یک پیشنهاد عملی و کم هزینه برای طراحی و ساخت فروشگاه اینترنتی ( قسمت اول)
مقدمه:
این روزها از یک طرف کرونا، بدجوری زمین‌گیرمان کرده و بسیاری از کسب وکارها را به تعطیلی کشانده از طرف دیگر، عده‌ای تو بوق و کرنا کردن که تنها راه نجات کسب وکارهای سنتی؛ آنلاین شدن است و باید در دنیای مجازی فعال شوی و الا فاتحه کسب وکارت خوانده شده!
در این که کسب وکارهای سنتی رو به کاهش است و حتی پیش بینی می‌شود در آینده از بازار حذف شوند شکی نیست؛ و از اینکه کرونا بسیار وحشی و مخرب است باز هم شکی نیست اما بدتر از همه این‌ها آدرس غلطی هستش که داریم تو این روزهای سخت به همدیگر می‌دهیم. یعنی بجای اینکه دست همدیگر را بگیریم تا از این تونل وحشت عبور کنیم دانسته یا جاهلانه و یا طمع‌کارنه برای جیب‌های خالی همدیگر کیسه دوخته‌ایم.
چون قبلا مسیر آنلاین شدن کسب وکارم را طی کرده‌ام و تو این مسیر با تجربه‌های تلخ و شیرینی روبرو شدم که گاها مسیر کسب وکارم را دگرگون کرد، تصمیم گرفتم تجربه تلخ و شیرینی که در این مسیر با تمام وجودم چشیدم و حس کردم را با شما به اشتراک بگذارم شاید برای این روزهای سخت بدردت بخورد.
سایت کنکوری من
سال ۸۹ که تازه داشت اینترنت و سایت همگانی می‌شد و سایت‌هایی مثل دیجی‌کالا، زنبیل و … در زمینه فروش استارت زده بودن؛ فیل‌ام یاد هندوستان کرد و سفارش یه سایت فروشگاهی دادم، بعد از یک ماهی معطلی بالاخره با شوق و ذوق زیاد سایتم لود شد و حسابی خوشحال بودم چون فکر می‌کردم خیلی خیلی زود پولدار می‌شوم.
ولی خیلی زود متوجه شدم که سایتم از نوع آب دوغ خیاری هستش. چون اولا از نظر فنی بسیار ضعیف بود و دوما طراح سایت دیگه در دسترس نبود.
سایت پورتال تبلیغاتی
دو باره دست بکار شدم و با سرچ کردن تو اینترنت به سامانه‌های فروشگاه ساز برخوردم و تصمیم گرفتم یه فروشگاه در فروشگاه سازها ایجاد کنم و این دفعه با شرکت ایران سنتر هم پیاله شدم؛ و بعد از ۳ روز یه پورتال فروشگاهی شیک و مجلسی تحویلم دادن.
مزیت سایت پورتالم نسبت به سایت قبلی این بود که بروزتر بود و از نظر امنیت و گرافیک با اون یکی قابل مقایسه نبود؛ ولی فروش آنچنانی هم نداشتم. ختم کلام اینکه از این یکی‌ام چیزی به ما نرسید.
سایت حرفه‌ای من
این بار تصمیم گرفتم از افراد با تجربه و اهل کار مشورت بگیرم بالاخره یه طراح سایت حرفه‌ای پیدا کردم و آبشن‌های مورد نظرم را برایش لیست کردم. بعد از ۲ هفته سایت را تحویل گرفتم تا چند روزی فقط به به و چهچه می‌گفتم. طراحی و گرافیک سایتم نامبروان بود. ( سرعت بالا، شیک و خوشرنگ بود).
خیلی سریع محصولم تو سایت گذاشتم و شروع کردم به مقاله نوشتن تا سایتم رنکینگ پیدا کنه. طراح سایتم گفته بود اگر بیای صفحه اول گوگل میترکونی و یه شبه ره صدساله را طی میکنی.
