اندوه یک مساله جهانی ست و یکی از دردناک ترین احساساتی ست که همه ما در طول زندگی تجربه خواهیم کرد. همه می دانیم که از دست دادن عزیزان، همه جنبههای زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد. در این روزها که بیش از هر زمانی خبر مرگ به گوشمان می رسد باید بدانیم مدیران سازمانها علاوه بر انجام کارهای کلیشهای مانند ارسال گل و آگهی ترحیم، وظایف اساسی تری نسبت به فرد داغدار دارند. در واقع فرهنگ سوگواری از جمله مواردیست که در سازمانها نادیده گرفته شده است. برای خلق یک تجربه خوب برای کارکنان باید همه ابعاد زندگی شغلی را در نظر گرفت و برایش برنامه ریزی داشت. هم اتفاقات خوشایند و هم اتفاقات تلخ و ناخوشایندی مثل داغدار شدن.
بعد از تجربه از دست دادن عزیزان، یکی از سخت ترین کارها برگشت به دنیای کار و زندگی عادی ست. کنترل غم و اندوه در محل کار در چنین مواقعی می تواند برای فرد، همکاران و مدیران سازمان بسیارچالش برانگیز باشد.
معمولا فرهنگ کاری ما به جز مرخصی و پرداخت وام در چنین مواقعی هیچ استانداردی برای رسیدگی به غم و اندوه کارکنان ندارد.
باید بدانیم برای بعضی افراد داغدار برگشت سربع به کار باعث حواس پرتی از غم شده و مفید است و اما برای بعضی افراد اینطور نیست و مدیریت احساسات در کار بسیار سخت و استرس زاست. مخصوصا برای افرادی که در مدت مرخصی، فرصت سوگواری نداشته و درگیر برنامه ریزی مراسم خاکسپاری و عزاداری بوده اند.
در چنین مواقعی مدیریت بین مسئولیت شغلی و اندوه در محل کار بسیار طاقت فرساست. در این روزها چیزهای جزیی هم می تواند فرد را یاد فقدانش بیندازد و در طول روز با احساس غم و اشک همراه باشد.
در چنین مواقعی وظیفه مدیران و منابع انسانی سازمان ها این است که در مرحله سوگواری کنار کارکنان خود باشند و بدانند:
مدت زمان سوگواری برای همه یکسان نیست
در نظر داشته باشید مدت و نحوه سوگواری آدم ها باهم متفاوت است و باید صبورانه در این مراحل کنار کارکنان خود باشید.
انتظارات خود را کاهش و به شخص عزادار اطلاع دهید
یکی از استرس های کارکنان در این مواقع این است که نتوانند طبق انتظارات مدیر خود عمل کنند و این مساله اندوه و اضطراب درونی را در فرد افزایش خواهد داد. با کارکنان خود در مورد اینکه در این شرایط انتظار بالایی از او ندارید صحبت کنید. به او اطمینان دهید در این مرحله الویت فقط سلامتی و آرامش اوست و نه انجام با کیفیت کار. این اطمینان خاطر باعث کاهش اضطراب در فرد خواهد شد.
به حریم خصوصی شخص عزادار احترام بگذارید
هر یک از همکاران پس از مطلع شدن از سوگ همکار باید از او سوال کند آیا تمایلی دارد این مساله در سطح سازمان مطرح گردد یا خیر. گاهی اطلاع رسانی همگانی و عرض تسلیت وقت و بی وقت همکاران پس از بازگشت، باعث اندوه بیشتر خواهد شد و گاهی برعکس دلداری همکاران باعث قوت قلب خواهد شد. حتما این مساله را از خود فرد جویا شوید. به حریم خصوصی فرد احترام گذاشته و تا زمانیکه فرد تمایلی به مطرح کردن جزییات مرگ عزیزانش نداشته در مورد این مسئله هیچ سوالی از او نپرسید.
حجم کار فرد داغدار را کاهش دهید
به جای استفاده از کلمات و حرف های تکراری در عرض تسلیت، به طرز چشمگیری حجم وظایف فرد را کاهش دهید تا استرس ناشی از کار، حال روحی فرد را بدتر نکند. داشتن حجم کاری سبک، به طی کردن سریع تر این دوران کمک خواهد کرد و همچنین نشان دهنده حمایت شما از اوست.
برای بازگشت همکار داغدار برنامه ریزی داشته باشید
در مورد تفویض بخشی از وظایف همکار داغدار در مدت اندوه، به شخص دیگر پیش از بازگشتش برنامه ریزی و جایگزین تعیین کنید. متناسب با اتفاق افتاده روانشناس یا روانپزشکی را جهت کمک به سلامت روان همکار بیابید و حتما پس از بازگشت، همکار را تشویق به استفاده از مشاور کنید. یا برای مثال روز مادر برنامه ویژه ای برای همکاری که مادر خود را به تازگی از دست داده داشته باشید.
متوجه نیازهای خاص همکار داغدار باشید
به شرایط و نیازهای خاص همکار سوگوار توجه داشته باشید. مثلا یافتن یک مربی مطمئن برای نگهداری از فرزند خردسال همکاری که همسرش را از دست داده یا پرداخت مبلغی بیش از حقوق به همکاری که پس از صرف هزینه های هنگفت پزشکی عزیز خود را از دست داده از مواردیست که می توان با آنها حامی کارکنان بود.
توجه داشته باشید که این حمایت ها صرفا باعث ایجاد دلگرمی در شخص سوگوار نخواهد شد و باقی کارکنان نیز با دیدن حمایت های سازمان دلگرم تر و دلبسته تر به مشارکت در کار ها خواهند پرداخت.
و در پایان جمله معروفی هست که می گوید:
"اندوه مانند یک اقیانوس است؛ با امواج فروکش و جاری می شود. گاهی آب آرام است و گاهی اوقات خروشان. تنها کاری که می توانیم انجام دهیم این است که شنا را بیاموزیم."
