پریسا توکلی کاشی
پریسا توکلی کاشی
خواندن ۴ دقیقه·۱۵ روز پیش

مقایسه دو روش محبوب مدیریت پروژه: اسکرام و کانبان در فناوری اطلاعات

مقدمه
در دنیای امروز، با توجه به پیچیدگی‌ها و تغییرات سریع دنیای فناوری اطلاعات، انتخاب روش‌های مناسب برای مدیریت پروژه‌ها به یک ضرورت تبدیل شده است. این انتخاب‌ها نه‌تنها بر روند اجرای پروژه‌ها تأثیرگذار هستند، بلکه می‌توانند تأثیرات زیادی بر موفقیت مالی شرکت‌ها نیز داشته باشند. در میان روش‌های مختلف مدیریت پروژه، روش‌های اجایل (Agile) مانند اسکرام (Scrum) و کانبان (Kanban) به دلیل انعطاف‌پذیری بالا و تمرکز بر همکاری تیمی، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. این مقاله به بررسی تأثیر استفاده از روش‌های اجایل بر عملکرد مالی شرکت‌ها در پروژه‌های فناوری اطلاعات می‌پردازد. در این تحقیق، تحلیل اصول پایه‌ای اجایل، کاربردهای عملی آن و تفاوت‌های این دو روش صورت می‌گیرد تا نشان دهد انتخاب صحیح این روش‌ها می‌تواند به بهبود شاخص‌های اقتصادی پروژه‌ها و کاهش هزینه‌ها کمک کند.

تعریف اجایل (Agile) و هدف مقاله
روش اجایل یک رویکرد مدیریت پروژه است که به‌ویژه در پروژه‌های نرم‌افزاری و فناوری اطلاعات به کار می‌رود. این روش بر مبنای انعطاف‌پذیری، همکاری تیمی و پاسخ سریع به تغییرات بنا شده است. در اجایل، پروژه‌ها به بخش‌های کوچکتری تقسیم می‌شوند که به‌طور مداوم بازبینی و اصلاح می‌شوند تا نیازهای مشتری و تغییرات بازار به‌سرعت برآورده شود.
این مقاله به‌طور خاص بر دو روش محبوب اجایل، یعنی اسکرام و کانبان تمرکز دارد. هدف آن بررسی تأثیر این دو روش در مدیریت پروژه‌های فناوری اطلاعات و تحلیل تأثیر آنها بر شاخص‌های مالی شرکت‌ها از جمله هزینه‌ها، سود و مدت زمان اجرای پروژه‌ها است. نویسندگان مقاله در تلاش‌اند تا با مقایسه این دو روش، به مدیران پروژه‌ها کمک کنند تا بهترین گزینه را برای بهینه‌سازی عملکرد مالی پروژه‌ها انتخاب کنند.


تفاوت‌های کلیدی بین اسکرام (Scrum) و کانبان (Kanban)
در این بخش، به تفاوت‌های اصلی بین اسکرام و کانبان پرداخته می‌شود. هرکدام از این روش‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند که می‌تواند آنها را برای پروژه‌های خاص مناسب‌تر کند.


  • ساختار تیم‌ها و نقش‌ها
    اسکرام: در اسکرام، تیم‌ها معمولاً از افراد با مهارت‌های متنوع تشکیل می‌شوند. این روش سه نقش اصلی دارد: مالک محصول (Product Owner)، مدیر اسکرام (Scrum Master) و تیم توسعه (Development Team). هر نقش مسئولیت‌های خاص خود را دارد.
    کانبان: در کانبان، تیم‌ها معمولاً از افراد متخصص تشکیل می‌شوند و هیچ تقسیم‌بندی خاصی برای نقش‌ها وجود ندارد. در این روش، تیم می‌تواند به‌طور مشترک روی کارها همکاری کند و مسئولیت‌ها به‌طور کلی به اعضای تیم واگذار می‌شود.
  • زمان‌بندی و برنامه‌ریزی
    اسکرام: پروژه‌ها در اسکرام به دوره‌های زمانی کوتاه به نام «اسپرینت» تقسیم می‌شوند که معمولاً بین 1 تا 4 هفته طول می‌کشند. در هر اسپرینت، برنامه‌ریزی، اجرا، انتشار و ارزیابی انجام می‌شود. این روش زمان‌بندی دقیقی دارد و تغییرات در حین اسپرینت محدود است.
    کانبان: در کانبان، کارها به‌طور مداوم انجام می‌شوند و نیازی به تقسیم‌بندی زمانی مانند اسپرینت نیست. در این روش، وظایف به‌طور پیوسته از روی تخته کانبان حرکت می‌کنند و تیم می‌تواند در هر لحظه تغییرات جدیدی را وارد کند.