خستتون نکنم کارم شده بود پست گذاشتن و روی سایت وقت گذاشتن؛ ولی وقتی تب و تابم خوابید یه سوال به سلول‌های مغزم خورد که حالا چی! خب سایت داری که داشته باش … درآمدت چی میشه مگر نمی خواستی از درآم کم معلمی نجات پیدا کنی؛ حالا که بدترش کردی فقط پول داری میریزی تو حلقومش!
زنگ زدم به طراح سایتم و مشکل مطرح کردم در جوابم گفت کارت عالیه الان گوگل سایتت را میشناسه ضمنا تو سایت های کنکوری داری سری تو سرا در میاری ولی برا اطمینان بیشتر از طریق خبرگزاری ها و نیازمندی‌ها محصولت را تبلیغ کن.
خیلی سریع دست بکار شدم و در نیازمندی‌ها و سایت‌های دیوار و شیپور محصولم را تبلیغ کردم. فقط و فقط ۱۰ تا محصول فروختم. که سود این۱۰ تامحصول فقط ۳۰ درصد هزینه تبلیغات را جبران کرد.
چند ماهی گذشت و خبری از مشتری و فروش آنچنانی نبود تصمیم گرفتم برای همیشه دل از دنیای آنلاین بکنم و کسب وکار دیگری برای خودم ایجاد کنم.
کسب وکار جدید و چالش جدید من
با دوست خانوادگی‌ام با سرمایه ۴۸۰ هزار تومن استارت یک کارگاه بسته بندی پودریجات را زدم. برای جذب مشتری و شناخت بازار شهر به شهر می‌گشتم و محصولم را معرفی می‌کردم.
بازاریابی مستقیم شهر به شهر تجربه‌ای ویژه‌ای برایم به ارمغان داشت از نزدیک با بازاریان تبریزی، شیرازی، تهرانی، اهوازی و … آشنا شدم. تو این مسیر هم کسب وکارم رشد می‌کرد و هم نقطه ضعفای کارم رو می‌شد.
تو سفرای بازاریابی و جاده بین شهری معمولا مطالب آموزشی کارآفرینی گوش می دادم. تو مسیر تبریز _ زنجان در حین گوش دادن به مطالب استاد ژان‌بقوسیان بودم که یه ایده به ذهنم رسید و یادم افتاد چند سال پیش سایت داشتم و چه بهتر که دوباره سایت را آپدیت کنم و کسب وکار سنتی را به شکل آنلاین انجام بدم.
از مسیر جاده تبریز _ زنجان تا امروز مسیری را برای آنلاین شدن کسب وکارم طی کردم که خوشبختانه یا بدبختانه با ۸۰% تبلیغات سایت‌ها، شرکت‌ها و مشاوران طراحی سایت‌های فروشگاهی این روزهای کرونای متفاوت است.
چه باید کرد تا کسب وکاری سودآور داشته باشیم؟
۱-طراحی سایت فروشگاهی با cms های آماده!
از همین حالا مطمئنم که برنامه نویسان و توسعه دهندگان سایت از دست من عصبانی می شوند ولی واقعیت اینست که اگر خواستین تو فضای آنلاین موفق شوید، از هیچ برنامه نویس و کدزن حرفه‌ای کمک نگیرید. در یک کلام برای سایت فروشگاهی خودتون پول زیادی خرج نکنید.
طراحی از صفر سایت هزینه‌بر و غیر‌اقتصادی است
برای یک فروشگاه اینترنتی، هیچ‌وقت به سراغ طراحی از صفر نروید. مگر اینکه شما قصد رقابت با امثال دیجی‌کالا، اسنپ‌فود یا دیوار را داشته باشید.
