انتقاد سازنده در مقابل انتقاد مخرب پیامدهای مختص به خود را دارد. از نظر تئوری همه می‌دانند که انتقاد سازنده این امکان را فراهم می‌کند که با حفظ توانایی‌ها در روند انجام فرآیندها بدون ایجاد هر حس بدی، بهبود قابل ملاحضه‌ای در فعالیت‌ها مشاهده کنید.
اما نحوه سنجیدن انتقادهایی که در محل کار ممکن است بشنوید کار ساده‌ای نیست. متغیرهای زیادی وجود دارد که برای تشخیص انتقاد مثبت یا مخرب باید در نظر گرفت.
تشخیص انتقاد سازنده در مقابل انتقاد مخرب کار ساده‌ای نیست. انتقاد سازنده باعث افزایش بهره‌وری می‌شود. فرد را ترغیب می‌کند تا بهتر کار کند. این نوع انتقاد روی عیب فرد تمرکز ندارد، به او فرصت می‌دهد از اشتباه درس گفته و رشد کند.
انتقاد مخرب نه تنها باعث افزایش بهره‌وری نمی‌شود بلکه آن را از بین می‌برد. در این نوع انتقاد با به رخ کشیدن عیب او باعث کاهش اعتماد به نفس و از بین بردن روحیه فرد می‌شود. اینگونه کارمند مستعد اشتباه کردن می‌شود.
در انتقاد مخرب قطعا فرد با یافتن موقعیت بهتر محل کار فعلی خود را ترک می‌کند، قطعا شما این را نمی‌خواهید.
قطعا متوجه شده‌اید که انتقاد سازنده تفاوت ساختاری با انتقاد مخرب ندارد، اما با اضافه شدن کمی همدلی در کنار تشویق و اشاره به نقاط مثبت، انتقاد را سازنده خواهد کرد.
اکثر افراد معتقدند که خود ما یا شیوه انتقاد است که آن را مخرب یا سازنده می‌کند، تقریبا همینطور است، اما مسئله مهمی که نباید فراموش شود، خود کارمند است.
پیشینه و خلق و خوی کارمندی که مورد انتقاد قرار می‌گیرد باید در نظر گرفته شود. انتقادات یکسان از کارمندان با پیشینه‌های مختلف ممکن است متفاوت عمل کند. قبل از اینکه از کسی انتقاد کنید به قول معروف با کفش‌های او چند قدم راه بروید.
بهترین راه برای ارائه انتقاد، رعایت جانب احتیاط است. خصوصا در موقعیت‌های حساسی مثل انتقاد از مافوق که مثلا میخواهید در مورد موانع بهره‌وری در طولانی مدت با او صحبت کنید.
باید به شیوه‌ای زیرکانه ماهیت انتقادی انتقاد را پنهان کنید.
مثلا نگویید: اگر خط مشی درست بود بهتر کار می‌کردیم. بگویید: اگر به جای انجام پلن X پلن Y را اجرا کنیم کمتر لطمه می‌بینیم، اینطور نیست؟ این باعث می‌شود افرادی که در موقعیت‌های قدرتمندتری قرار دارند گزینه جایگزین را یک روش کاری محسوب کنند نه یک انتقاد!
گرچه شاید انتقاد از افراد زیردست و پایین‌تر به نظر ساده و آسان باشد، اما در صورتی که شکل انتقاد مخرب را داشته باشد همانطور که از نام آن پیداست نتایج مخرب خود را خواهد گذاشت.
یکی از خصوصیات محل کار سمی وجود انتقاد مخرب است، پس به بازخوردها اهمیت دهید.
در واقع هستند کارمندانی که با دریافت راهنمایی و دستورالعمل‌های مناسب هم، باز مرتکب اشتباه می‌شوند، با این حال انتقاد مخرب هرگز راه‌حل مناسبی نیست و تنها وضعیت را بدتر می‌کند.
قبل از اینکه از کارمندی انتقاد کنید اینها را از خودتان بپرسید و در نظر بگیرید: این فرد کم کاری می‌کند؟ قبلا هم در این موقعیت کار کرده؟ سوابق کاری او الهام بخش است؟
اگر فرد در گذشته دارای اشتباهات مشابه بوده، این یعنی فرد اشتباه را برای این موقعیت در نظر گرفته‌اید و در این هنگام تشویق مثبت به انتقاد منفی تبدیل خواهد شد.
تشخیص خفیف یا اشتباه یک مشکل، حتی اگر به شکل مثبت هم ارائه شود موجب ناراحتی فرد می‌شود. در این مورد انتقاد سازنده شما هیچ فرقی با انتقاد مخرب نخواهد داشت.
این اشتباه، تمام بحث‌های انتقاد سازنده در مقابل انتقاد مخرب را محو می‌کند.
اینها برخی روش‌هایی است که شاید انتقاد مخرب را به انتقاد سازنده تبدیل کند. کلید انتقاد سازنده در مقابل انتقاد مخرب، همدلی است. هر نوع ارتباط همدلانه انتقاد شما را از منفی به مثبت تبدیل می‌کند.
انتقاد مثبت و سازنده موجب تقویت روحیه افراد سازمان می‌شود. گرچه هیچ چارچوبی وجود ندارد که مشخص کند انتقاد سازنده کدام است، هر نوع بازخورد مثبت بسته به فرد مقابل و موقعیت می‌تواند منفی باشد.
همیشه قبل از انتقاد خود را جای طرف مقابل قرار دهید.