  • انعطاف‌پذیری و تغییرات
    اسکرام: اسکرام برای پروژه‌هایی که نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارند مناسب است. تغییرات بزرگ در وسط اسپرینت معمولاً ممکن نیست و تیم باید تا پایان اسپرینت به همان برنامه اولیه پایبند باشد.
    کانبان: کانبان انعطاف‌پذیرتر است و تغییرات می‌توانند در هر لحظه وارد فرآیند شوند. این ویژگی کانبان را برای پروژه‌هایی که نیاز به تغییرات سریع دارند مناسب می‌سازد.
  • ابزارهای تصویری و پیگیری
    اسکرام: در اسکرام، از تخته‌های دیجیتال یا فیزیکی برای پیگیری وضعیت کارها استفاده می‌شود. هر اسپرینت باید به‌طور دقیق پیگیری شود تا وظایف در حال انجام و تکمیل‌شده‌ها مشخص شوند.
    کانبان: در کانبان، تخته کانبان به‌طور مداوم پر از وظایف است و هر کار به‌طور پیوسته از یک مرحله به مرحله دیگر منتقل می‌شود. این تخته وضعیت تمامی کارها را به‌طور شفاف نمایش می‌دهد.


  • معیارهای اندازه‌گیری و عملکرد
    اسکرام: در اسکرام، عملکرد معمولاً با معیارهایی مانند «نقاط داستان» (Story Points) اندازه‌گیری می‌شود. این نقاط به تیم کمک می‌کنند تا میزان پیشرفت کار را در هر اسپرینت بسنجند.
    کانبان: در کانبان، معمولاً زمان تکمیل هر وظیفه یا «چرخه زمانی» (Cycle Time) اندازه‌گیری می‌شود. هدف این روش کاهش زمان انجام هر کار است تا کارها سریع‌تر تکمیل شوند.

نتایج اصلی مطالعه
این تحقیق با استفاده از معیارهای مختلف مانند هزینه‌ها، سود و زمان اجرای پروژه‌ها، تأثیر اسکرام و کانبان را بر عملکرد مالی پروژه‌ها بررسی کرده است. نتایج نشان می‌دهند که هر دو روش در بهبود عملکرد مالی پروژه‌ها مؤثرند، اما در برخی جنبه‌ها تفاوت دارند:

  • سود: اسکرام نسبت به کانبان سود پروژه‌ها را به میزان 8.5٪ افزایش داد. این به دلیل برنامه‌ریزی دقیق‌تر و پیگیری بیشتر در اسکرام است.
  • هزینه‌ها: اسکرام هزینه‌ها را به میزان 15.3٪ کاهش داد. این کاهش هزینه به دلیل ساختار دقیق و زمان‌بندی مشخص در اسکرام است، در حالی که کانبان به‌خاطر انعطاف‌پذیری ممکن است به افزایش هزینه‌ها منجر شود.
  • زمان اجرای پروژه: مدت زمان اجرای پروژه‌ها در هر دو روش مشابه بود، با اسکرام 118 روز و کانبان 116 روز.

نتیجه‌گیری و پیشنهادات
نتایج این تحقیق نشان می‌دهند که اسکرام در افزایش سود و کاهش هزینه‌ها عملکرد بهتری دارد. با این حال، انتخاب روش مناسب به نوع پروژه و نیازهای آن بستگی دارد. برای پروژه‌هایی که نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارند، اسکرام گزینه بهتری است، در حالی که برای پروژه‌هایی که به تغییرات سریع و انعطاف‌پذیری بیشتری نیاز دارند، کانبان مناسب‌تر است.
مدیران پروژه‌ها باید با توجه به ویژگی‌های خاص پروژه، روش مناسب را انتخاب کنند. همچنین، تحقیقات بیشتر در این زمینه می‌تواند به مدیران کمک کند تا تصمیمات بهتری برای انتخاب روش مدیریت پروژه اتخاذ کنند.

فناوری اطلاعاتمدیریت پروژهنرم افزارمدیریت تیمتوسعه نرم‌افزار
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید