و از آن استفاده کنید، نیاز به کسب اجازه ندارید.
دانلود کل تاریخچه تراکنشها و مشاهده هر آنچه تاکنون اتفاق افتاده است به همراه انجام تراکنش و ارسال پول در شبکه برای تمامی افراد امکان پذیر است.
ارزهای دیجیتال به جز بیت کوین، به دو دسته آلکوینها و توکنها تقسیم میشوند.
آلتکوینها یا کوین هر کدام بلاکچین مخصوص خودشان را دارند. بخشی از کوینها از کدهای اولیه بیتکوین ساخته شدهاند که به اصطلاح به آنها فورکی از بیتکوین میگویند.
این کوینها با اعمال تغییرات جزئی مانند تعداد کوینها، الگوریتم استخراج، زمان ایجاد بلاک و... از بیتکوین بهوجود میآیند.
برخی دیگر از کوینها مانند اتریوم، ریپل و ویوز شبکه خود را بدون استفاده از کدهای بیتکوین ساختهاند که اغلب هدف آنها کاربردی به غیر از پول دیجیتال است.
دسته دوم توکنها: توکنها بر بستر یک پلتفرم مانند اتریوم یا ویوز و ایاس ساخته میشوند. آنها بلاکچین جداگانهای ندارند و برای اجرای تراکنشهای خود از قدرت بلاکچین اصلی کمک میگیرند.
توکنها طی عرضه اولیه سکه یا همان ICOها در ازای تامین سرمایه جمعی به سرمایهگذاران اعطا میشوند. توکنها کاربردهای مخصوص خودشان را دارند و نمیتوان آنها را به چشم یک ارز دید. خود توکنها نیز به دو دسته توکنهای اوراق بهادر و توکنهای کاربردی تقسیم میشوند.
درحال حاضر +3000 ارز دیجیتال با اهداف و کاراییهای متفاوت وجود دارد که برخی از آنها از همان ابتدای ورود به بازار جایگاه خود را در ردههای بالای جدول ارزشمندترینها حفظ کردهاند.
1. بیتکوین
بیت کوین مشهورترین و قدیمیترین ارز دیجیتال است که همیشه در مرکز توجهات قرار داشته است. از زمان ساخت این ارز دیجیتال توسط ساتوشی ناکاموتو بیش از ۱۰ سال میگذرد و از آن زمان تاکنون جایگاه نخست را بین ارزهای دیجیتال از دست نداده است.
2. اتریوم
ایده اتریوم در سال ۲۰۱۳ توسط ویتالیک بوترین مطرح شد. عرضه اولیه سکه آن در سال ۲۰۱۴ به وقوع پیوست و شبکه آن در جولای ۲۰۱۵ راهاندازی شد. اتریوم از همان ابتدا با ایدههای نوآورانه ظاهر شد. ارز دیجیتال این پلتفرم اتر (ether) نام دارد و از اتریوم برای ساخت توکن میتوان استفاده کرد.
3.ریپل
ریپل پلتفرم متنبازی است که برای انجام تراکنشهای ارزان و سریع طراحی شده است. این سیستم پرداختی در سال ۲۰۱۲ عرضه شد و از پولهای رایج در شبکه خود پشتیبانی میکند. ریپل بر روی همکاری با بانکها و توسعه سیستم پرداختی خود تمرکز کرده و کوین آن اکسآرپی (XRP) نام دارد.
4. لایتکوین
لایت کوین با هدف پرداختهای سریعتر، با اعمال تغییراتی بر روی کدهای بیت کوین توسط چارلی لی ساخته شد. این ارز دیجیتال با نام نقره دیجیتال شناخته میشود و یکی از قدیمیترین آلت کوینهاست.
5. بیتکوین کش
یکی از فورکهای معروف بیت کوین که با اعمال تغییر بر روی اندازه بلاکها در سال ۲۰۱۷ به وجود آمد. بیت کوین کش در سال ۲۰۱۸ به دو زنجیره ABC و SV تقسیم شد، به طوریکه زنجیره ABC با نام بیت کوین کش به فعالیت خود ادامه داد.
برای کسب اطلاعات بیشتر راجب رمز ارزها میتوانید با مراجعه به سایت Coinmarketcap اطلاعات جامعتری از انواع رمز ارزها و نحوه کارکرد، قیمت، اخبار به روز راجب هر کوین و... بهدست آورید.