دنیای فروشگاه اینترنتی کاملا متفاوت از دنیای یک سایت شخصی و وبلاگ و یا سایت‌های تولید محتوا است. برای ایجاد یک فروشگاه اینترنتی، پول زیادی خرج نکنید. طراحی یک فروشگاه اینترنتی از صفر، بودجه‌ی زیادی لازم دارد. پولی که به زودی از بابت هزینه کردنش پشیمان خواهید شد. جدای از هزینه، زمان زیادی را نیز از دست خواهید داد.
دلایل مخالفت برنامه‌نویسان با سایت‌سازهای آماده
اکثر برنامه‌نویس‌ها و شرکت‌های طراحی سایت، شما را از CMSها و سیستم‌های آماده می‌‌ترسانند. اما به نظر من بیش از آنکه امثال ورودپرس و ووکامرس و … مشکل داشته باشند، مشکل از افرادی است که با این CMSها آشنایی کامل ندارند. برای مثال اگر می‌گویند که وردپرس امن نیست، دلیلش این است که زیاد با وردپرس کار نکرده‌اند و روی آن اشراف ندارند.
دیجی کالا زده نباشید!
هنگامی‌که نزد یک طراح سایت می‌روید، احتمالا می‌گویید سایتی شبیه دیجی‌کالا می‌خواهید، اما من می‌گویم که لطفا از این توهم دور شوید. اگر قصد دیجی‌کالا شدن دارید، باید چندین برنامه‌نویس را استخدام کنید و سایتی در آن حد طراحی کنید. البته بعید می‌دانم دیجی‌کالا امکاناتی داشته باشد که یک CMS ندارد. پس نمی‌توانید قصد دیجی‌کالا شدن (در همان حد و اندازه) را داشته باشید اما طراحی سایت را به شرکت یا فرد خارج از سازمان خودتان بسپارید.
پیشنهاد من: سایت سازهای آماده بهترین گزینه است
اگر قصد ایجاد یک فروشگاه اینترنتی دارید، من به شما استفاده از سیستم‌های آماده‌ای نظیر شاپفا، ووکامرس و اپن‌کارت و منجتورا پیشنهاد می‌کنم. هر چند وکامرس پیشنهاد اول من است.
تنها چیزی که لازم دارید این است که فرد متخصص هر یک از این سیستم‌ها را پیدا کنید و مدت کوتاهی استخدامش کنید تا سایت را طراحی کرده و دردسترس بازدیدکننده قرار دهد. البته امنیت مثلا ووکامرس در گرو امنیت وردپرس است و امنیت وردپرس نیز در گرو این است که با آپدیت‌های آن و افزونه‌های امنیتی آن هماهنگ شوید و به Backup گیری اهمیت دهید. البته بهانه‌ی دوم طراحان سایت نیز ممکن است عدم سازگاری این CMSها با زبان فارسی باشد، که این هم مدتهاست مشکل خاص و جدی ایجاد نکرده است. مشکلات طراحی یک فروشگاه اینترنتی بدون این CMSها، بسیار جدی‌تر خواهد بود.
طراحی سایت فروشگاهی با سایت خبری یا آموزشی متفاوت است
به نظرم طراحی یک فروشگاه اینترنتی را باید به فردی سپرد که کارش طراحی فروشگاه اینترنتی باشد نه اینکه هر نوع سایتی طراحی کرده باشد و یکی دو تا فروشگاه هم در رزومه‌اش داشته باشد. دنیای فروشگاه اینترنتی کاملا متفاوت و گسترده و به‌روز است. باید امکانات فراوانی داشته باشد. امکاناتی که بعید می‌دانم فردی که چند سال تجربه‌ی فروش اینترنتی را نداشته باشد، حتی از ۱۰ درصد آنها هم مطلع باشد.
مزیت طراحی فروشگاه با وکامرس یا …
ما وقتی تجربه‌ای نداریم و به یک طراح سایت مراجعه می‌کنیم، قاعدتا او برایمان نسخه می‌پیچد. نسخه‌ای که براساس توانایی‌های خودش است. وقتی قدم اول را اشتباه برداریم، متاسفانه امکان اصلاحش خیلی بعید است.
مثل طراح اولین سایت من، که کاری سر از خود کرد و دستم گذاشت تو حنا بطوری که بیخیال سایت، آنلاین شدم.
اگر ما فروشگاه خود را با CMSهای عمومی مثل ووکامرس ایجاد کنیم، تا دنیا دنیاست، افرادی هستند که بتوانند در مواقع لازم به داد ما برسند. البته تو ایران باید CMS را انتخاب کنیم که همه شرایطش مهیا باشد مثل وکامرس.
شما نیازی به برنامه‌نویس و گرافیست نداری!
اغلب افراد و شرکت‌هایی که سایت طراحی می‌کنند، قبلا یا برنامه‌نویس بوده‌اند و یا گرافیست و سپس به طراحی سایت روی آورده‌اند. برنامه‌نویس‌ها، به ظاهر سایت توجه نمی‌کنند و امنیت سایت را مهم می‌دانند. گرافیست‌ها، به ظاهر سایت توجه می‌کنند و به آنچه در پشت سایت می‌گذرد، توجه زیادی ندارند. پس پیشنهاد می‌کنم که بدون اطلاع کافی، نزد هیچکدام از آنها نروید. نه اینکه بگویم آنها خبیث هستند. اصلا چنین منظوری ندارم. قصدم این است که بگویم نه شما و آنها، از چیزی که واقعا مهم است، اطلاعی ندارید. به نظر من امنیت و گرافیک یک فروشگاه اینترنتی، اهمیت دارد اما رتبه‌های اولِ اهمیت را ندارند.
یک فروشگاه اینترنتی، چند صد ماژول و امکانات مختلف دارد. امکاناتی که هزینه‌ی ایجادشان در خارج از یک CMS فروشگاهی مثل ووکارمس و یا مجنتو و یا اپن‌کارت، هزینه‌های فراوانی دارد. اما اگر فروشگاه خود را توسط یک CMS فروشگاهی ایجاد کنید و ندانید که امروز چه امکاناتی برای فروشگاه‌تان می‌خواهید، افزودن آن امکانات به فروشگاه‌ه‌تان به راحتی و با هزینه‌های خیلی کمی انجام می‌شود.
فروشگاه اینترنتی خودتان را با CMSهایی ایجاد کنید که هزاران فروشگاه اینترنتی با آن ایجاد شده است و مدام توسعه پیدا می‌کنند و به امکانات آنها افزوده می‌شود. پیشنهاد من شاپفا یا WooCommerce یا OpenCart یا Magento است. البته نیازی نیست که خودتان شخصا اقدام به طراحی فروشگاه کنید، بلکه بهتر است ایجاد فروشگاه را به فردی بسپارید که متخصص هر یک از این سیستم‌ها باشد.
برای انتخاب فرد یا شرکت طراح فروشگاه اینترنتی حتی توسط CMSهای فروشگاهی، به جای توجه به شهرت‌های اکثرا کاذب، به نمونه کارهای آنها دقت کنید. با مشتریانشان تماس بگیرید، مخصوصا مشتریانی که بیش از یکسال از طراحی سایتشان گذشته باشد و از میزان پشتیبانی فرد یا شرکت طراحی کننده، مطلع شوید.
پس تمام حرف من در این مطلب این است که چرخ را از اول اختراع نکنید. هیچ‌وقت یک فروشگاه اینترنتی را از صفر طراحی نکنید. بهترین و حرفه‌ای‌ترین طراح‌ها هم نمی‌توانند فروشگاه خوبی را (از نظر کاربرد و امکانات) به شما تحویل دهند.
در قسمت دوم این مطلب؛ موضوع بازاریابی و فروش را مطرح خواهم کرد که بسیار مهمتر از طراحی سایت است و نقش بیشتری در موفقیت کسب وکارها خواهد داشت.
